2006 ÖZETÄ°| yılında Prag'da toplanan Uluslararası Astronomi BirliÄŸi, neyin gezegen olup neyin olmadığı konusunda yeni bir düzenlemeye gitmiÅŸ ve Plüton'u gezegenlikten çıkarmıştı.Bu karardan 20 yıl kadar sonra astronomlar bir kez daha gezegen tanımını deÄŸiÅŸtiriyor.Â
Yeni düzenlemeye göre gezegenler değerlendirilirken artık kütlelerine de bakılacak. 17 Temmuz'da teklif edilen yeni gezegen tanımı, Ağustos ayında Uluslararası Astronomi Birliği toplantısında değerlendirilecek. Var olan tanımlamaya kütle de ekleneceği için Plüton cüce gezegen olarak anılmaya devam edecek.
Gezegenler nasıl belirleniyor?
Astronomlar, bir cismi gezegen olarak tanımlamak için şu anda üç farklı kıstasa bakıyor. Bu kıstaslar ise şu şekilde:
GüneÅŸ'in etrafında dönmesiYuvarlak ÅŸekil alacak kadar kütle çekim oluÅŸturabilmesiEtrafında yer alan ve uydular ya da aylar dışındaki gök cisimlerini süpürüyor olması.ÂBritish Columbia Ãœniversitesinden Astronom Brett Gladman, "GeçmiÅŸteki problem, gezegen diye bir sözcüğünüzün olması ama nicel bir tanımının olmamasıydı," ifadesini kullandı. Gladman, nicel bir tanım olmaması nedeniyle gezegenlerin belirlenmesinde sorunlar yaÅŸanabildiÄŸini ifade etti.Â
Aslında ilginç bir ÅŸekilde gezegen tanımı da çoÄŸu gezegene uymuyor. ÖrneÄŸin Jüpiter ve Dünya sık sık göktaÅŸları ile kesiÅŸen yörüngelere sahip. BaÅŸka galaksilerde keÅŸfettiÄŸimiz gök cisimleri de GüneÅŸ'in etrafında dönmüyor. Yuvarlaklık konusu da oldukça tartışmalı ve muallak bir konu olarak dikkat çekiyor. Bu yüzden de araÅŸtırmacılar, tarafsız bir tanım oluÅŸturmak için benzer nesneleri sınıflandırmakta kullanılan gözetimsiz kümeleme yönetimini kullandılar. Bu yöntem de Plüton'u gezegenler arasında dahil etmedi. Kütle limiti olarak 131x10^20 kilogram seçildi.Â
Editor : Åžerif SENCER