Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı İBG'nin müdür yardımcısı Prof. Dr. Mehmet İnan ve araştırmacı Dr. Sibel Kalyoncu Uzunlar, kanser tedavisinde kullanılan yüksek fiyatlı ilaçların yerli olarak geliştirilmesi amacıyla 2021'de çalışma başlattı.
İnan ve Kalyoncu'nun 4 yıllık çalışmaları sonucunda akıllı kanser ilaçlarında kullanılan etkin molekül elde edildi.
Yerli ilaç bileşeni laboratuvar ve hayvan deneylerinde başarı sağladı. Hedef aldığı kanser hücrelerinin çoğalmasını durduran molekül, hücre büyümesini yavaşlatarak normal hücrelerin daha az zarar görmesini sağladı.
İleri süreçte insan üzerinde denemeleri başlanacak etkin madde moleküllerin hayvansal ve laboratuvardaki olumlu sonuçları Uluslararası Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Birliği adına yayınlanan Biyoteknoloji ve Uygulamalı Biyokimya Dergisi'nde (Biotechnology and Applied Biochemistry) yayımlandı.
"Piyasadaki ilaçlar kadar etkin"
Prof. Dr. İnan, AA muhabirine, piyasadaki akıllı kanser ilacıyla aynı özellik ve etkileri gördükleri molekülü ilaç endüstrisine hazırladıklarını söyledi.
Kanser ilaçlarındaki moleküllerin çok değerli olduğunu belirten İnan, "Bazı moleküllerin piyasa değeri 5-10 milyar dolar. Maalesef Türkiye'de hiçbirisini üretmiyoruz ve ithal ediyoruz. Piyasada 100'ün üzerinde kanser molekülleri nasıl geliştirildiyse biz de İBG'de yerli olarak geliştiriyoruz. Orijinal molekülün patent başvurusunu yaptık ve sanayi ortaklarımız da var. Molekülü 5 yıl gibi sürede piyasaya çıkmasını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
İnan, yerli moleküllerin fare üzerindeki deneylerde piyasadaki ilaçlar kadar etkin olduğunu gösterdiklerini anlatarak, şöyle konuştu:
"Moleküllerin karlı olması için verimliliğimizi arttırmamız gerekiyor. Bu çalışmaları gelecek yıl içerisinde tamamlamayı ve ilaç sanayisine sunmayı düşünüyoruz. Kanserli hücrelerin çok farklı tipleri var. Vücudumuzda kanserli hücreleri bağışıklık sistemimizin öldürmesi gerekiyor. Bazı kanserli hücreler bu süreçten kaçıyor. Amacımız molekülle bu kaçma mekanizmasını durdurmak. Çalışmalarımız umut veriyor."
Dr. Sibel Kalyoncu Uzunlar da geliştirdikleri biyobenzer ve orijinal molekülün protein bazlı olduğunu anlattı.
Kanser hastalarının, ilaçları yurt dışından yüksek fiyatlardan temin ettiğine dikkati çeken Uzunlar, "Biz bu ilaçların moleküllerini İBG'de ürettik ve ilk denemelerini yaptık. İlk denemelerde eczaneden aldığımız ilacın etkisiyle kendi ürettiğimiz ilacın etkisi eşit. 15 kez analizi gerçekleştirildi ve hepsinin uyumlu olduğu çıktı." dedi.