USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000
Teknoloji

Bazı Canlıların Kesilen Uzuvları Nasıl Hareket Edebiliyor?

Lisedeki biyoloji derslerinde “rejenerasyon”un ne demek olduğunu hepimiz öğrendik. Bir uzvu ayrıldığında tekrar yaşamaya devam eden canlılara da “rejeneratif” canlılar demiştik. Hatta bazı hayvanlar var ki kafaları koptuğunda bile hareket etmeye devam ediyor! Peki nasıl?

Bazı Canlıların Kesilen Uzuvları Nasıl Hareket Edebiliyor?
26-03-2023 11:13
Google News

Solucanların, ÖZETİ| ikiye bölündüğünde iki ayrı canlı şeklinde hareket etmelerine dair birçok mit duyduk. Aramızda, çocukken sokakta bazı acımasız deneyler yapanlarımız da vardır. 

Biyoloji dersinden kaçtıysanız salyangozlar ve solucanlar gibi bazı canlıların uzuvları koptuğunda hareket etmeye nasıl devam ettiklerini ve kopan uzuvlarından gerçekten de yeni bireyler oluşup oluşmadığını sizin için anlatacağız. 

Rejenerasyon yetenekleri 500 milyon yıldan daha eski dönemlerde evrimleşti.

deniz yıldızı

Evrimsel açıdan bakıldığında, yenilenme yeteneklerinin ilk olarak 500 milyon yıldan daha uzun bir süre önce Kambriyen Dönemi'nden bile eski dönemde evrimleştiği düşünülüyor. Peki bu yenilenme süreci nasıl gerçekleşiyor?

Hücreler, yaralı bölgeye doğru göç ediyor.

blastema

Bir uzuv, rejenerasyon yeteneğine sahipse, ampütasyondan hemen sonra o bölgeye göç eden hücreler birleşerek “blastema” adında bir damla oluştururlar. Bu damlanın hücreleri, kas/kıkırdak şeklinde farklılaşmaya başlarlar ve yeni dokulara dönüşürler.

Yenilenme süreci, yenilenen kısmın tüm yapıları farklılaşana kadar devam eder. Zamanla büyüyen hücreler eksiksiz, düzgün bir uzuv hâlini alırlar ve sonunda tükenirler. Gelişim süresi ise canlıdan canlıya değişiklik gösterebilir.

Solucanlar bölündüğünde gerçekten de 2 parçası da ayrı ayrı hareket edebilir mi?

klitellum

Biz baktığımızda ayırt edemesek de solucanların bir başı ve bir kuyruğu vardır. Bir solucanın başı her zaman, hayvanı çevreleyen, “klitellum” adı verilen şişmiş şeride en yakın uçta bulunur.

Yani aslında, bir solucan ikiye bölünürse iki yeni solucan oluşmaz. Solucanın başı, klitellumun arkasından kesilirse hayatta kalabilir ve kuyruğunu yeniden oluşturabilir. Ancak solucanın orijinal kuyruğu yeni bir baş oluşturamaz. Hatta solucanlar avcılarından kurtulmak için kuyruklarını bırakıp kaçabilirler.

Aksolotlların rejenere yetenekleri o kadar gelişmiş ki birkaç saat içinde yarayı kapatabiliyorlar!

aksolotl

Bir semender türü olan sevimli aksolotlların bir uzvu kesildiğinde yalnızca birkaç saat içinde oradaki yarayı kapatabilecek kadar hızlı bir rejenerasyon yeteneğine sahiptirler. Hatta beyinlerini herhangi bir yara izi olmadan yeniden oluşturabilirler!


Editor : Şerif SENCER
SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
TEKNOLOJİ TÜMÜ
Su, Dünya'ya Nereden ve Ne Zaman Geldi?
Su, Dünya'ya Nereden ve Ne Zaman Geldi?

Sıcak bir yaz gününde yüzümüzü yıkayıp serinlemek gibisi yoktur öyle değil mi? Aynı zamanda duş almak gibi rahatlatıcı başka bir şey de… Aslında tüm buralara gelmeden, “Su içmek gibisi yoktur” demek daha doğru olur.

ARŞİV ARAMA
PUAN DURUMU TÜMÜ
ANKET TÜMÜ
Asgari Ücret En Az Ne Kadar Olmalı?
NAMAZ VAKİTLERİ
Gazete Manşetleri
Yol Durumu