Türkiye, ÖZETİ| Kahramanmaraş merkezli 7.6 ve 7.7 büyüklüğündeki depremlerin yaralarını sarmak için tek yürek oldu. Türkiye enkaz altından kalkmaya çalışırken önceki gece televizyon kanallarının ortak yayını ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Kızılay’a aktarılmak üzere bir bağış gecesi düzenlendi.
YURTTAŞ TEK YÜREK
Yurttaş, “Türkiye Tek Yürek” kampanyasına destek için elinde, avucunda ne varsa verdi. Tarlasını, altınlarını, maaşını, kefen parasını, çocuğunun kumbarasındaki parayı bağışladı. Gelirinin büyük kısmını vergilerinden, Hazine’den elde eden kamu kurumları da yurttaşın parasıyla yurttaşa bağış yapmak için birbiriyle yarıştı. Gece sonunda 115 milyar 146 milyon 528 bin TL (6.1 milyar dolar) bağış toplandı. Bu bağışların yüzde 70’inden fazlası kamu kurumları tarafından yapıldı.
HAZİNE KÂRDAN VAZGEÇTİ
Gecede toplanan bağışlar arasında en dikkat çekeni Merkez Bankası’nın (MB) 30 milyar TL’lik bağışı oldu. Türkiye’nin “kefen parasını” harcayan, “128 milyar dolar nerede?” sorusuna yanıt veremeyen banka, bu bağışın Hazine’ye aktarılması gereken kârdan yapıldığını açıkladı. Teknik olarak Hazine’ye aktarılması gereken para, bağışla AFAD ve Kızılay’a aktarıldı. Benzer şekilde diğer kamu kurumlarının yaptıkları bağışlar da Hazine’ye aktarılması gereken paralardan oluştu.
Teknik anlamda MB’nin bağış yapmadığını söyleyen Prof. Dr. Hakan Kara, “Bu para zaten Hazine’ye gidecekti, öne çekilen bir transferle AFAD ve Kızılay’a aktarıldı. Tam olarak bağış değil çünkü Merkez Bankası kârından düşülüyor” dedi.
"60 MİLYAR ALMIŞLARDI"
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşcu da bağışların yüzde 70’ten fazlasının kamu kaynakları ile yapıldığını belirterek “Devlet bir cepten diğer cebe alıyor. Hazine, AFAD’a destek vermeliydi. Şimdi Hazine vermiyor da Hazine’ye gelecek paralar oraya aktarılıyor” dedi. Kamu bankaları 2022 Aralık ayında Hazine’den 60 milyar TL sermaye almışlardı. Önceki akşam ise Ziraat Bankası 20, Vakıfbank 12, Halkbank 7 olmak üzere toplamda 39 milyar TL’sini “bağış” olarak yine kamu kurumu olan Kızılay ve AFAD’a verdi. Bu durumu değerlendiren Prof. Dr. Duran Bülbül ise şunları söyledi:
"YURTTAŞ ZARARA GİRDİ"
“Halkın parasıyla halka bağış yapılıyor. Bu bağışların depreme harcanıp harcanmayacağı mevcut sistem içerisinde kesinlikle takip edilemez ve denetlenemez. Çünkü AFAD ve Kızılay kalem kalem denetlenmiyor. Bu nedenle bir deprem fonu oluşturulmalı ve Özel İletişim Vergisi ile birlikte bu bağışlar da o fona aktarılmalıdır.” diye konuştu. Bülbül, kamu kurumlarından toplanan miktarı 85 milyona bölerek “Her bir yurttaşı 1354 TL masrafa soktular. Bu, vergi ve zam olarak gelecektir” dedi.
BÜTÇE YOK BAĞIŞ VAR
Toplanan bağışların AFAD ve Kızılay’a aktarılacak olması akıllara AFAD’ın bütçesini getirdi. İktidar 2023 yılı için AFAD’ın bütçesini yüzde 33 azaltarak 8 milyar TL’ye düşürmüştü. Böylece iktidar, felaketten önce aldığı paraları felaketten sonra AFAD’a vermiş oldu.
Editor : Şerif SENCER
