Uzun ÖZETİ| yıllardır ABD'nin küresel rezerv para birimi doları bir silah olarak kullanması ve spekülatif hamleler ülkeleri dolarsızlaşma stratejilerine yönelmesini sağladı.
Ülkeler bu süreçte yerli para ve dolar dışında 3. bir ülkenin ülkenin para üzerinden bulduğu çözümlerin kullanımı son dönemde giderek artıyor.
Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Rusya'nın yerel para ve yuan kullanmaya başlarken, benzer şekilde Suudi Arabistan da Çin’e petrol ihracatını yine Yuan'la yapmayı planlıyor. Öte yandan Bangladeş Rus nükleer santralinin 318 milyon dolarlık taksitini Çin'in para birimi yuan cinsinden ödeyeceğini açıkladı.
Bu gelişmeler sonrası "ABD doları tahtından mı oluyor?" tartışmasını alevlendirirken Çin liderliğindeki bir grup ülkenin, ABD dolarının hakimiyetini kırmak için kullanmaya başladığı Çin yuanı hamlesi ilk sonuçlarını verdi. Tarihte ilk kez Çin'in sınır ötesi işlemlerinde en çok kullanılan para birimi olarak ABD dolarını geride bıraktı.
IRAK'TAN DOLAR KARARI
Son olarak ise Irak hükûmeti, Amerikan Doları‘nın hem şahsî hem de ticarî işlemlerde kullanılmasını yasakladı. Artık döviz almak satmak mümkün olmayacak.
14 Mayıs’ta yürürlüğe giren dolar yasağı ile Irak’ın yerel para birimi olan dinarın kullanımının yaygınlaştırılması hedeflendi.
Kararın resmî devlet döviz kuru ile karaborsa tarafından sunulan ve dalgalanmaya devam eden döviz kuru arasındaki farkı azaltmak için alındığı belirtildi.
Irak İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Irak’ta dinar millî para birimidir. Döviz yerine dövizle işlem yapma taahhüdünüz, ülkenin egemenliğini ve ekonomisini güçlendiriyor.” ifadelerini yer verildi
Irak Dinarı haricindeki para birimleriyle işlem yapan herkesin önce para cezası, tekrar etmesi hâlinde hapis cezası ile karşı karşıya kalacağı belirtilirken, “Irak dinarı ve ekonomisini baltalamaya çalışan herkesten hesap sorulacak.” denildi.
İçişleri Bakanlığı Suç Müdürlüğü, tüccarlardan hükûmete yalnızca yerel para biriminde işlem yapacaklarına dair taahhütname imzalatacak.
İŞYERİ AÇMA RUHSATI İPTAL EDİLECEK
Suç Müdürlüğü’nden General Hussein Al-Tamimi’ye göre, bu taahhütleri ihlal edenler 1 milyon Irak Dinarı para cezasına çarptırılacak ve tekrarlayanların hapis cezasına çarptırılabilecek. 3’ünca bir ihlalde hapis cezası ikiye katlanacak ve işyeri açma ruhsatı iptal edilecek.
Muhammed Shia al-Sudanî’nin yeni hükûmeti mali krizi kontrol altına almak için hızla harekete geçerken, dolarsızlaştırma (ters dolarizasyon) hamlesinin hiç umulmadık şekilde hüsranla sonuçlanabileceği dile getirildi.
Editor : Şerif SENCER
