BORSAGUNDEM.COM ÖZETİ| – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Kripto para piyasasında yaşanan çöküş yeni yılla birlikte toparlanma belirtileri gösterirken, yapılan bir araştırma, sert geçen kripto kışı süresince geliştiricilerin ve yazılımcıların kriptoya akın ettiğini gösteriyor.
Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, 2022 yılı boyunca kripto para piyasalarında yaşanan düşüşe rağmen, tam zamanlı kripto geliştiriciler tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşarak açık kaynak koduna aylık 23.000 bireysel geliştiriciyle katkıda bulundu.
Geliştiricilerden yüksek talep
Forbes’tan Maria Gracia Santillana Linares’in haberine göre, Electric Capital'ın yıllık geliştirici raporu, 2022 yılında tam zamanlı kripto geliştiricilerin tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını ve açık kaynak koduna aylık 23.000 bireysel geliştiricinin katkıda bulunduğunu ortaya koyuyor. Rapor, GitHub ve Bitbucket dahil olmak üzere açık kaynak kod havuzlarında 250 milyon kod işlemeye katkıda bulunan tek seferlik, yarı zamanlı ve tam zamanlı geliştiricilerin sayısını ölçüyor. Electric Capital ortağı ve yıllık geliştirici raporunun yazarlarından biri olan Maria Shen, “Özellikle ayı piyasasında, tam zamanlı geliştiricilerin sağlıklı talebini izlemek gerçekten önemli” diyor.
Raporda, aylık aktif geliştiricilerin, kripto para fiyatlarındaki yüzde 70'lik düşüşe rağmen yıldan yıla yüzde 5 oranında büyüdüğü görülüyor. Electric Capital, Ocak 2018'den başlayarak 2022 rakamlarını son kripto kış döngüsünün rakamlarıyla karşılaştırıyor. O zamandan beri, aylık aktif geliştiriciler, birden fazla blockchain ekosisteminde yüzde 297 gibi muazzam bir artışa imza atıyor.
En büyük geliştirici artışı, piyasa değerine göre en büyük iki kripto para birimine ev sahipliği yapan Bitcoin ve Ethereum ağında görülüyor. Her iki blockchain’in de Ocak 2018 seviyelerine göre sırasıyla üç ve beş kat büyüdüğü görülüyor. Ancak Electric Capital, aylık aktif geliştiricilerin yüzde 72'sinin iki baskın blockchain’in dışında çalıştığını tespit ediyor.
Solana, Near ve Polygon kripto paralarının geliştiricileri yıldan yıla yüzde 40 oranında büyürken, ikisi de eski Meta çalışanları tarafından oluşturulan Sui ve Aptos gibi yeni ekosistemler ise yıllık bazda yüzde 50 oranında büyüyerek ikinci en büyük yükselişi gördü.
Bu ekosistemlerdeki önemli büyüme, raporda ayda 10 veya daha fazla taahhütte bulunanlar olarak ölçülen tam zamanlı geliştiricilerden geliyor. Shen, bu vurgunun, kodun büyük çoğunluğuna katkıda bulundukları gerçeğine indirgendiğini söylüyor. Shen, “Işıkları açık tutuyorlar, temel protokolü oluşturuyorlar ve ortalıkta takılıyorlar” diyor.
Yeni geliştiriciler fiyat döngülerini de takip ediyor
Shen, yeni geliştiricilerin ise fiyat döngülerini takip etme eğiliminde olduklarını ve bir kerelik veya yarı zamanlı geliştiricilerin bir hobi olarak veya hackathon'ların bir parçası olarak depolara kod eklediklerini belirtiyor. Gerçekten de geliştirici kaybının yüzde 95'i bu geliştiricilerden geliyor ve kodun çoğu tam zamanlı geliştiriciler tarafından sağlanıyor.
Geliştirici sayısındaki artışa rağmen, kripto ve blockchain şirketlerini rahatsız eden ana sorun, değişken kodlama dilleri ve genel olarak kalifiye yazılım mühendislerinin eksikliği olarak öne çıkıyor. Akıllı sözleşmeleri kodlamak, geleneksel Web 2 şirketlerinde çalışan deneyimli mühendisleri kolayca uzaklaştırabilen Solidity veya Rust gibi özel kodlama dilleri hakkında bilgi gerektiriyor.
Kaliteyi dikkate almalıyız
Avalanche blok zincirinin New York merkezli yaratıcısı Ava Labs Başkanı John Wu, Ağustos ayında Forbes'a verdiği demeçte “Kaliteyi dikkate almalıyız. Geliştiricilerin bugün yaptıkları, altı ay sonra yapmalarını istediğimiz şey olmayabilir” diyor.
Ancak kripto para fiyatlarındaki düşüş ve kripto hype’ının yavaşlaması, geliştiricilerin tam da ihtiyaç duyduğu şey olabilir. Solana'nın kurucu ortağı Raj Gökal, “Geliştiriciler kripto kışında kendilerini kaba kuvvetle zorlamaktan bir sonraki pazar döngüsü için kendilerini konumlandırmaya geçtiler bile” diyor.
Bu yılın en hızlı büyüyen ekosistemi olan Solana’da oran yüzde 83’lere dayanmış durumda. Gökal, Solana'nın büyümesinin potansiyel nedenlerinden biri olarak ana kodlama dili Rust'a işaret ediyor. Yıllık bazda fiyatlarda yüzde 83 oranında düşüş olmasına rağmen Gökal, Solana tabanlı uygulamalar için deneyimli geliştiriciler bulmakta çok az zorluk yaşandığını söylüyor. Gökal, “C ve C++ gibi daha düşük seviye programlama dillerine daha çok alışkın olan geliştiricileri cezbettiği için kalite Solana’da çok daha fazla yoğunlaşıyor” diyor ve deneyimlerine göre bu dillerde deneyimi olan geliştiricilerin Rust öğrenmek için iki hafta gibi kısa bir süreyi yeterli bulduklarını sözlerine ekliyor.
Zincirler arası çalışma artıyor
Rapora göre, tam zamanlı geliştiriciler de zincirler arasında giderek daha fazla çalışıyor. Çoğu geliştirici hesabı hala sözleşmeleri yalnızca bir zincire dağıtırken, özellikle Ethereum Sanal Makinesi (Ethereum Virtual Machine - EVM) uyumlu zincirlerde ortalama zincir sayısının 2022 yılında yaklaşık 1,4'e yükseldiği görülüyor.
Shen, “Pek çok ekosistem, bu zincirler arası geliştiricilere yerel geliştiricilerden daha fazla sahip bulunuyor” diyor. Örneğin Avalanche, birincil geliştiricilerin yüzde 28'ini kaybederken, sistem üzerine inşa eden çok zincirli geliştiricilerin yüzde 8 oranında büyüdükleri görülüyor.
Rapor ayrıca, Ethereum Birleşmesi (merge) ve Luna’nın çöküşü dahil olmak üzere yılın en çok konuşulan olaylarından bazılarına da değiniyor. Ethereum aylık geliştirici sayısının, son kripto kış döngüsünden bu yana beş kat artarak 5.819'a ulaştığı ve bu sayede en fazla sayıda geliştiriciye sahip ekosistem haline geldiği gözleniyor. Bu oran aynı zamanda kriptodaki tüm yeni geliştiricilerin yüzde 16'sına karşılık geliyor. Aralık 2021'e göre yüzde 9 oranında artan tam zamanlı geliştirici sayısında, Ethereum'u bir iş ispatı (proof of mork) mekanizmasından bir hisse ispatı (proof of stake) zincirine dönüştüren birleşmenin (merge) büyük etkisi olduğu kabul ediliyor.
Shen, “Bu tür temel olaylar, yavaş ve istikrarlı geliştiricilerin biraz daha yavaş büyüdüğü anlamına geliyor çünkü bu tarz değişiklikler çok fazla iş anlamına geliyor” diyor. Ethereum'un Shanghai güncellemesi adlı bir sonraki güncellemesinin bu yılın Mart ayında yayına girmesi ve zincirin Beacon güncellemesinde stake edilen Ethereum'un çekilmesine izin vermesi bekleniyor.
Luna vakası
Tam zamanlı geliştiriciler açısından en hızlı büyüyen ekosistem olarak geçen yılki listenin başında yer alan Luna'ya gelince, rapora göre Luna'da çalışan geliştiricilerin yüzde 56'sının, Luna'nın çökmesinden sonra açık kaynak koduna katkıda bulunmayı bıraktığı gözleniyor. Luna, Aralık 2020'den Aralık 2021'e kadar toplam 33 tam zamanlı geliştiriciye karşılık gelen yüzde 313'lük bir büyüme görmüş olsa da, raporda ekosistemin çöküşüyle birlikte geliştiricilerin ekosistemi terk ettiği belirtiliyor.
Shen, firmanın metodolojisini savunuyor ve çöküşe yol açan şeyin ‘koddaki bir hata’ olmadığını söylüyor. Shen, “Bunun nedeni, stablecoinin nasıl çalıştığına dair finansal mekanizmanın kırılmasıydı, bu yüzden istismar edildi” diye ekliyor. Çöküşün ardından geliştiricilerin yüzde 42'sinin diğer ekosistemlere göç ettiği, yüzde 9'unun ise Luna 2.0 üzerinde çalışmaya devam ettiği gözleniyor.
Editor : Şerif SENCER
