Türkiye’de, özellikle 2018 yılının ikinci yarısından bu yana yaşanan ağır ekonomik kriz nedeniyle ücretleri hızla eriyen geniş toplum kesimleri ve emekçiler çareyi kredi kartı ve bireysel kredilerde arıyor.
BDDK’nin 31 Mart tarihli verisine göre tüketici kredisi ve bireysel kredi kartı kullanımı (borç), 577 milyar lirası kredi kartı olmak üzere 1 trilyon 849 milyar lira. Bu miktar geçen yılın aynı döneminde 233 milyar lirası kredi kartı olmak üzere 1 trilyon 35 milyar liraydı. Takipteki (batık) krediler ise son bir yılda toplam olarak 27 milyar liradan 32.5 milyar liraya yükseldi.
3.9 MİLYON BATIK
Ayrıca TBB Risk Merkezi’ne göre “bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödememiş gerçek kişilerden borcu devam etmekte olan (batık) kişi sayısı”, Şubat 2023 itibarıyla 3 milyon 865 bin 446 kişi oldu. Aylık olarak ise Şubat 2022’de 108 bin 741 olan bireysel kredisini ödememiş kişi sayısı Şubat 2023’te 60 bin 167, bireysel kredi kartını ödememiş kişi de 86 bin 57’den 44 bin 477’ye indi. Risk Merkezi raporunda şu vurguyu yaptı: “Şubat ayı gelişmelerinde deprem bölgesine ilişkin alınan tedbirlerin etkili olduğu düşünülmektedir.”
Cumhuriyet’e konuşan yurttaşlar ise her geçen ay daha fazla borçlandıklarını anlattı:
Hasan Kızgın: İhtiyaçlarım için kart kullanıyorum. Ondan alıp başka yere veriyoruz. Kredi kartı kullanmazsam geçinemem. İş yok, ortamı görüyorsunuz.
Mehmet Kaloğlu: Kredi kartını market alışverişi gibi ihtiyaçlarımı karşılamak için kullanıyorum. Kart olmadan geçinemiyoruz maalesef. Çünkü emekliyim. İlla destek oluyor, bir sonraki ay ödeyebiliyoruz.
Uğur Tosun: Genelde yeme-içme ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Kart kullanmazsak ay sonunu getiremiyoruz. Ülkenin hali ortada, enflasyon almış başını gitmiş. Her şey ateş pahası malum.
Hasan Balaban: Kredi kullandım ve ödeyemedim. Zam üstüne zam. 62 yaşındayım. Erdoğan’dan önce, aldığım parayla kart kullanmadan geçinmek mümkündü. Bugün 20 bin lira alan bile bu şartlarda geçinemez.
Sevda Cüre: Genellikle yiyecek alışverişinde kullanıyorum, bir de çocuğuma kıyafet alıyorum. Bunu kullanmadan ay sonunu getirmek mümkün değil, zaten kredi borcumuz da var. Taksitlenlendirdik ödüyoruz.
Salih Köse: Genelde temel gıda almak için kullanıyorum. Emekliyim, sadece ilaç param 5 bin 900 lira tutuyor, nasıl geçineyim? Çalışıyorum, yine de kredi kartı kullanmam gerekiyor.
Kürşat Yılmaz: Turizmle uğraşıyorum. Bu nedenle şanslı azınlıktayım, gelirim kredi kartı kullanmadan da beni ay sonuna taşır ama büyük bir çoğunluk için geçerli değil bu, maaşlarının yettiğini sanmıyorum.
Mert Bakşi: Maalesef bugün artık kredi kartı lüks tüketim ürünlerini almak için değil temel gıdaya ulaşmak için kullanılıyor. Ayrıca sadece kart da değil, ek hesap gibi tüm banka ürünlerini kullanıyoruz.