Artık ÖZETÄ°| hemen herkesin evinde buzdolabı bulunuyor. Bu buzdolaplarında ve geleneksel soÄŸutma sistemlerinde kullanılan yöntem, önce bir sıvıyı buharlaÅŸtırarak gaz halinde borulardan geçirme ve sonrasında da yoÄŸunlaÅŸtırarak tekrar sıvı hâle getirmekten geçiyor. Öte yandan bu soÄŸutucu gazlar hem çevre için zararlı olabiliyor.Â
İyonokalorik soğutma adı verilen yeni bir yöntem ise çevre dostu ve daha güvenli bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'den araştırmacılar tarafından geliştirilen bu yöntemde ise malzemelerin faz değiştirdiği sıradaki enerji depolama ve serbest bırakma süreçlerinden faydalanıyor. Örneğin buz erirken çevresindeki ısıyı emiyor ve bu da soğutma etkisi yapıyor. Yeni yöntemde aynı etki, belirli iyonlar kullanıldığında daha düşük sıcaklıklarda da sağlanabiliyor.
Verimlilik açısından daha iyi olabilir
AraÅŸtırmacılar, iyonokalorik döngünün verimlilik açısından da mevcut yöntemler ile rekabet edebileceÄŸini hatta daha iyi olabileceÄŸini de ortaya koydu. Bu da bu alandaki geliÅŸmeler ile birlikte daha az enerji tüketiminin yolunu açma potansiyeline sahip. Yapılan deneylerde, sodyum ve iyot içeren bir tuz kullanıldı ve 25 derecelik bir sıcaklık deÄŸiÅŸimi saÄŸlandı.Â
Åžu anda kullanılan geleneksel sistemlerde kullanılan gazlar, küresel ısınma potansiyeline sahip hidroflorokarbonlara dayanıyor. Kigali DeÄŸiÅŸikliÄŸi'ne katılan ülkeler, önümüzdeki 25 yılda HFC üretim ve tüketimini en az yüzde 800 azaltma taahhüdünde bulunmuÅŸtu. Yeni yöntem bu hedefe ulaÅŸmada büyük rol oynayabilir.Â
Araştırma Science'da yayımlandı.
Editor : Åžerif SENCER