Geliştiriciler de kriptoya akın ediyor

BORSAGUNDEM.COM ÖZETÄ°| – DIÅž HABERLER SERVÄ°SÄ°

Kripto para piyasasında yaşanan çöküş yeni yılla birlikte toparlanma belirtileri gösterirken, yapılan bir araştırma, sert geçen kripto kışı süresince geliştiricilerin ve yazılımcıların kriptoya akın ettiğini gösteriyor.

Borsagundem.com’un derlediÄŸi bilgilere göre, 2022 yılı boyunca kripto para piyasalarında yaÅŸanan düşüşe raÄŸmen, tam zamanlı kripto geliÅŸtiriciler tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaÅŸarak açık kaynak koduna aylık 23.000 bireysel geliÅŸtiriciyle katkıda bulundu.

Geliştiricilerden yüksek talep

Forbes’tan Maria Gracia Santillana Linares’in haberine göre, Electric Capital'ın yıllık geliÅŸtirici raporu, 2022 yılında tam zamanlı kripto geliÅŸtiricilerin tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaÅŸtığını ve açık kaynak koduna aylık 23.000 bireysel geliÅŸtiricinin katkıda bulunduÄŸunu ortaya koyuyor. Rapor, GitHub ve Bitbucket dahil olmak üzere açık kaynak kod havuzlarında 250 milyon kod iÅŸlemeye katkıda bulunan tek seferlik, yarı zamanlı ve tam zamanlı geliÅŸtiricilerin sayısını ölçüyor. Electric Capital ortağı ve yıllık geliÅŸtirici raporunun yazarlarından biri olan Maria Shen, “Özellikle ayı piyasasında, tam zamanlı geliÅŸtiricilerin saÄŸlıklı talebini izlemek gerçekten önemli” diyor.

Raporda, aylık aktif geliştiricilerin, kripto para fiyatlarındaki yüzde 70'lik düşüşe rağmen yıldan yıla yüzde 5 oranında büyüdüğü görülüyor. Electric Capital, Ocak 2018'den başlayarak 2022 rakamlarını son kripto kış döngüsünün rakamlarıyla karşılaştırıyor. O zamandan beri, aylık aktif geliştiriciler, birden fazla blockchain ekosisteminde yüzde 297 gibi muazzam bir artışa imza atıyor.

En büyük geliÅŸtirici artışı, piyasa deÄŸerine göre en büyük iki kripto para birimine ev sahipliÄŸi yapan Bitcoin ve Ethereum ağında görülüyor. Her iki blockchain’in de Ocak 2018 seviyelerine göre sırasıyla üç ve beÅŸ kat büyüdüğü görülüyor. Ancak Electric Capital, aylık aktif geliÅŸtiricilerin yüzde 72'sinin iki baskın blockchain’in dışında çalıştığını tespit ediyor.

Solana, Near ve Polygon kripto paralarının geliştiricileri yıldan yıla yüzde 40 oranında büyürken, ikisi de eski Meta çalışanları tarafından oluşturulan Sui ve Aptos gibi yeni ekosistemler ise yıllık bazda yüzde 50 oranında büyüyerek ikinci en büyük yükselişi gördü.

Bu ekosistemlerdeki önemli büyüme, raporda ayda 10 veya daha fazla taahhütte bulunanlar olarak ölçülen tam zamanlı geliÅŸtiricilerden geliyor. Shen, bu vurgunun, kodun büyük çoÄŸunluÄŸuna katkıda bulundukları gerçeÄŸine indirgendiÄŸini söylüyor. Shen, “Işıkları açık tutuyorlar, temel protokolü oluÅŸturuyorlar ve ortalıkta takılıyorlar” diyor.

Yeni geliştiriciler fiyat döngülerini de takip ediyor

Shen, yeni geliştiricilerin ise fiyat döngülerini takip etme eğiliminde olduklarını ve bir kerelik veya yarı zamanlı geliştiricilerin bir hobi olarak veya hackathon'ların bir parçası olarak depolara kod eklediklerini belirtiyor. Gerçekten de geliştirici kaybının yüzde 95'i bu geliştiricilerden geliyor ve kodun çoğu tam zamanlı geliştiriciler tarafından sağlanıyor.

Geliştirici sayısındaki artışa rağmen, kripto ve blockchain şirketlerini rahatsız eden ana sorun, değişken kodlama dilleri ve genel olarak kalifiye yazılım mühendislerinin eksikliği olarak öne çıkıyor. Akıllı sözleşmeleri kodlamak, geleneksel Web 2 şirketlerinde çalışan deneyimli mühendisleri kolayca uzaklaştırabilen Solidity veya Rust gibi özel kodlama dilleri hakkında bilgi gerektiriyor.

Kaliteyi dikkate almalıyız

Avalanche blok zincirinin New York merkezli yaratıcısı Ava Labs BaÅŸkanı John Wu, AÄŸustos ayında Forbes'a verdiÄŸi demeçte “Kaliteyi dikkate almalıyız. GeliÅŸtiricilerin bugün yaptıkları, altı ay sonra yapmalarını istediÄŸimiz ÅŸey olmayabilir” diyor.

Ancak kripto para fiyatlarındaki düşüş ve kripto hype’ının yavaÅŸlaması, geliÅŸtiricilerin tam da ihtiyaç duyduÄŸu ÅŸey olabilir. Solana'nın kurucu ortağı Raj Gökal, “GeliÅŸtiriciler kripto kışında kendilerini kaba kuvvetle zorlamaktan bir sonraki pazar döngüsü için kendilerini konumlandırmaya geçtiler bile” diyor.

Bu yılın en hızlı büyüyen ekosistemi olan Solana’da oran yüzde 83’lere dayanmış durumda. Gökal, Solana'nın büyümesinin potansiyel nedenlerinden biri olarak ana kodlama dili Rust'a iÅŸaret ediyor. Yıllık bazda fiyatlarda yüzde 83 oranında düşüş olmasına raÄŸmen Gökal, Solana tabanlı uygulamalar için deneyimli geliÅŸtiriciler bulmakta çok az zorluk yaÅŸandığını söylüyor. Gökal, “C ve C++ gibi daha düşük seviye programlama dillerine daha çok alışkın olan geliÅŸtiricileri cezbettiÄŸi için kalite Solana’da çok daha fazla yoÄŸunlaşıyor” diyor ve deneyimlerine göre bu dillerde deneyimi olan geliÅŸtiricilerin Rust öğrenmek için iki hafta gibi kısa bir süreyi yeterli bulduklarını sözlerine ekliyor.

Zincirler arası çalışma artıyor

Rapora göre, tam zamanlı geliştiriciler de zincirler arasında giderek daha fazla çalışıyor. Çoğu geliştirici hesabı hala sözleşmeleri yalnızca bir zincire dağıtırken, özellikle Ethereum Sanal Makinesi (Ethereum Virtual Machine - EVM) uyumlu zincirlerde ortalama zincir sayısının 2022 yılında yaklaşık 1,4'e yükseldiği görülüyor.

Shen, “Pek çok ekosistem, bu zincirler arası geliÅŸtiricilere yerel geliÅŸtiricilerden daha fazla sahip bulunuyor” diyor. ÖrneÄŸin Avalanche, birincil geliÅŸtiricilerin yüzde 28'ini kaybederken, sistem üzerine inÅŸa eden çok zincirli geliÅŸtiricilerin yüzde 8 oranında büyüdükleri görülüyor.

Rapor ayrıca, Ethereum BirleÅŸmesi (merge) ve Luna’nın çöküşü dahil olmak üzere yılın en çok konuÅŸulan olaylarından bazılarına da deÄŸiniyor. Ethereum aylık geliÅŸtirici sayısının, son kripto kış döngüsünden bu yana beÅŸ kat artarak 5.819'a ulaÅŸtığı ve bu sayede en fazla sayıda geliÅŸtiriciye sahip ekosistem haline geldiÄŸi gözleniyor. Bu oran aynı zamanda kriptodaki tüm yeni geliÅŸtiricilerin yüzde 16'sına karşılık geliyor. Aralık 2021'e göre yüzde 9 oranında artan tam zamanlı geliÅŸtirici sayısında, Ethereum'u bir iÅŸ ispatı (proof of mork) mekanizmasından bir hisse ispatı (proof of stake) zincirine dönüştüren birleÅŸmenin (merge) büyük etkisi olduÄŸu kabul ediliyor.

Shen, “Bu tür temel olaylar, yavaÅŸ ve istikrarlı geliÅŸtiricilerin biraz daha yavaÅŸ büyüdüğü anlamına geliyor çünkü bu tarz deÄŸiÅŸiklikler çok fazla iÅŸ anlamına geliyor” diyor. Ethereum'un Shanghai güncellemesi adlı bir sonraki güncellemesinin bu yılın Mart ayında yayına girmesi ve zincirin Beacon güncellemesinde stake edilen Ethereum'un çekilmesine izin vermesi bekleniyor.

Luna vakası

Tam zamanlı geliştiriciler açısından en hızlı büyüyen ekosistem olarak geçen yılki listenin başında yer alan Luna'ya gelince, rapora göre Luna'da çalışan geliştiricilerin yüzde 56'sının, Luna'nın çökmesinden sonra açık kaynak koduna katkıda bulunmayı bıraktığı gözleniyor. Luna, Aralık 2020'den Aralık 2021'e kadar toplam 33 tam zamanlı geliştiriciye karşılık gelen yüzde 313'lük bir büyüme görmüş olsa da, raporda ekosistemin çöküşüyle birlikte geliştiricilerin ekosistemi terk ettiği belirtiliyor.

Shen, firmanın metodolojisini savunuyor ve çöküşe yol açan ÅŸeyin ‘koddaki bir hata’ olmadığını söylüyor. Shen, “Bunun nedeni, stablecoinin nasıl çalıştığına dair finansal mekanizmanın kırılmasıydı, bu yüzden istismar edildi” diye ekliyor. Çöküşün ardından geliÅŸtiricilerin yüzde 42'sinin diÄŸer ekosistemlere göç ettiÄŸi, yüzde 9'unun ise Luna 2.0 üzerinde çalışmaya devam ettiÄŸi gözleniyor.