Memur ÖZETİ| zammının ardından gözler milyonlarca SSK, Bağ- Kur emeklisinin aylıklarında yapılacak artışa çevrildi. Ekim ayında Meclis'in açılmasıyla emekli aylıklarında 6 aylık enflasyon oranın üzerinde ilave zam için düzenleme yapılacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı emekli aylıklarında ilave artışa ilişkin çalışma yürütüyor. Emeklilere yapılacak ilave artışın ocak ayı itibarıyla yürürlüğe girmesi bekleniyor. Merkez Bankası'nın yılsonu tahminine göre enflasyon yüzde 62 olursa Temmuz-Aralık döneminde enflasyon yüzde 35.25 olacak. Merkez Bankası'nın enflasyon tahminine göre emekliler yüzde 35.25'lik artışı cebine koymuş bulunuyor. Emekliye zamda prim-aylık dengesizliği giderilecek, 7500 lira olan en düşük emekli aylığı yükseltilecek. Cepte olan enflasyon zammıyla birlikte 2008 öncesi SSK emeklisinin aylığı 10 bin 301 liraya çıkacak. Emeklilere 1100 lira olan bayram ikramiyeleri de artacak. Emeklilerin taban maaşından itibaren aylıklarda kademeli artışla daha az maaş alana verilecek zam oranı daha yüksek olacak.
İlave zam kök aylık üzerinden mi yapılacak?
Emekliye zamda, "Prim-aylık dengesizliğinin giderilmesi, seyyanen zam ve 7500 lira olan en düşük emekli aylığının yükseltilmesi" olmak üzere 3 önemli başlık bulunuyor. Emekli aylıklarına kademeli artışla prim günü ile aylık arasında kopan bağın kısmen telafi edilmesi hedefleniyor. Kademeli artışın kök aylık üzerinden yapılması bekleniyor. Temmuz ayında refah payıyla birlikte emeklilerin zam oranı yüzde 25'e tamamlandı. En düşük emekli aylığı 7500 lirada kalırken, zamlar kök aylık üzerinden hesaplanınca yaklaşık 6 milyon emeklinin aylığına yansıyan artış 100-200 lira seviyelerinde kaldı. Prim-aylık dengesizliğinin giderilmesi öncelikli başlıklar arasında yer alıyor.
Ekimde bir ara zam kararı çıkarsa ne zaman yürürlüğe girecek?
Bu yılın ikinci yarısında emeklilere toplamda yüzde 25 zam yapıldı. Temmuz ayında yapılan zam emeklilerin kök aylıklarına uygulandı. Mevcut takvime göre ocak ayında SSK, Bağ-Kur emeklileri bu yılın ikinci yarısında gerçekleşen enflasyon oranında zam, memur emeklileri de toplu sözleşme artışı, enflasyon farkı alacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Macaristan dönüşü "ara zamma" ilişkin mesajı emeklilere Ocak ayında yapılacak zam öncesi bir iyileştirme yapılacağı şeklinde yorumlanıyor. Bu yıl olduğu gibi refah payı da dikkate alınarak oransal artışla iyileştirme yapılması birinci seçenek arasında bulunuyor. Bu durumda ocak ayı beklenmeden doğrudan bir ara zam yapılması söz konusu olabilir. Memurlara olduğu gibi emeklilere de seyyanen bir artış yapılması da seçenekler arasında yer alıyor.
Bağ-Kur'luların bugün 9000 olan prim gün sayısı ne zaman düşürülecek?
Küçük esnaf, tüccarın emekliliği için gerekli prim gün sayısının SGK'lı çalışanlarla eşitlenmesi konusunda hükümetin sözü bulunuyor. Yapılacak düzenlemeyle 10 ve altında personel çalıştıran işletmelerde Bağ- Kur'lular 9 bin gün yerine 7 bin 200 güne düşürülecek. Böylece 1800 gün daha az primle 5 yıl erken emekli olmak mümkün olacak. Bu düzenlemenin de yeni yasama döneminde Meclis'ten geçmesi bekleniyor.
Kademeli zamda refah payı da verilecek mi?
Aylıklarda kademeli artışla daha az maaş alan emekliye verilecek zam oranı daha yüksek olacak. Emekli zammı da 7 bin 500-10 bin, 10 bin-15 bin, 15 bin-20 bin ve 20 bin üzerine kademeli olarak belirlenecek. Emekli ve memur maaşlarının baştan sona değişeceği maaş zammına refah payı ve seyyanen artışın söz konusu olması bekleniyor. Kademeli artışta 14 bin lira alan yüzde 45 zam formülüne göre 20 bin 300 lira emekli aylığı alacak.
Bugün 7500 lira olan en düşük emekli aylığı da yeni yılda artacak mı?
2019'da 1000 lira olan en düşük emekli aylığı 2020'de 1500, 2022 Ocak ayında 2500, Temmuz ayında 3500, 2023 Ocak ayında 5500, Mart ayında 7500 liraya çıkarıldı. En düşük emekli aylığının her yıl olduğu gibi yeni yılda da artırılması bekleniyor. Merkez Bankası'nın yüzde 35.25 olan enflasyon tahminine göre artırılması durumunda en düşük emekli aylığı 10 bin lirayı geçecek. Kurban ve Ramazan Bayramı olmak üzere yılda iki defa verilen toplamda 2200 lira olan bayram ikramiyelerinin de yükselmesi bekleniyor.
Emeklilerin 2024 yılı için geçerli zammı ne zaman netleşecek?
Bakanlığın emeklilere yönelik zam formülleri önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sonra da Meclis'e sunulacak. Yapılacak yasal düzenlemede refah payı ya da seyyanen zam şeklinde bir düzenleme bekleniyor. Emekliler yeni yılda enflasyon zammıyla gelen artış oranını ise 3 Ocak'ta öğrenecek. SSK, Bağ- Kur emeklileri bu yılın ikinci yarısında gerçekleşen enflasyon oranında, memur emeklileri de toplu sözleşme artışı ve enflasyon farkı alacak.
Destek primi ödeyerek çalışanlar yeniden emekli aylıklarına dönebilir mi?
Evet dönebilirler. Ancak, destek primi kesintisine tabi hizmetleri yaşlılık aylığı hesabında dikkate alınmaz. Sigortalıların terk işlemi yapılmadığı sürece aylıklarından prim kesintisi yapılmaya devam edilecek. Yaşlılık ve malullük aylıklarından süresinde kesilmeyen sosyal güvenlik destek primi borçları için gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanır.
Editor : Åžerif SENCER
