Aşure ÖZETİ| kelimesi "onuncu" anlamına gelir. Bu yemek daha çok Muharrem ayının 10'unda veya Hicri Takvim'de Muharrem ayının 10'undan sonra yapılır. Muharrem ayı ile olan ilişki sadece İslami inançlarda değil, aynı zamanda İslam öncesi inançlarda da önemlidir, bazı Sami hikayeleri de bu aya atıfta bulunmaktadır.
Geleneksel olarak en az 7 maddeden oluşması gerektiği söylenir. Bazıları adından dolayı 10 madde ile yapılması gerektiğini söyler. Aleviler ise hep 12 madde kullanarak aşure yapar.
AÅžURE NASIL ORTAYA ÇIKTI?Â
Priscilla Mary Işın’ın Osmanlı Mutfak Sözlüğü kitabında aşure şu şekilde anlatılıyor:
''Aşure, haşlanmış buğday tanelerinden yapılan bir tatlıdır. Aşurenin kökeni tarıma başlanan ilk döneme kadar iner. Kutsal sayılan bu yiyeceğin berekete dair inançlarla yakın bir bağlantısı vardır. Aşure, buğday kültürü ile Mezopotamya'dan yayılmıştır. Bu yüzden Çin'den İngiltere'ye kadar dünyanın birçok ülkesinde aşure benzeri, bayram veya yeni yıl yemeklerine rastlanır.
Yılın ilk ayı olan Muharrem'in onuncu günü olan âşûrâ, İslam öncesi kutsal sayılarak, o gün yenilen buğday yemeğine adını vermişti. İslam'ın ortaya çıkmasıyla birlikte aşure yeni anlamlar kazandı. Şiiler o gün Kerbela'da öldürülen Hüseyin için yas yemeği olarak, Sünniler de Adem'in tövbesinin kabul edilmesi, İbrahim'in ateşten kurtulması, Yakup'un oğlu Yusuf'la buluşması ve Nuh'un gemisinin Cudi dağına oturması gibi çeşitli olaylara dayandırarak aşure yapma geleneğini sürdürdüler.
Türkiye'de Aşure, buğdaydan başka çeşitli tahıl, bakliyat ve kuruyemişlerle yapılır. Genellikle tatlı olarak yapılsa da bazı yörelerde etli veya tuzlu türlerine de rastlanır. Aşure dağıtmak ise toplumun her kesiminde önemli bir gelenektir.''
Evliya Çelebi'nin Seyahatname kitabında "Aşure, Muharrem'in onuncu günü yapılması gereken bir aştır." der
AÅžURE NE ZAMAN YAPILIR?Â
Muharrem ayının onuncu günü olarak kabul edilen Aşure Günü ya da Aşura Günü, 2022'de 8 Ağustos Pazartesi gününe denk geliyor.
AÅžURE MALZEMELERÄ° NELERDÄ°R?
AÅŸure malzemesi listesi en az 10 çeÅŸitten oluÅŸur; fakat siz gönlünüzden geçen, aÅŸureye yakışan ek malzemeleri ekleyebilirsiniz.Â
2 su bardağı aşurelik buğday2 yemek kaşığı pirinç2 su bardağı haşlanmış nohut2 su bardağı haşlanmış fasulye200 gr kuru kayısı150 gr kuru incir150 gr kuru üzüm150 gr fındık1 tatlı kaşığı karanfil1,5 su bardağı sıcak süt3 su bardağı toz şeker1 fiske tuz1 fiske karabiberAŞURE NASIL YAPILIR?
Ä°lk olarak nohut ve fasulyeyi ayrı ayrı haÅŸlayalım.BuÄŸdayı yıkayıp, tencereye alalım, üzerine kaynar su ekleyip 10 dk kaynatalım. Çıkan sarı suyu süzelim. Aynı iÅŸlemi bir kez daha yapalım ve suyunu süzelim.Daha sonra üzerine 2 litre kadar su ekleyip, 50 dk kadar buÄŸdayı kaynatalım. Kuru kayısı ve kuru inciri küçük küçük doÄŸrayalım.Ardından doÄŸradığımız bu meyveleri ve kuru üzümü geniÅŸ bir kaseye alarak üzerine sıcak su ekleyelim ve bekletelim.Arada gerektikçe sıcak su eklemeyi ihmal etmeyin. Suyu azalan buÄŸdaylarımıza biraz daha sıcak su ekleyelim.Yaklaşık 50 dakika kadar kaynattığımız ve yumuÅŸayan buÄŸdaya yıkanmış pirinç, piÅŸmiÅŸ nohut, haÅŸlanmış fasulye, küçük doÄŸranmış kayısı, incir ve kuru üzümünde suyunu süzerek ekleyelim ve 15 dk kadar kaynatalım.Küçük bir cezve içerisine karanfil alalım ve suyu da ekleyerek 10 dakika kadar kaynamaya bırakalım.Bu sırada suyu azalan buÄŸdaylarımızın üzerine tekrar sıcak su ilave edelim.Son olarak süzgeçten geçirdiÄŸimiz karanfil suyu, fındık, sıcak süt, ÅŸeker, isteÄŸe baÄŸlı tuz, karabiber ekleyerek karıştıralım ve yaklaşık 15-20 dk daha kaynatalım.Hazırladığımız aÅŸuremizi tek tek cam kaselere bölüştürelim. Biz bu ölçüler ile 15 kase aÅŸure elde ettik.AÅŸure kaselerde soÄŸumaya yüz tutunca, üzerini fındık, ceviz, fıstık, kuÅŸ üzümü, kuru üzüm ve nar taneleri ile süsleyebilirsiniz.ÂAÅžURE'NÄ°N PÃœF NOKTALARI
Aşurelik buğday, nohut ve kuru fasulyeyi ayrı kaplarda ıslatıp, suda en az 6-8 saat bekletin. (Hem pişmesi hem de hazmı için olmazsa olmaz)Şekeri aşurenin pişmesine yakın koyun, şeker dibe çökerse yanar. Şeker koyduktan sonra sürekli karıştırmayı ihmal etmeyin.Aşurenin kıvamının çok koyu olmamasına dikkat edin. Bir süre bekledikten sonra iyice yoğunlaşıp çok koyu bir kıvam alabilir.Aşureniz çok katı olursa bir miktar su ve şeker ilavesi ile tekrar kaynatabilirsiniz.www.idrak34.comEditor : Şerif SENCER
