Süt ve süt ürünleri, kremalı yiyecekler, tavuk mamulleri, mayonezli, yumurtalı yiyecekler, pişirilip uygun şartlarda saklanmayan etler, deniz ürünleri bozulma ve gıda zehirlenmesi riski en yüksek gıdalar arasında yer aldığını ifade eden Doruk Hastaneleri Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Öner Karaçay, hayat tarzı değişiklikleri ile birlikte hazır gıda tüketiminin de arttığına dikkat çekti.
Karaçay, “Yaşamımızı sürdürebilmek için temel ihtiyaçlar olan gıda ve su, temizlik kurallarına dikkat edilmediğinde zararlı mikroorganizmalara ev sahipliği yaparak hastalık sebebi olabilir. Başlangıçta gıdada az miktarda bulunan mikroorganizma belirli ortam şartlarında hızla çoğalarak hastalık oluşturabilecek seviyeye ulaşabilir. Patojen mikroorganizmaları veya toksinlerini yüksek düzeyde içerse bile bir gıda maddesinin tadında, kokusunda ve görünüşünde bariz bir değişiklik olmayabilir. Bu sebeple tehlikeli miktarda bakteri veya toksin taşıyan gıdalar fark edilmeden tüketilebilir ve zehirlenme olayları meydana gelir.
Dr. Meltem Öner Karaçay, gıda zehirlenmesi belirtilerini de şöyle açıkladı:
"Besinlerle bulaşan hastalıklarda etken (yani mikroorganizma) genellikle ağız yoluyla alınır, sindirim yoluna yerleşir ve enfeksiyona yol açar. Gıda zehirlenmesinin en önemli belirtileri mide bulantısı, karın ağrısı, kusma ve ishaldir. Bu belirtilerin hepsinin bir arada bulunması şart değildir. Zehirlenmenin sebebine göre bu belirtilerin şiddeti değişiklik gösterebilir."
Karaçay, gıdaların kirlenmesini ve sağlığa zararlı hale gelmesini önlemek için gıdaların satın alınmasından tüketimine kadar geçen tüm aşamalarda temizlik ve hijyen kurallarına uyulması gerektiğini hatırlatarak yapılması gerekenleri şöyle özetledi:
“Sağlam, zedelenmemiş, bozuk olmayan gıdalar seçilmeli ve satın alınmalıdır. Son kullanma tarihi geçmiş ürünler kullanılmamalıdır. Hastalık yapabilecek şüpheli gıdalar, özellikle küflenmiş olanlar tüketilmemelidir. Çiğ yenecek sebze ve meyveler, pişirilecek taze sebzeler ve kuru meyveler, balık ve yumurta iyice yıkanmalıdır. Kırık, çatlak ve kirli yumurtalar satın alınmamalıdır. Kıyma ve sakatatlar uzun süre saklanamadığı için hemen tüketilmelidir. Etler hemen tüketilmeyecekse buzlukta 1 hafta, derin dondurucuda 3-4 ay saklanabilir. Gıdaların saklama şartlarına dikkat edilmelidir. Süt ve sütlü gıdalar, krema, deniz ürünleri, soğuk etli ön yemekler, kanepeler, sosis, salam, yumurta ve yumurtalı gıdalar, kremalı pasta ve tatlılar, kıyma kullanılmış gıdalar, sandviçler devamlı olarak 5 derecenin altında tutulmalıdır. Dondurulmuş gıdalar çözdürüldükten sonra tekrar dondurulmamalıdır. Hazırlama, saklama ve servis sırasında kullanılan araç ve gereçlerde mikroorganizmaların çoğalması önlenmelidir. Çizilmiş, çatlamış veya kırık tabak ve bardaklar kullanılmamalıdır. Pişirme sırasında dış kısımdaki mikroorganizmaların genellikle hepsi ölür, fakat iç kısımdakilerin hepsi ölmez, bu nedenle büyük parça etlerin iç kısımlarının tam olarak pişirilmesine dikkat edilmelidir. Çiğ ve pişmiş gıdalar birbirinden ayrı tutulmalıdır. Açıkta satılan yiyecekler kat'i şekilde satın alınmamalıdır. Yemekler kısa sürede tüketilecek miktarda hazırlanmalıdır. Kapaklı çöp kutuları kullanılmalıdır.”
Editor : Şerif SENCER
