Çinli ÖZETİ| elektrikli araç üreticisi BYD, yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırımla Türkiye’de bir üretim tesisi kuracak. Şirketle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında imzalanan anlaşmaya göre, yılda 150 bin elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretilecek. Bir AR-GE merkezi kurulacak. 2026 sonunda açılacak tesislerde doğrudan 5 bin kişi istihdam edilecek.
BYD, VERGİDEN MUAF OLACAK
Pazartesi atılan imzalar, dün dünya medyasında manşetleri süsledi. Küresel medya, BYD’nin dünyaya açılmasına dikkat çekerken, ekonomi basını haberi gümrük vergilerinden gördü:
“Avrupa Birliği (AB), Çin’de üretilen EV’lerin Birlik üyesi ülkelere ithalatında yüzde 38.1’e varan oranlarda ilave vergi uygulayacak. BYD, Türkiye yatırımıyla bundan muaf olacak.”
İŞTE BYD YATIRIMININ DÜNYA BASININDAKİ YANKILARI:
BBC (İngiltere): Tesla’nın Çinli rakibi Türkiye’de 1 milyar dolarlık tesis kuruyor. Duyuru, Çinli EV üreticilerinin Avrupa Birliği ve ABD'de artan baskıyla karşı karşıya kaldığı bir dönemde geldi. Türkiye, AB Gümrük Birliği'nin bir parçası; bu da ülkede üretilen ve Blok’a ihraç edilen araçların ek tarifeden muaf olabileceği anlamına geliyor. ABD'li yatırımcı Warren Buffett’ın desteklediği BYD, Elon Musk'un Tesla'sından sonra dünyanın en büyük ikinci elektrikli araç şirketi.”
Financial Times (İngiltere): “İkinci büyük elektrikli araç üreticisi, Blok’un Çin ithalatına erişimi kısıtlamasıyla AB üretimini genişletiyor. BYD ayrıca Macaristan'da da gelecek yıl üretime başlayacak bir tesis kuruyor ve bu ülkede ikinci bir tesis kurmayı düşünüyor. Türkiye, Hyundai, Toyota, Renault ve Ford gibi yabancı grupların çoğunlukla ortak girişimler yoluyla ülkede faaliyet gösterdiği büyük bir otomotiv endüstrisine sahiptir.
Otomobil üreticileri geçen yıl Türkiye'de yaklaşık 1,5 milyon araç üretti. UBS'deki analistler, Avrupa'daki yerel üretimin her zaman AB gümrük vergilerinin ‘olası bir sonucu’ olduğunu söyledi:
‘BYD zaten bu nedenle Macaristan'da bir tesise yatırım yapıyor. Doğu Avrupa'da üretilen Çin otomobilleri, büyük Avrupalı rakipleri tarafından üretilen otomobillere göre hâlâ kabaca yüzde 25'lik bir maliyet avantajına sahip.’ BYD’li yetkililer de ‘Çin'den Avrupa'ya otomobil göndermek uzun vadeli olmayacak. Uzun vadede yerel üretim yapmaktır’ dedi.”
Reuters (İngiltere): “Anlaşma, Aralık 2023'te Çin'e yapılan ziyaretten bu yana Çinli yetkililerle yapılan görüşmelerin sonucu.”
Elektrek (ABD): “Anlaşma, BYD'nin ilk fabrikasını Tayland'da açmasının ardından geldi; yurtdışı pazarlarda genişlerken Brezilya ve Meksika'da başka fabrikalar da planlanıyor. BYD, AB'de satılan her Seal U modelinden yaklaşık 14 bin 300 euro (15 bin 360 dolar) kazanıyor. BYD ikinci çeyrekte 426 bin 39 EV sattı. Tesla, ‘dünyanın en büyük EV üreticisi’ ünvanını çok az farkla (443 bin 956) alabildi.”
Investors Business Daily (ABD): “Çin'in BYD'si bu hareketle Tesla dahil Batılı elektrikli araç üreticisi olan rakiplerine uyarı atışı yaptı. Ezeli rakip Tesla (TSLA), 2023'te çeşitli Avrupa pazarlarında EV satışlarına hakim oldu. BYD'nin elektrikli araçlarının çoğu hâlâ Çin'de satılıyor ancak satışlar, Avrupa da dahil olmak üzere kendi ana pazarı dışında artıyor.”
Nikkei Asia (Japonya): “Türkiye'nin sert oyunu işe yaramış gibi görünüyor. Bu, Türkiye'de yabancı bir üreticinin sahip olduğu ilk EV fabrikası olacak. BYD, 2004 yılında AB'ye katılan ve euroya geçmeye hazırlanan Macaristan'da halihazırda bir fabrika inşa ediyor. Bir Türk fabrikası bu planları destekleyecek.”
France 24 (Fransa): “Yıllık 100-125 bin araç kapasiteli bir fabrika makul bir yatırım olacak.”
Söz konusu haberde; Fiat ve Renault gibi büyük otomobil üreticilerinin 1970'lerin başında Türkiye'de fabrika açtığı ve daha sonra Ford, Toyota ve Hyundai gibi şirketlerin de Türkiye'yi seçtiği hatırlatıldı.
Bloomberg (ABD): “Çin'in BYD’si, 1 milyar dolarlık Türkiye fabrikası için imzayı bastı, gözü Avrupa'da.”
Benzinga (ABD): “Warren Buffett’ın desteklediği BYD, Türkiye’de.”
Carscoops (ABD): "BYD, Türkiye fabrikasıyla AB’yi atlatacak"
South China Morning Post (Çin): “Yeni fabrika BYD'nin Avrupa Birliği'ne erişimini iyileştirecek.”
Seeking Alpha (ABD): “Bir diğer Çinli EV üreticisi SWM de Türkiye’ye gidiyor.”
Agenzia Nova (İtalya): “Çin’in BYD’si Türkiye’ye fabrika açıyor.”
News.Az (Azerbaycan): “İmza sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BYD ekibiyle İstanbul’da görüştü.”
BYD, TÜRKİYE'DE 2024'ÜN İLK YARISINDA BİN 426 ADET SATILDI
"Bugün, Yarın, Daima" mottosuyla Ekim 2023'te Türkiye pazarına giren ve dün ülkeye yatırım kararını duyuran dünyanın lider elektrikli araç ve batarya üreticilerinden BYD (Build Your Dreams), özellikle batarya teknolojileri ve yenilikçi tasarım yaklaşımıyla dikkati çekiyor. Dünya çapında hibritler de dahil olmak üzere geçen yıl yaklaşık 3 milyon elektrikli otomobil satan BYD, iki modeliyle yer aldığı Türkiye pazarında yılın ilk 6 ayında bin 426 adetlik satış rakamına ulaştı.
ÇİNLİ MARKALAR TÜRKİYE’DE YÜZDE 10’LUK PAZAR PAYINA ULAŞTI
Türkiye'de yılın ilk 6 ayında yüzde 10'luk pazar payına ulaşan Çin otomobil markaları, Türkiye'de yatırım konusunda eylem ve strateji planlarını duyurmaya başladı.
BYD'nin Türkiye'ye yönelik yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırım kararının, bir "kelebek etkisi" yaparak Türkiye'de yatırım yapmayı planlayan DFSK, Skywell, Chery, MG ve SWM gibi diğer Çin markalarına da olumlu yansıyacağı öngörülüyor.
BOLAT: TÜRKİYE’NİN YATIRIMCILARA SUNDUĞU FIRSATLARIN GÖSTERGESİ
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, BYD’nin Türkiye’ye yatırım kararını şöyle değerlendirdi:
"Bu yatırım, Avrupa'nın en önemli otomobil üretim üslerinden biri olan ülkemizin, yatırım ortamı, güçlü üretim, nitelikli insan gücü, etkin şekilde hayata geçirdiğimiz Gümrük Birliği ve geniş serbest ticaret anlaşmaları ağı ile yatırımcılara sunduğu fırsatların güçlü bir göstergesidir. Ticaret Bakanlığı olarak ilgili tüm kurumlarımızla koordinasyon halinde, yerli üretim, istihdam ve ihracat hedeflerimiz doğrultusunda ülkemize yapılacak doğrudan yatırımlara yönelik projeksiyonlar temelinde, ülkemiz politikalarına katkılar sağlamaya kararlılıkla devam edeceğiz."
KACIR'DAN "BAŞKA MARKALARLA DA GÖRÜŞMELER VAR" MESAJI
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, BYD anlaşması ve Türkiye’nin milli otomobili TOGG için konuştu:
“Yeni nesil araç gelişimi adına başka markalarla da görüşmeler var. Ben de bir TOGG kullanıcısıyım. TOGG’u ihracata hazırlıyoruz. Mutlaka küresel pazardan da pay almak istiyoruz. Türkiye yeni teknolojilerin geliştirildiği bir merkez üssü olacak.”
ODMD LİSTESİNDE ÇİN MENŞELİ MARKA SAYISI 11'E YÜKSELDİ
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, ODMD listesine yeni Çin firmalarının da dahil olmasıyla pazardaki toplam marka sayısı 54'e ulaştı. Son dönemde Çin markalarının Türkiye'ye ilgisinde belirgin bir artış gözlenirken, bu durum pazara giren firma sayısına da yansıdı.
Türkiye otomotiv pazarında Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD, NETA ve SWM olmak üzere 11 Çin menşeli marka bulunuyor. Bu listeye yakın zamanda Jaecoo markasının da eklenmesiyle Çin menşeli marka sayısının 12'ye yükselmesi bekleniyor. DFSK ve Chery içten yanmalı motora sahip otomobilleri Türkiye pazarında satışa sunarken, MG hem elektrikli hem içten yanmalı, diğer markalar da elektrikli modelleriyle boy gösteriyor. Lüks segment otomobil satan Voyah ise ODMD'de listelenmiyor. Ayrıca DFSK ve Maxus markaları hafif ticari araç satışı da yapıyor.
Çin otomotiv firmalarının Türkiye'de ocak-haziran dönemindeki satış sayılarına bakıldığında, Chery 34 bin 501 satışla ilk sırada yer aldı. 11 bin 74 adet satış sayısına ulaşan MG ikinci, bin 426 satış yapan BYD de üçüncü oldu. DFSK, otomobil ve hafif ticari olmak üzere 438 satışla dördüncü, Maxus 195 satışla beşinci sırada konumlandı.
PORSCHE, YILIN İLK YARISINDA ÇİN ETKİSİYLE DAHA AZ OTOMOBİL SATTI
Alman otomotiv üreticisi Volkswagen Grubu’nun lüks markası Porsche, küresel araç teslimatlarının yılın ilk yarısında Çin’de talebin azalmasıyla 2023'ün aynı dönemine kıyasla yüzde 7 azaldığını bildirdi.
Porsche, yılın ocak-haziran dönemine ilişkin araç teslimat sonuçlarını duyurdu.
Buna göre, lüks otomobil üreticisinin araç teslimatları yılın ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 azalarak 155 bin 945’e geriledi.
Porsche, söz konusu dönemde Çin'de yıllık yüzde 33'lük bir düşüşle 29 bin 551 araç teslimatı gerçekleştirdi. Şirketin açıklamasında, “Bunun başlıca nedenleri Çin pazarında süregelen gergin ekonomik durum ve değer odaklı satışlara odaklanılmasıdır” denildi.
Alman üreticinin Çin'e yapılan teslimatlar küresel teslimatlarının yaklaşık yüzde 20'sini oluştururken, şirket Avrupa Birliği (AB) ve Çin arasındaki gümrük vergisi geriliminden etkileniyor. Porsche’nin Kuzey Amerika'daki teslimatları yılın ilk 6 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6 azalarak, 36 bin 558’e gerilerken, şirketin ana pazarı olan Almanya'da teslimatlar yüzde 22 artarak 20 bin 811 araca ulaştı.
YILMAZ: UZUN VADELİ ULUSLARARASI SERMAYE GİRİŞLERİ DAHA DA HIZLANACAK
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, elektrikli araç üreticisi Çin menşeli BYD firmasının Türkiye'ye yapacağı yatırımın orta vadede ihracata ciddi katkılar sunmasını ve cari açığı daha da düşürmesini beklediklerini belirtti: "Uyguladığımız politikalarla yatırım ortamının iyileştiği dönemde gerçekleşen bu yatırımla birlikte, uzun vadeli uluslararası sermaye girişlerinin daha da hızlanmasını ve cari açığımızın finansman kalitesinin iyileşmesini öngörüyoruz. Bu yatırımın, orta vadede ihracatımıza da ciddi katkılar sunmasını ve halihazırda düşen cari açığımızı daha da düşürmesini bekliyoruz. Süreçte emeği geçen tüm kurumlarımızı tebrik ediyorum."
BYD'DEN MANİSAYA ZİYARET
Manisa'da elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ile AR-GE Merkezi kuracak Çinli BYD firması yetkilileri, kentte ziyaretlerde bulundu.
Valilikten yapılan açıklamaya göre, şehre gelen Çin heyeti ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcıları Zekeriya Coştu ve Oruç Baba İnan, Vali Enver Ünlü'yü makamında ziyaret etti.
Heyetin Manisa Organize Sanayi Bölgesi'nde de incelemelerde bulunduğu belirtildi.
Vali Ünlü, ziyarete ilişkin yaptığı açıklamada, "Manisa'da elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ve AR-GE merkezi kuracak olan dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi Çinli BYD firması yetkililerini bugün İlimizde misafir ettik. Yapılacak yatırımın Manisa'mıza hayırlı olmasını temenni ediyorum" ifadelerini kullandı.
Öte yandan Çin heyetinin, Manisa Büyükşehir Belediyesi ile Manisa Ticaret ve Sanayi Odasını da ziyaret ettiği öğrenildi.
Editor : Şerif SENCER
