Türkiye ÖZETİ| İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) Kurucusu ve Türkiye’de Mikrokredinin Öncüsü Prof. Dr. Aziz Akgül, “Günümüz şartlarında tüm devletler tasarruf tedbirlerini birer birer açıklarken TİSVA olarak tüm dünyaya önerimiz, hepitalizm paradigmasında olduğu gibi haftada 4 gün, günde 6 saat çalışma modeline geçmeleridir.” ifadesini kullandı.
TİSVA'dan yapılan açıklamaya göre, haftada 5 gün yerine 4 gün çalışma uygulaması, hem çalışanların hem de işverenlerin maliyetlerinin azalmasına yardımcı oluyor.
İlk bakışta değerlendirildiğinde, bu uygulama sayesinde ortaya çıkan tek tasarruf kaleminin, ofisin haftada bir gün daha tatil olması nedeniyle işletme maliyetlerinin düşmesi olarak düşünülüyor. Ancak çalışanlar açısından değerlendirildiğinde ise bu uygulama, ulaşım giderlerinin azalmasına ve mesai saati süresince çalışanların dışarıda tüketmek zorunda kaldıkları yiyecek ve içecek ihtiyaçlarının büyük oranda düşmesine neden oluyor.
Bu nedenle haftada 5 gün yerine 4 gün çalışma uygulaması, çalışanların zamanlarından tasarruf etmelerini sağlamasının yanı sıra kendileri için gizli bir zam olarak da değerlendirilebiliyor.
Çalışanların haftada 3 gün izinli olmaları kendilerine ve ailelerine daha fazla zaman ayırmalarını sağlamakla birlikte buna bağlı olarak çalıştıkları kuruma olan sadakatlerinin de aynı oranda artırıyor. Bu bilgiler ışığında, haftada 5 gün yerine 4 gün çalışma uygulamasının her iki taraf için de tam bir kazan-kazan durumu oluşturuyor.
Dan Schawbel, “4 Gün Çalışma” adlı kitabında, esnek çalışma saatlerinin daha sürdürülebilir bir gelecek için üretkenliği ve karlılığı arttırma potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor. Kitabın vizyonu eski usul uygulamalara meydan okuyarak insanların iş yerinde ve evde kendilerini iyi hissetmeleri amacıyla yaratıcı çözümler sunmayı ve iş hayatını değiştirmeyi hedefliyor.
İşverenlerin çalışma günlerini kısaltarak deneme uygulaması yapma imkânı daha fazla olmasına rağmen Dan Schawbel, şu an için çalışanların esneklik faktörüne odaklanmaları gerektiğini belirtiyor.
HAFTADA 4 GÜN MESAİSİ UYGULUYORUZ
TİSVA Kurucusu ve Türkiye’de mikrokredinin öncüsü Prof. Dr. Aziz Akgül ise Henry Ford'un, bir asır önce insanların 6 gün yerine 5 gün çalıştıklarında daha üretken olduklarını, çalışanların moralinde ve işlerine olan bağlılıklarında iyileşmeler olduğunu keşfettiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Günümüzde birçok hükümet ve dev şirketler 4 gün çalışma denemeleri yapmış ve başarılı sonuçlar elde etmiştir. Peki, neden hala 5 gün çalışma alışkanlığını sürdürüyoruz? Uzmanlar, 4 gün çalışma uygulamasının geçici bir durum değil, iş hayatının kaçınılmaz gerçeği olacağına inanıyor. Haftada en az 1 günü tembel geçirmek, strese ve yüksek tansiyona oldukça iyi geliyor.
İstatistiklere göre, iş hayatımız boyunca ortalama 90.000 saat çalışma ortamında, 9.000 saat ise ailemizle zaman geçiriyoruz. Gündemde yer alan Türkiye’de ilk defa 4 gün mesai uygulaması deneniyor haberlerini duyuyoruz. Ancak TİSVA olarak 1 Şubat 2020 tarihinden beri haftada 4 gün mesaiyi uyguluyoruz. Haftada 4 gün çalışma uygulamalarının artarak yaygınlaşmasını temenni ediyoruz. Hepitalist bir dünyada hedef, haftada maksimum 4 gün ve günde 4 saat çalışmadır. Aile hayattır, mutluluktur, huzurdur. Günümüz şartlarında tüm devletler tasarruf tedbirlerini birer birer açıklarken, TİSVA olarak tüm dünyaya önerimiz, hepitalizm paradigmasında olduğu gibi haftada 4 gün, günde 6 saat çalışma modeline geçmeleridir.”
YENİ YIL İTİBARIYLA DOGÜM GÜNÜ İZNİ KULLANILMAYA BAŞLANACAK
Türkiye Grameen Mikrofinans Programı (TGMP) çalışanları, TİSVA Mütevelli Heyeti Başkanı Halil Fatih Akgül’ün önerisiyle özel günlerini sevdikleriyle beraber geçirmeleri ve daha hepitalist bir yaşam sürmeleri amacıyla 2 Ocak 2023 tarihi itibarıyla doğum günlerinde 1 gün “doğum günü izni” kullanmaya başlayacak.
Halil Fatih Akgül, “Doğum günü izni sayesinde çalışanlarımızın doğum günlerini sevdikleriyle birlikte keyifle geçirmelerini ve kuruma olan aidiyet duygularını artırmayı hedefliyoruz.” ifadesini kullandı.
SESSİZ İSTİFA SÜRECİ YOK OLUYOR
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), haftada 55 saat ve üzeri çalışmanın insan sağlığını olumsuz etkilediğine dikkati çekerek, DSÖ Çevre, İklim Değişikliği ve Sağlık bölümü çalışanların haklarının korunması için harekete geçilmesi çağrısında bulundu.
İş psikolojisi uzmanlarından olan Andreas Ericsson, yaptığı araştırmalar sonucu, insanların günde en fazla 4-5 saatlik bir çalışma sonucu üretken bir iş yapabildiğini belirtti.
Bilgisayar bilimci Cal Newport’a göre, “derin çalışma” gerçekleştirebilen çalışanların yaratıcı ve analitik yeteneklerinin sınırlarını zorlayarak daha kısa sürede daha verimli çalıştığı ispatlandı.
Türkiye'de genel anlamıyla “işte en azını yapmak, yapılması gerekenler dışında hiçbir şey yapmamak, özel hayatı korumak ve daha az sorumluluk almak” olarak ifade edilen sessiz bir vazgeçiş süreci olarak tanımlanan “sessiz istifa”nın oldukça yaygın olduğu görüldü. Youthall tarafından yapılan çalışma, Türkiye’de gençlerin yüzde 24’ünün şu an "sessiz istifa" sürecinde, yüzde 46,7’sinin ise bu kavrama yatkın olduğunu ortaya koydu.
“Haftada 4 Gün, Günde 7 Saat Çalışma Sistemi”nin Türkiye genelinde iş yerlerinde uygulanması halinde Türkiye’deki “sessiz istifa” sürecinden geçen gençlerin iş-sosyal hayat dengesi sağlanarak iş yerlerinde istekli bir şekilde çalışmalarının başarılması hedefleniyor.
TİSVA bünyesinde faaliyet gösteren tüm kurumlarda günde 7 saat çalışmakla beraber 2023 yılından itibaren "Haftada 4 Gün, Günde 6 Saat Çalışma Sistemi"ne geçiş yapılması planlanıyor.
"Haftada 4 Gün, Günde 6 Saat Çalışma Sistemi" ile çalışanların ofiste daha az vakit harcaması ve geçirilen sürenin daha etkili bir şekilde kullanılmasını sağlamayı amaçlanıyor. Bunun yanı sıra mesai saatlerinin kısalmasıyla çalışanların iş dışında daha aktif bir şekilde sosyal hayata dâhil olmaları, aileleriyle ve arkadaşlarıyla geçirecekleri vakitlerin daha verimli olması hedefleniyor.
İŞ DÜNYASINA ÖRNEK OLACAĞIZ
Akrilik elyaf üreticisi Aksa Akrilik'ten yapılan açıklamaya göre, Aksa Akrilik de haftada 4 gün çalışma sistemi için uygulama başlatıyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Aksa Akrilik Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü Cengiz Taş, son yıllarda, salgın ve teknolojik gelişmelerin de etkisiyle hemen hemen tüm sektörlerde farklı çalışma uygulamalarının araştırılmaya ve hayata geçirilmeye başlandığını belirterek, şunları kaydetti:
“Yapılan araştırmalara göre, iş yaşam dengesinin sağlanmasına yönelik yeni çalışma sistemleri, çalışanların memnuniyeti üzerindeki olumlu etkisinin yanı sıra üretkenliği ve verimliliği de önemli ölçüde artırdı. Avrupa’da birçok ülke, esnek çalışma seçenekleri ile hem çalışan memnuniyetinde hem de iş sonuçlarında oldukça olumlu sonuçlar aldıklarını duyurdu. Biz de bu kapsamda, 3 ay süre ile haftada 4 gün mesai sistemini deneyerek iş dünyasına örnek olacağız. 1.450 çalışanımızdan fazla mesai ücreti almayan yaklaşık 200 çalışanımıza uyarlanacak uygulamamız sonrası sonuçları duyuracağız. Uygulama kapsamındaki çalışanlarımızın performansını iş sonuçları ve hedeflere göre ölçeceğiz. Aksa, aidiyet duygusu yüksek, yıllardır iş odaklı performans düzenine alışık bir çalışan yapısına sahip. Dolayısıyla 50 yıllık köklü geçmişiyle de bu uygulamayı en iyi şekilde hayata geçirecek şirketlerin başında geliyor.”
Taş, 1 Ocak ila 31 Mart 2023 tarihleri arasında uygulamanın yürütüleceğini aktararak, “İşlerinin gerektirdiği sürelerde fazla çalışma yapan ve mesai ücreti almayan çalışanlarımız, görev ve sorumluluklarını eksiksiz yaptıkları, hedeflerini tam olarak gerçekleştirdikleri sürece haftada 4 gün çalışma yapabilecekler. Yapılacak pilot uygulamanın iş sonuçlarımızın kalitesini artırarak katkı sağlayacağına inanıyoruz. Ayrıca ,süregelen haftada 2 gün evden çalışma sistemimiz de devam edecek." ifadelerini kullandı.
Tüm dünyada haftada 5 gün olan mesai süresini azaltmak üzerine uygulamalar başlatan şirketlerin sayısı artıyor. Şimdiye kadar İngiltere, Belçika, ABD, Yeni Zelanda, İrlanda ve Kanada'da haftada 4 gün mesai uygulamaları bazı şirketlerce deneniyor. Araştırmalar, 4 gün mesai sisteminin üretkenliği ve refahı artırmanın yanı sıra şirketlerin enerji maliyetlerini de önemli ölçüde düşürdüğünü gösteriyor.
Editor : Şerif SENCER
