BORSAGUNDEM.COM ÖZETÄ°| – DIÅž HABERLER SERVÄ°SÄ°
Kripto para piyasası geçen yılki çöküşün ardından yeniden toparlanmaya çalışıyor. 2022 yılı zirvesinden yüzde 70’e yakın düşen Bitcoin, son birkaç haftadır yükselerek yatırımcılarına yüzde 40’a yakın getiri saÄŸladı. Ancak geçmiÅŸte yaÅŸanan bazı fiyat hareketlerinde olduÄŸu gibi bu yükseliÅŸ hareketinin de manipülasyon olma ihtimali bulunuyor.
Alım satım dengesi bozuluyor
Insider’dan Phil Rosen’ın haberine göre, Bitcoin manipüle ediliyor olabilir. 2017 yılında bunu kanıtlayan bir profesör, bunun böyle olduÄŸuna dair bugün daha fazla tehlike olduÄŸunu söylüyor.
Borsagundem.com'un derlediği bilgilere göre, geçen yıl kasvetli bir çöküşten sonra Bitcoin, yeni yılla birlikte yüzde 40'tan fazla yükseldi. Ancak, Texas Üniversitesi McCombs İşletme Okulu Finans Profesörü John Griffin, bu yükselişte şüpheli bir şeyler olduğunu düşünüyor.
2017 yılında, kendisi ve bir meslektaşı, tek bir Bitcoin ‘balinasının’ fiyatı nasıl artırabildiÄŸini ve alım satım dengesini bozduÄŸunu fark ettiÄŸinde benzer bir kural dışılık sezgisine sahipti. 2018 yılında Griffin ve Amin Shams, Bitcoin piyasasının tek bir balina tarafından manipüle edildiÄŸine dair kanıtlarını ayrıntılarıyla açıkladıkları 118 sayfalık bir rapor yayınladı. Ä°ki yıl sonra ise bu rapor, hakemli Journal of Finance tarafından onaylandı ve yayınlandı.
Bugünkü yükselişle paralellikler var
Griffin, "Bu yükseliÅŸ çok şüpheli. 2017 yılında gördüğümüz aynı mekanizma ÅŸu anda hala Bitcoin piyasasında geçerli olabilir” diyor. Griffin, bir kripto manipülatörünün, varlıkları için bir taban fiyat belirlemek istiyor olabileceÄŸini söylüyor ve bu hareketin, ÅŸu anda istikrardan ziyade yüksek oynaklık gören Bitcoin için geçerli olabileceÄŸini söylüyor.
Griffin, “Oldukça olumsuz bir hissiyatın hakim olduÄŸu böylesi bir dönemde, Bitcoin’de şüpheli ÅŸekilde saÄŸlam zeminler görüyoruz” ÅŸeklinde konuÅŸuyor. Griffin, kripto pazarının büyüklüğünün ve veri miktarının kesin kanıtları ortaya koyma noktasında kendilerini zorladığını itiraf ediyor. Sadece bu da deÄŸil; Griffin, kötü piyasa oyuncularının kimliklerini gizleyecek kadar sofistike olduklarını da ekliyor.
Belli eşiklerde büyük alımlar
Griffin'in beÅŸ yıl önceki araÅŸtırmasından elde ettiÄŸi bir bulgu, kripto para belirli eÅŸiklere ulaÅŸtığında oldukça büyük Bitcoin alımlarının gerçekleÅŸtiÄŸi yönündeydi. Griffin, “Bu kriterlerde çok daha fazla alım gördük. Balina, fiyat tabanları oluÅŸturmaya devam etti ve bu tabanlar giderek yükseldi. Bu bir ekip iÅŸi deÄŸildi, tek bir hesaptı. Ancak balina fiyatı eÅŸiklerde tuttuÄŸunda, bu, Bitcoin'in bu katlarda güvenli olduÄŸu izlenimini verdi. Bu da fonların ve küçük yatırımcıların Bitcoin satın almasını güvenli hale getirerek fiyatı daha da yükseltti” ÅŸeklinde konuÅŸuyor.
Taban fiyat manipülasyonu
Griffin, Bitcoin'in son koÅŸusu sırasında, görünüşte ne kadar güvenilir bir ÅŸekilde 16.000 doların üzerine sıçramasını tuhaf bulduÄŸunu aktarıyor. Griffin’e göre bu dinamik, Sam Bankman-Fried'in FTX'inin çöküşü esnasında ise oldukça belirgin ÅŸeklide kendini gösterdi. Kasım ayında beÅŸ günlük bir süreçte, Bitcoin yüzde 25 oranında düşerek 15.900 dolara geriledi. Ardından Bitcoin, biri hariç 11 Ocak'a kadar her gün 16.000 ila 18.000 dolar arasında iÅŸlem gördü.
Danışıklı dövüş
Bitcoin'in bu derece istikrar sergilemesi gerçekten de alışılmadık bir durum. FTX, kripto ve finans tarihindeki en büyük çöküşlerden biri oldu ancak dünyanın en büyük kripto parası Bitcoin, bu depremi şimdiye kadarki en küçük dalgalanmalardan biriyle atlattı.
Bugün Griffin, Bitcoin'in ‘manipülasyona karşı oldukça savunmasız’ kaldığına inanıyor. Griffin, “Bu sefer somut bir analizimiz yok. EÄŸer tahmin ettiÄŸimiz gibi bir danışıklı dövüş varsa, gerçek ancak belli hikayelerde ortaya çıkabiliyor” diyerek böylesi durumların tespitinin ne kadar zor olduÄŸunun da altını çiziyor.
Editor : Åžerif SENCER
