Temmuz ÖZETÄ°| 1944'te ABD'de bulunan Bretton Woods'ta dünya devletleri, daha istikrarlı ve daha yüksek refah seviyesine sahip bir dünya kurulması için bir araya geldi. Toplanan konferansta iki yeni kurumun kurulması kararı alındı: Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu ya da daha çok bilinen ismiyle IMF.Â
O günden bu yana da IMF ve Dünya Bankası oldukça sıkı ÅŸekilde çalışmaya baÅŸladı. Son olarak Maliye Bakanı Mehmet ÅžimÅŸek'in açıklamalarının ardından pek çok kiÅŸi, "IMF ile Dünya Bankası aynı mı?" sorusuna cevap aramaya baÅŸladı. Ä°ki organizasyonun amaçları ve çalışma ÅŸekilleri birbirinden oldukça farklı.Â
Önce IMF'ye bakalım
IMF, uluslararası parasal iÅŸ birliÄŸini desteklemektedir ve ülkelere, güçlü ekonomiler oluÅŸturmaları için yardımcı olacak politika tavsiyeleri ve kapasite geliÅŸtirme desteÄŸi saÄŸlar. Ödemeler dengesi olan ülkelere fon yaratan IMF, karşılığında da malî politika programlarının düzenlenmesi için bazı taleplerde bulunur. Makroekonomi ve finans alanında uzmanlar, kısa orta vadeli kredilerle finansman saÄŸlayan bu kuruluÅŸta önemli rol oynar.Â
Dünya Bankası ise farklı bir kuruluştur
Dünya Bankası ise para politikalarına karışmaz, ödemeleri de borçlara yönelik deÄŸildir. Bir ülke bir sektörde atılım yapmaya ihtiyaç duyduÄŸunda, eÄŸitim ve saÄŸlık gibi alanlarda yatırım yapılacağında kaynak ihtiyacı olan ülkeler bu kurumun kapısını çalar. Dünya Bankası, finansal ve teknik destek ile uzun vadeli ekonomik kalkınmayı desteklemek için kurulmuÅŸtur. Daha geniÅŸ bir çerçevede uzmanları bünyesinde bulunduran organizasyon, hem üye ülkelerin katkılarından hem de tahvil ihraçları ile kaynak oluÅŸturur.Â
Aradaki farkları madde madde sıralamamız gerekirse:
Dünya Bankası, yatırım projelerine kredi verir, karşılığında o yatırımda belirli bir miktar ithal materyal kullanımı talep eder. IMF genel kapsamlı borç verir, parayı nereye harcadığınızla çok ilgilenmez ancak borcunuzu ödeyebilmeniz için politika tavsiyeleri verir. Dünya Bankası'ndan alınan kredi, krediye mahsus proje dışında kullanılamaz. IMF'nin verdiÄŸi borcu genellikle istediÄŸiniz yere kullanabilirsiniz. Dünya Bankası, proje aÅŸamalarını denetler ve ona göre krediyi kullanıma sunar. IMF, koyduÄŸu performans kriterlerinin karşılanması ÅŸartıyla verdiÄŸi borcun ilgili kısmını kullanıma açar. Dünya Bankası kredilerinin vadesi 10-15 yıl gibi uzun sürelerdir ancak IMF borçlanmaları kısa ya da orta vadeli olur.Dünya Bankası kredi verirken sadece kamu projelerine kaynak saÄŸlar. Öte yandan her iki kurumun da verdiÄŸi kredilerin faizleri piyasadan düşüktür. IMF'den alınan borç arttıkça IMF'nin krediye uyguladığı faiz de artar.Â
Editor : Åžerif SENCER