Otomobillerde ÖZETİ| ölümlü kazalara karşı alınan en etkili önlemlerden biri olan hava yastıkları, dünya üzerinde yalnızca birkaç şirket tarafından üretilebiliyor. Üretim ve test aşamalarında yaşanan zorluklardan dolayı az sayıda üreticinin yer aldığı bu sektörde, otomotiv tarihinin en büyük skandallarından biri yaşandı.
Takata markası size tanıdık gelmeyebilir ancak otomobil üretcileri bu markayı çok yakından tanıyor. Japon hava yastığı üreticisi Takata, 2000'li yıllarda ürettiği hava yastıklarının şişirme mekanizmasındaki sorun ortaya çıkana kadar, otomotiv sektöründe ürettiği güvenilir donanımlarla adından söz ettiren bir şirketti. Ölümlü ve yaralanmalı kazalara sebep olan, dev şirketi iflasa sürükleyen ve 19 farklı otomobil üreticisini zarara sokan bu sürece en baştan birlikte göz atalım.
Her şey Takata’nın 1990’ların sonuna doğru, amonyum nitratın kullanıldığı hava yastığı şişirme mekanizmaları üretmek istemesiyle başladı.
O döneme kadar, Takata’nın ürettiği hava yastıklarında ciddi bir sorun yaşanmamıştı. Bu yüzden birçok otomobil üreticisi Takata ile çalışıyordu. Tasarımı yapılan yeni nesil hava yastıkları, belirli testlerden geçirildi ve üretimine onay verildi. Daha sonra ölümlere ve yaralanmalara sebep olacak hava yastıkları, o dönem Takata’nın anlaşmalı olduğu otomobil üreticilerinin araçlarına yerleştirilmeye başlandı.
Takata ve diğer üreticiler için süreç gayet yolunda gidiyordu. Takata’nın problemli hava yastığı şişirme mekanizmasını taşıyan araçlar, trafiğe çıkmaya başlamıştı ve herhangi bir sorun rapor edilmemişti. Âdeta fırtına öncesi sessizlik yaşanıyordu.
2000 yılında ortaya çıkan bir belge, otomotiv endüstrisinde tozu dumana kattı.
Takata’nın şirket içi notlarının yer aldığı belgede, test aşamasında hava yastığı şişiricilerinin düzgün çalışmadığı ve bazılarının patladığı belirtiliyordu. Hemen harekete geçen ABD Adalet Bakanlığı, durumu araştırmaya başladı.
Uzun süren soruşturma sonrasında 2004 yılında ismi açıklanmayan bir Takata yöneticisi ile ceza anlaşması yapıldı. Takata yöneticisi, yaşananları itiraf edecek ve alacağı cezada indirim yapılacaktı. Şirket yöneticisi, hava yastığı şişirme mekanizmalarının test sonuçlarının manipüle edildiğini itiraf etti ve Takata’nın suçu resmiyet kazanmış oldu.
Takata yöneticisinin itirafından tam 3 ay sonra, hava yastıklarının patladığı bir kaza rapor edildi.