Yeni ÖZETİ| bir depremin ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmek oldukça zor. Bugün, yarın ya da 10 yıl sonra yeniden büyük bir deprem yaşayıp yaşamayacağımızı bilemeyiz. Ancak ülkemizin aktif fay hatlarına sahip olduğunu ve deprem bölgesi olarak geçtiğini hepimiz biliyoruz. Bu sebeple deprem gelmeden önce önemlerimizi almamız gerekiyor.
Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerde de gördük ki hala pek çok insan deprem öncesi, sonrası ve deprem sırasında ne yapması gerektiğini bilmiyor. Biz de AKUT yetkililerine ulaştık ve yapmamız gerekenleri sorduk. Deprem öncesi yapmamız gerekenlerle başlayalım.
Tehlike avı ile evdeki riskleri azaltın. Tehlike avı
nasıl yapılır?
Kitaplık, televizyon ünitesi ya da gardırop gibi
yüksek eşyaları duvara sabitleyin. Binanızın
yönetmeliklere ve standartlara uygun olup
olmadığını kontrol edin. Çocuk odalarındaki yatakları, devrilebilecek
eşyalardan ve pencerelerden uzaklaştırın. Olası bir
deprem anında kapatmak üzere, tesisatların yerini kontrol edin.
Ayna, resim çerçevesi ve avizeleri; çengel, vida ve dübel ile
betona monte edin. Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan soba, kuzine, elektrikli soba,
doğal gaz sobası ve benzeri
ısı kaynaklarını; ayaklarından ve varsa borularından
duvara, tavana ve yere sabitleyin. Kitaplık veya televizyon ünitesi
gibi eşyaların
içindeki malzemelerin düşmemesi için önlem alın. İş yerlerindeki
yüksek dosya dolaplarını sabitleyin, kapakları ve çekmeceleri kullanılmadığı
zamanlarda sarsıntı ile açılmaması için kilitli tutun. Evlerde ve iş yerlerinde
yangın söndürücü cihazlar bulundurun. Kolayca ulaşabileceğiniz bir yerde konumlandırın ve mutlaka bulunduğu yere
sabitleme kemeri ile sabitleyin. Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan kimyasal
malzemeler ve temizlik malzemelerini mümkün olduğunca birbirlerinden uzak, kapakları kapalı bir şekilde kendi
orijinal kaplarında saklayın. Depremden sonra altın saatler olan ve yardımın bizlere ulaşması için geçebilecek olan
72 saatlik süreyi göz önünde bulundurarak Acil Durum Çantası oluşturun. Çantayı evin çıkış noktasına yakın, herkesin görebileceği ve kolay ulaşılabilir bir yerde tutun. Afet ve acil durumlar için ailenizle birlikte bir
acil durum planı oluşturun. Toplanacağınız yeri ve oraya gitmeden önce yapacaklarınızı planlayın.Yasal bir zorunluluk olan
Zorunlu Deprem Sigortası DASK’ı yaptırın.
Deprem esnasında...
Merdiven ve asansörleri kullanmayın. Binadan çıkmaya, balkon ve pencereden atlamaya çalışmayın.
Sabitlenmiş ve bulunduğunuz alana göre ağırlık merkezi yere yakın (koltuk, kanepe, yatak, masa vb.) sağlam olduğunu düşündüğünüz bir eşyanın yanında YAT-KORUN-TUTUN veya ÇÖK-KAPAN-TUTUN uygulamasını yapın.
YAT-KORUN-TUTUN nasıl yapılır?
Yere yan yatın, dizlerinizi karnınıza çekin, üstte bulunan elinizle başınızı koruyun, altta kalan elinizle de yanına yattığınız eşyaya tutunun.
ÇÖK-KAPAN-TUTUN nasıl uygulanır?
Dizlerinizin üzerine çökün; başınızı dizlerinize doğru eğerken bir elinizle ensenizi ve başınızı koruyup diğer elinizde yanınızdaki eşyaya tutunun.
Deprem olurken
açık alandaysanız, ağaçlar, elektrik direkleri, araç yolları ve binalardan uzakta,
bir dizinizi yere koyarak çökün, kollarınız ile başınızı koruyarak çök-kapan hareketini yapın. Unutmayın, bu
hareketi yaparken açık alanda olduğunuz için
etrafınızı gözlemleyebilirsiniz. Deprem sonrası...
Bulunduğunuz yerin
Afet ve Acil Durum Planı’na sadık kalın. Eğer deprem esnasında evde bulunuyorsanız acil durum çantanızı alarak önceden belirlediğiniz buluşma
yerine ya da toplanma alanına gidin. Yetkililerin söyledikleri
talimatlara uyun. Telefonunuzu mümkün olduğu kadar
az kullanmaya çalışın. Hatlar kitlenebileceği için
arama kurtarma ekiplerinin
haber alması zorlaşabilir.Hasar görmüş olduğunu düşündüğünüz
binalardan ve yollardan oluşan yarıklardan uzak durun. Binanızda hasar olduğunu düşünüyorsanız uzman kişilere binanızı kontrol ettirmeden içeriye girmeyin. Radyo ve televizyon yayınlarından
resmi duyuruları ‘mümkün olduğunca’ takip etmeye çalışın. Doğruluğundan emin olmadığınız bilgilere itibar etmeyin, bu bilgileri paylaşmayın. Yetkili kurum ve kuruluşlarla
koordine bir şekilde hareket edin.Yetkililer tehlikenin geçtiğini ve hasarsız evlere
geri dönülebileceğini bildirdiğinde uzmanlara
elektrik, gaz ve su tesisatlarını kontrol ettirerek evlerinize dönebilirsiniz.
Editör Notu:
Tatbikatlarda hepimize depremin her anında ne yapmamız gerektiğini gösterdiler, öğrendik. Gerçekten bir depremle karşılaştığımızdaysa pek çoğumuz panik olduk ve hala da oluyoruz. Oysa çocukluğumuzdan beri biliyorduk ne yapmamız gerektiğini.
Yani her ne kadar biz bilsek de öğrenmiş olsak da 'o an' bildiklerimizi unutabiliyoruz. Bu yüzden bugün yalnızca bildiklerimizi veya unuttuklarımızı yeniden hatırlatmış olduk. AKUT yetkililerine de bu içeriğimizde bize destek oldukları için yeniden teşekkür ediyoruz.
Deprem bölgelerindeki tahliye noktaları için:
Editor : Şerif SENCER
