Deli ÖZETİ| bal, Karadeniz sahil kesiminde yetişen ve yılda 15-20 gün çiçek açan "orman gülü"nden arıların nektar almasıyla elde ediliyor. Dalı, yaprakları, çiçekleri de zehirli olan bitkiye halk arasında kuzu katili, dana katili, tuttan bal ya da acı bal olarak da bilinmektedir. Doğu Karadeniz'de aynı bala "komar balı" da denilmektedir.
DELİ BAL NEREDE ÜRETİLİR?
Ormangülleri türleri, Karadeniz ikliminin görüldüğü yerlerde deniz seviyesinden 0-3000 metre yükseklikte yetişir. Kastamonu'nun Çatalzeytin, İnebolu, Abana, Bozkurt, Doğanyurt, Cide, Küre ilçelerinin yanı sıra Azdavay ve Şenpazar ilçelerinin bir bölümünde deli bal üretilir.
DELİ BALIN YARARLARI NELERDİR?
Deli balın alternatif tıpta mide ağrılarında, şeker hastalığında ve tansiyon hastalığına iyi geldiğine inanılıyor. Boğaz ağrısı ve iltihabına, kronik bronşite iyi geldiği iddia edilen Deli balın fazla tüketilmesi ise zehirlenmeye yol açıyor. Uzmanlar Deli balın günde 1 çay kaşığından fazla tüketilmemesi konusunda uyarıyor. Fazla tüketilmesi durumunda, özellikle kalpte yavaşlama ve tansiyonda düşmeye yol açıyor. Deli balı alışkın olmayan kişilerin az miktarda tüketmeleri bile sağlık sorunları oluşmasına neden olmaktadır
DELİ BAL ZEHİRLENMESİ
Acı balın içinde yer alan grayanotoksin maddesi zehirlenmeye neden olmaktadır. Deli bal zehirlenmesinin belirtileri şöyledir; kalp ritmi bozukluğu, boğazda yanma, deride ve gözde kızarma, bulantı, kusma, ağız ve burunda kaşınma, tükürükte artış, bulanık görme veya geçici körlük, baş ağrısı ve dönmesi, ishal, tansiyon düşüklüğü, bilinç kaybı. Bir kaşık bal tüketilmesiyle genellikle 1-1,5 saat içinde etkileri görülmeye başlanır.
"SHERLOCK HOLMES" FİLMİNDE YER VERİLMİŞTİ
Deli bal, 2009 yılında çekilen Sherlock Holmes filminde de yer almıştı. Filmde idam edilen Lord Blackwood'un daha sonra canlanması üzerine Sherlock Holmes ve yardımcısı Doktor Watson, olayın gizemini araştırmıştı.
Yaptığı araştırmanın sonucunda Sherlock Holmes, idam edilmeden önce Blackwood'un deli bal yemesinin ardından nabzı bir süreliğine durunca öldü sanıldığını belirlemişti. Sherlock Holmes, olayın sırrını, "Deli bal, Türkiye'de Karadeniz Bölgesi'nde yetişir, uyutur ve nabzı düşürür." sözleriyle açıklamıştı.
Editor : Şerif SENCER