Geçtiğimiz ÖZETİ| yıllarda bilim insanları, Dünya'nın kendi ekseninde son 50 yıldır hiç olmadığı kadar hızlı döndüğünü, bu sebeple bir günün artık 24 saatten daha kısa bir sürede tamamlandığını dile getirmişti. Aynı zamanda bilim insanları, 19 Temmuz 2020 tarihinde günün 24 saatten tam 1.4602 milisaniye daha kısa sürdüğünü tespit etmişti.
Son yıllarda, Dünya’nın dönüş hızı daha da arttı ve günler giderek kısalmaya baÅŸladı. 2020 yılında kırılan rekora bir yenisi daha eklendi ve 29 Haziran, bu yazın ÅŸimdiye kadarki en kısa günü olarak kayıtlara geçti. Dünya’nın eksenindeki bir yalpalanma yüzünden yaÅŸanan bu durum, Dünya’nın tek bir dönüşü 24 saatten daha kısa sürede tamamlamasına neden oldu.
Atomik saatlerden bir saniye çıkarmak gerekebilir
Dünya’da gece ve gündüz olarak deneyimlediÄŸimiz dönüş, her zaman tam olarak kendi ekseni, Kuzey ve Güney Kutupları arasındaki çizgi ile aynı doÄŸrultuda gerçekleÅŸmez. Bunun en büyük nedeni Dünya’nın net bir küre ÅŸeklinde olmaması yani geoit ÅŸeklinde olmasıdır. Aynı zamanda okyanuslarda yaÅŸanan gelgitler ve yer çekimi de dahil olmak üzere birçok faktör de Dünya’nın dönüş hızını bozmuÅŸ olabilir.
29 Haziran’da yaÅŸanan en büyük dönüş hızı bozulması nedeniyle Dünya, 86.400 saniyeden ve tam olarak 24 saatten 1,59 milisaniye daha kısa dönerek, en kısa gün rekorunu tazelemiÅŸ oldu. Dünya bu ÅŸekilde hızlanmaya devam ederse, atomik saatlerden bir saniye çıkarmak gerekebilir. Yani, saat 00:00:00’da sıfırlanmadan önce 23:59:59’dan 23:59:60’a geçebilir ya da negatif artık saniye meydana gelirse saat 23:59:58’den direkt 00:00:00’a geçebilir.
Peki daha kısa günler yaşamamıza sebep olan Chandler Yalpalaması nedir?
Amerikalı astronom Seth Carlo Chandler 1800’lerin sonlarında keÅŸfettiÄŸi bir sallantı sonucunda Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş deÄŸiÅŸikliÄŸine Chandler Yalpalaması denir. Yalpalanmanın nedeni ve etkisi hakkında ortaya atılmış birçok teori var. Bunlardan bazıları gelgitler ve dünyanın sıvı iç kısmının bu durumda bir rol oynadığını düşünürken, bazıları ise okyanuslardaki sabit rüzgarların bir anda yeryüzünde deÄŸiÅŸen miktarlarda suyu itmesi ve hatta büyük depremler nedeniyle olduÄŸunu düşünüyor.
www.idrak34.com
Editor : Åžerif SENCER