HABER7- ÖZETİ| ÖZEL
İsrail ve Hamas arasında 7 Ekim 2023 yılından bu yana süren çatışmalar sonucunda ateşkes anlaşması yapıldı. Gazze ve İsrail arasında 15 aydır süren çatışmalar dün akşam saatlerinde Donald Trump’ın sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla tüm dünyaya duyuruldu. Trump "Orta Doğu'da esirler konusunda (Gazze'de ateşkes) anlaşma sağlandı. Kısa sürede serbest kalacaklar. Teşekkürler’’ ifadelerini kullandı.
Ä°SRAÄ°L'Ä°N BAÅžARISIZLIÄžI GAZZE'YE ZAFER GETÄ°RDÄ°
Gazze’ye yönelik soykırımına son verme kararı alan İsrail yönetimi hiçbir hedefine ulaşamayarak, Gazze halkını yok etmek, intikam almak ve halkın özgür iradesini ortadan kaldırmak ümidiyle asıl amacının Aksa Tufanı operasyonlarını sona erdirmek olduğunu dile getirmişti. Ancak Filistin halkının iradesi ve topraklarına olan bağlılığı direnişlerini zafere erdirdi.
Filistin’de yaşanan ateşkes anlaşması sonrasında Hamas Siyasi Büro üyesi Halil El- Hayye ise Türkiye başta olmak üzere Güney Afrika, Cezayir, Rusya, Çin ve birçok ülkeye teşekkürlerini iletti.
UZMAN Ä°SÄ°MLER HABER7'YE DEÄžERLENDÄ°RDÄ°
Gazze’de yaşanan ateşkes Filistin başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde sevinçle karşılanırken TBMM Filistin Dostluk Grubu Başkanı İstanbul Milletvekili Hasan Turan, Filistin Dayanışma Derneği (Fidder) Başkanı Muhammed Mişeniş, Filistinli Araştırmacı ve yazar Muin Naim, Yahudi İşadamı Doğan Kasadolu, Diplomasi Vakfı Direktörü Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi DOÇ. DR. Oğuzhan Bilgin, Emekli Albay Güvenlik Uzmanı Yusuf Alabarda, Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi Ulusal Güvenlik Uzmanı Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşin  Gazze’de yaşanan ateşkes anlaşması ve ilerleyen sürece ilişkin Haber7’ye özel değerlendirmelerde bulundu.
CAŞİN: ANLAŞMA İÇİN GEÇ BİLE KALINDI
Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi Ulusal Güvenlik Uzmanı Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşin ‘’Bu anlaşma geç gelmiş bir ateşkes. Son derece kırılgan çünkü ben Netanyahu ve hükümetine güvenmiyorum. Uluslararası hukuktan geçici ateşkes kavramına aykırı.'' diyerek savaşan tarafların silah bırakması gerektiği ancak İsrail'in herhangi bir silah bırakma girişiminin bulunmadığını ifade eden Caşin, Yani savaşan tarafların elinden silahları bırakması gerekiyor. Yine takası sonrasının ucu açık, bir ara verme bu bence, 'Netanyahu her an saldırıları başlatabilir'' dedi.
'DÃœNYA ACIMASIZ SOYKIRIMI SEYRETTÄ°'
Anlaşmanın sağlandığı akşam yine İsrail güçlerinin Filistin'e düzenlediği son saldırıda 18 kişinin şehit edildiğini belirten Caşin, ''15 aydır çünkü dünyaya yalan söyleyen bir İsrail lideri var. Birleşik Milletler, Avrupa Birliği ve tüm uluslararası mahkemeler ve hukuk düzeni bir şekilde çökmüştür ve acımasız bir soykırımı uluslararası toplum seyrediyor. Tüm dünyanın gözler önünde çocuk, kadın, siviller 50.000 kişi ölmüş, 120.000 kişi yaralanmıştır. En korkunç silahlarla bombardımanı yapan Netanyahu hükümeti mağluptur'' dedi.
Ä°SRAÄ°L ATEÅžKES MASASINA ZORLA OTURDU
Caşin, Netanyahu'nun anlaşma masasına ABD zoru ile oturulduğunu belirterek, ''Başkan Trump'ın, Biden'in, Blinken'in aciz dış politikasına rağmen Amerika Birleşik Devletleri, Netanyahu'dan daha büyük olduğunu ortaya koymuştur. Yani zorlamayla yapılan bir barıştı'' dedi.
Gazze halkını zorla İsrail, Mısır'dan Sina'ya göç ettirmeyi başaramamıştır. İsrail ordusu havası mağlup edememiştir, direnişi kıramamıştır. Rehineleri geri alamamıştır. İşgale rağmen İsrail ordusunun 80-20 km'lik alanı askeri olarak kontrol edememiştir.'' diyerek İsral'in bugüne kadar yaşadığı başarısızlıklara değinen Caşin en önemli hususun ise İsrail ordusunun bombardımanlarında İsrailli rehinelerin de hayatını kaybettiğine değindi.
'İSRAİL'İN SAVAŞ SUÇU İŞLEDİĞİ KESİN'
Ortada çok ciddi bir soykırım var diyen Caşin, ''Uluslararası Ceza Mahkemesi ile Adalet Divanı'nda devam eden davalar İsrail'in bu suçu işlediğini ortaya koymaktadır. Netanyahu'nun bir şekilde savaşı genişletme çabaları Lübnan ve Suriye'de Golan'ı işgali durur mu? Sahada en büyük yardımı yapan Amerika Birleşik Devletleri'nin nasıl bir tutumu izleyeceği belli, sessizliğini koruyor. Diğer hususta şu, acaba Gazze'yi kim idare edecek?'' sorularının cevaplarının merak edildiğini belirten Caşin müzakerlerin 16'ıncı gününde başlayacağını hatırlattı.
'BOMBARDIMANA TEKRAR DEVAM EDER'
Hamas'ın İsrail'in kalıcı barıştan yana olmadığını ifade ettiğine değinen Caşin, ''Netanyahu kabilesi de ne yapacağı belli değil. İsrail'in burada kaybettiği en önemli hususta şu İsrail güvenilmez bir devlet.'' diyen Caşin, Trump'ın açıklamalarına değinerek, '' Trump'ın dediği gibi aslında seçim zaferi. Trump'ın yardımcısının söylediği Steve Witkoff 'un ''Gazze'nin teröristler için yeniden güvenli sığınık haline gelmemesi için İsrail'le müttefiklerle yakın çalışma devam edeceğiz'' demesi Amerikalı ve diğer esirler kurtulduktan sonra bombardımanları tekrar devam edeceğini düşünüyorum. İkinci hamlede Trump bu dik duruşunu sürdürürse ki pazartesiden sonra bunu göreceğiz’’ dedi.
Filistinli Araştırmacı ve yazar Muhammed Mişeniş, Kassam Tugayları’nın direnişi ile başarı sağlandığını belirterek, ‘’Bu görüşmelerde şunu gördük. Eğer Hamas ve Filistin direnişi kaybetseydi mahkumları serbest bırakmazlardı, yerinden edilmişler geri dönmezdi, ilaç ve yardım için geçiş açılmazdı ve İsrail'in Gazze'den geri çekilmesini görmezdik. Bütün bu detaylar olmazdı’’ dedi.
Mişeniş, Filistin yürüyüşünde atılan sloganlara değinerek, ‘’Bu yüzden emin olarak söylüyorum ki evet, direniş başarılı oldu. Türkiye'deki kardeşlerimizin attığı sloganlar gibi, ‘Dün Ayasofya, bugün Emevi Camii, yarın Mescidi Aksa’ gerçek olacak. 1 Ocakta gerçekleşen büyük mitingde Türkler bu sloganı atmıştı. Evet, biz şimdi Mescid-i Aksa'nın özgür olması yolundayız. Aksa Tufan'ı fiilen bu fethin başlangıcında. Evet, Gazze'de çok acılar yaşandı, şehitler verildi, binalar yok edildi. Ama özgürlük yolu açık’’ dedi.
‘SİZ ÇANAKKALE İÇİN BİZ AKSA İÇİN ŞEHİT VERDİK’
Çanakkale Savaşı’nda askerleri için ülkelerini savunduğuna değinen Mişeniş, ‘’Türkler olarak size Çanakkale'de olanları hatırlatmak isterim. Çanakkale'de vatan için 2500 bin şehit verdiniz. Şimdi biz de vatanımız ve Aksa'mız için şehitler veriyoruz’’ ifadelerini kullandı.
BÄ°LGÄ°N: Ä°SRAÄ°L HEDEFÄ°NE ULAÅžAMADI
Diplomasi Vakfı Direktörü Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuzhan Bilgin Gazze Ateşkesinde İsrail’in hedefine ulaşmadığını belirterek süreçte ABD’nin Trump’ın etkisi olduğunu vurgu yaptı.
Bilgin, İsrail’in hedeflerine ulaşamadığını belirterek, ''Gazze'de tabii bu kadar büyük katliamdan sonra kazanmaktan bahsetmek kolay değil. Ama her şeye rağmen şunu alt ışık etmek gerektir ki, İsrail hedeflediği hiçbir şeye, hiçbir hedefe ulaşamamıştır. İki tane faktörün çok büyük rolü var. Birincisi, Filistin halkının, Gazzelilerin onurlu mücadele için. Yani o kadar büyük katliamlar, o kadar büyük en temel insani ihtiyaçların ulaşımına, erişime izin verilmemesine ve o kadar büyük mühimmatla saldırılmasına rağmen Filistin halkı onurlu duruşundan vazgeçmemiştir ve İsrail hedeflediği şeylere ulaşamamıştır'' dedi.
ATEÅžKES ANLAÅžMASINDA TRUMP ETKÄ°SÄ° YAÅžANDI
Bilgin, Netanyahu’nun Trump’ın etkisi ile ateşkes koltuğuna zorla oturduğuna değinerek, ‘’Amerikan başkanlık seçimlerin ve Trump etkisinden bahsediyoruz. Trump artık İsrail'in ve ABD'nin vekil mutluluklarından Orta Doğu'da kendisine daha fazla bir yük olmasını istemiyor. Bu nedenle de daha başkanlık kontrolü olmadan Netanyahu'ya baskı yaparak ateşkes masasına oturttu ve imzalattı'' ifadelerinde bulundu.
ABD BARIÅžTAN YANA OLUR MU?
Ateşkes anlaşmasının kalıcı barış anlaşmasına sağlanmasının zor olduğuna değinen Bilgin, ''ABD'nin barış anlaşması konusunda aynı oranda ısrarcı davranmayacağını düşünüyorum. İlk etapta önemli olan ben İsrail'in her ne kadar o ateşkesi ilerletme olasılığını görsem de yine de Trump'ın baskısı sebebiyle ateşkese uymak durumunda kalacağını düşünüyorum. İsrail'in kendi iç politik dengeleri, koalisyon denklemleri vs. sebebiyle de bu barış anlaşmasını imzalamanın Netanyahu hükümeti bakımından kolay olmayacaktır’’ dedi.
TURAN: ÅžEHÄ°TLER KAZANDI
TBMM Filistin Dostluk Grubu Başkanı İstanbul Milletvekili Hasan Turan Gazze ve İsrail arasında yaşanan ateşkes sonrasında, ‘şehitler kazandı’ diyerek İsrail’in bölgede insanlık dışı davranışlarına rağmen kazananın Gazze halkı olduğunu belirtti.
Turan,  ''ABD, İngiltere ve batılı yönetimler arkasını alan İsrail, Siyonistler 365 kilometrelik abluka altında bir kara parçası olan Gazze'nin üzerine 467 günde 88 bin ton bomba yağdırdılar. İnsanlık dışı bütün yöntemleri uyguladılar. İnsanlık değerlerini yok ettiler'' diyerek İsrail'in açıkça soykırım yaptığını belirterek, Ebu Ubeyde ifade ettiği gibi savaşın sonunda diz çöktüler.'' dedi.
DÜNYA DİRENİŞİ GAZZE İLE ÖĞRENDİ
Gazze’nin direnişi sayesinde barışa ulaşırken İsrail’in ise tüm tehditlerine rağmen büyük bir mağlubiyet aldığını belirten Turan, ‘’Gazze dünyaya direnişin, kahramanlığın, cesaretin, adanmışlığın ne olduğunu, bu kavramların ne demek olduğunu bizzat öğretmiştir.
Bugün İslam dünyasının dışında bütün bir dünyada vicdan sahibi halkların ayağa kalkmasının kıvılcımı Gazze'de yakılmıştır. Küresel vicdan cephesi, küresel kötülük cephesini yenmiştir ve Siyonistler geri çekilmek zorunda kalmıştır. Ateşkes imzalamak zorunda kalmıştır.
İsrail'in soykırıma başlarken asıl hedeflerinden bahseden Turan, ''Netanyahu; 'rehinelerin hepsini savaşarak teslim alacağım. Gazze’yi insansızlaştıracağım ve işgal edeceğim. Hamas'ı bitireceğim' demişti. Bırakın Hamas'ı bitirmeyi, Hamas'ın cevabını bekliyoruz demek zorunda kaldı. Hangi hedefe ulaştılar? Her açıdan kaybettiler. Bundan sonra İsrail'in çöküş dönemi başlamıştır ’’dedi.
KASADOLU: NETANYAHU BÄ°LEREK ENGELLEMEDÄ°
Anti-Siyonist İş insanı Doğan Kasadolu, 7 Ekim'de Kassam Tugayları'nın İsrail'e yönelik başlatmış olduğu saldırılardan Mossad'ın haberi olabileceğini belirterek, ''Biz yıllardır Müslüman kardeşlerimizle bir arada yaşıyoruz. Bu konuda çok hassasım. Şu andaki anlaşmada 7 Ekim’deki yaşanan olay ve ölümler önlenebilirdi. İsrail yetkililerinin ve Mossad’ın haberinin olmaması şüpheli bir durumdur.
Küçük bir olay olacakken büyük bir olay oldu ve 1200 kişi yaşamını yitirdi. Bu olayın vahşi bir savaşa sebep olması tesadüf değil. İsrail güçleri engellemedi çünkü o bölgedekiler Netanyahu karşıtıydı. Bilerek engellemediler’’ dedi.
İSRAİL SAVAŞI KAYBETTİĞİNİ KABUL ETTİ
Kasadolu Filistin halkına yönelik yapılan zulümler sonrasında teslim olmadıklarını belirterek halkın teslim olmadığını belirtti. Kasadolu, ‘’Anlaşmanın milyonlarca dolarlık silah ve maddi destekler hangi şirketler gitti? Bunun incelenmesi gerek. Barışın sürekliliği belirsiz. İsrail savaşı kaybettiğini kabul etti. O kadar bomba atıldı ve Filistin halkı teslim olmadı’’ dedi.
''Ä°ki tarafta birbirini yok etmek için bilenmiÅŸ durumda. Bundan sonrasına bakmak gerekiyor'' diyerek Ä°srail’deki kaynakların Filistin’deki bine yakın militanın ÅŸartsız bir ÅŸekilde Türkiye’ye gönderecekleri konuÅŸuluyor’’ ifadelerinde bulundu.Â
NAÄ°M: Ä°SRAÄ°L KELÄ°ME OYUNLARI OYNUYOR
Filistinli Araştırmacı ve yazar Muin Naim ise Gazze’deki ateşkes anlaşmalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Naim, ''İsrail İşgal Devleti 76 senedir hem dünyayı hem bölgeyi yalan dolan bilgilerle, algılarla işgal etmektedir. Aslında sadece Filistin'i değil. Şunu öğrendik. İsrail'in büyük algılarını ve yalanlarını ortaya çıkarttı. İsrail'in varlık nedenleri dahi tartışmaya açtı. Ancak işgalcilerden hak kolay kolay alınmayabilir ama bedel ödenerek alınacaktır'' dedi.
İsrail'in kelime oyunlarıyla anlaşmaları yerine getirmediğini belirten Naim, ''İsrail söz ve kelime oyunlarıyla açık uçlu taahhütleriyle her zaman yerine getirmeme alışkanlığı vardır. Bu yeni bir şey değil. Filistinler bu anlaşmayı 3 aşamaya bölmüş durumda. Filistin tarafı Her aşamada ellerinde güçlü kartlar tuttu'' dedi.
'NETANYAHU ANLAŞMADAN VAZGEÇEMEZ'
Netanyahu'nun kolayca yeniden bölgeyi savaşa sürükleyemeyeceğini belirten Naim, İsrail'in ve halkının yıpranacağını ifade ederek, ''Örneğin çok yüksek rütbeli Siyonist ordunun komutanları var, esir düşmüş olanları. Siyonist işgal devletinin vatandaşları var aynı zamanda Amerikan vatandaşı olan askerler de var. Bunların Filistinlerin için elindeyken, Netanyahu'nun kolay kolay anlaşmadan vazgeçmesi mümkün değil.
Vazgeçerse ne olur? Yeniden savaşa mı girecek? Zaten Gazze 467 gündür savaşa maruz kalmış durumda. Bugünden daha kötü bir güne dönecek halimiz yok, dönmeyeceğiz. Uluslararası şartlara baktığımızda, Netanyahu'nun yeniden savaşa girmesi ihtimali çok düşüktür. Bunu yaparsa hem kendisi hem de toplumu çok daha fazla yıpranacaklar, çok daha ağır bedeller ödeyeceklerdir.'' dile getirdi.
SOYKIRIMCILAR GÄ°TTÄ°KLERÄ° ÃœLKELERDE TUTUKLANMALI
Latin Amerika ülkelerinde soykırımcıların tutuklandığını belirten Naim aynı düzenlemenin Türkiye ve diğer ülkelerde de uygulanması gerektiğini ifade ederek, ''Türkiye başta olmak üzere Güney Afrika, Katar, Venezuela gibi ülkelerin desteğiyle, baskısıyla yargılamaya sürdürülmeli. Sadece Netanyahu değil, Netanyahu ve onun katil ordusunun tüm komutanları yargılanmalı. Şu anda uluslararası özellikle bazı batılı ülkelerde, Latin Amerika'daki bazı ülkelerde birçok Siyonist askerin Gazze'de soykırım, soykırıma katılmış diye yargılanmaktan korktuğu için artık o ülkelere gitmemeye karar almışlar. Bence tüm diğer Müslüman ve Filistin dostu ülkelerinde de bu tür uygulamalar geliştirilmeli ve bir şekilde Netanyahu'nun bu katliamlarla birlikte sadece kendisine değil, İsrail İşgal Devleti'ne büyük zarar verdiğini görmelidir. Bunu görürlerse zaten bundan sonra artık kolay kolay bu tür soykırımlar, bu tür suçlar işlemez olurlar inşallah'' dedi.
Editor : Åžerif SENCER