Kayan ÖZETİ| yıldız dediğimiz şey tabii ki gökyüzüne düşen minik uzay taşlarının ya da tozlarının atmosferimize girmesiyle oluşan ışık serbestliği.
Uzayın derinliklerinde yol alırken Dünya’nın çekim gücüyle atmosferimize giren ve yüksek hızlarda hareket ederken sıcaklıklarıyla yanan bu taşların boyutu sizce ne kadardır?
Şaşırtıcı ama gerçek!
Kayan yıldızların arkasındaki asıl parçaların çoğu bir kum tanesi büyüklüğünde. Evet yanlış duymadınız!
O parlak ışık aslında minik bir kum tanesinin atmosferimizde yanarken patlamasından ibaret. Çoğu meteorun boyutu, birkaç milimetre ila birkaç santimetre arasında değişiyor.
Tabii bu onların etkileyici yanlarını değiştirmiyor. Bir saç telinden biraz kalın diyebileceğimiz bu parçalar, onlarca kilometre hızla atmosferimize girerek göz alıcı ışık gösterileri yaratıyorlar.
Daha büyük parçalar ne peki?
Elbette ki onlar meteor kumunun parçaları değil. Zaman zaman atmosferimize büyük taşlar da katılıyor ve bunlara “bolid” deniyor. Yandıklarında ise gökyüzünde patlayıcı bir etki yaratıyorlar.
Ateş toplarından daha parlak ve daha kütleli olan bolidler, genellikle atmosfer patlıyor. Bu patlamalar da Dünya yüzeyinde duyulabiliyor hatta hissedilebiliyor.
Eğer enkaz parçaları Dünya’nın yüzeyine yaklaşıyorsa da bu parçalara “meteorit” deniyor. Bunların boyutları ise oldukça çeşitli bir aralıkta. Gerçekten ufak bir taş da meteorit olabileceği gibi 13 bin tonluk bir göktaşı da olabiliyor.
Özellikle büyük boylardaki bu parçalar atmosfere girerken patlayarak oldukça yüksek enerji de ortaya çıkarabiliyor ve bu oldukça büyük bir patlamaya eş değer.
Dilek dilemekten fazlası: Meteorlar bilim için neden önemli?
Meteor yağmurları bizim için romantik bir gökyüzü manzarası sunsa da bilimsel açıdan çok şey ifade ediyor. Uzaydan gelen bu parçalar, Dünya’nın ötesindeki gezegenlerin ve güneş sistemimizin her aşamasından pek çok bilgi taşıyor.
Sıcaklıkla bazıları yanıp sönse de yere ulaşanlar kozmik bulmacayı çözmek için ipuçları barındırıyor.
Ayrıca bazı meteoritler milyarlarca yıllık bir geçmişe sahip ve bu sayede güneş sistemimizin oluşumlarına ışık tutuyorlar.
Artık gökyüzüne bakıp dilek dilediğinizde karşınızda ne kadar büyüklükte bir şey olduğunu biliyorsunuz.
Bir aydınlanmanın daha sonuna geldik. Yorumlarınızı bekliyoruz.
Kaynaklar: NASA, National Geographic, Valensiya Üniversitesi, SpaceBunları da inceleyebilirsiniz:
Editor : Şerif SENCER