Ocak ayının ilk haftası, dünyanın en popüler tüketici elektroniği fuarına (CES 2023) ev sahipliği yaptı. Otomotiv tutkunları da etkinlikler boyunca birbirinden güzel konsept ve seri üretim araçlarla tanışma imkanı yakaladılar. Webtekno ekibi olarak dikkatimizi çeken hususlardan bir tanesi, tanıtılan otomobillerin direksiyonları oldu.
Belki sizler de fark etmişsinizdir; CES 2023'te tanıtılan Peugeot Inception, RAM 1500 Revolution, Sony Honda Mobility Afeela ve BMW i Vision Dee gibi otomobiller, çember şekilli direksiyon simitlerine sahip değillerdi. Tasarımcılar bunun yerine sekizgen ve "kelebek" tasarımlar tercih etmişlerdi. Bayram değil seyran değil, nereden çıktı bu garip tasarımlara sahip direksiyonlar?
Çember şeklinde olmayan direksiyonlar yeni değiller. Hatta geçmişleri 1920'li yıllara dayanıyor.
Dairesel olmayan direksiyon kullanılan ilk otomobil .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
Fransız otomobil şirketi Avions Voisin, 1923'te tasarladığı yarış arabası "C6 Laboratoire"de kare direksiyon kullandı. Şirkete göre bu tasarım, yarış pilotunun görüş açısını iyileştirecekti.
Avions Voisin tarafından kullanılan tasarım, yıllar içerisinde pek de ilgi görmedi. Ancak 1960'lı yıllara geldiğimizde hem Chevrolet hem de Plymouth, dairesel olmayan direksiyonlu arabalarla karşımıza çıktılar. Chevrolet, seri üretime geçmeyen Testudo isimli modelde, Plymouth ise tüketicilere de sattığı Fury modelinde yuvarlak olmayan direksiyon tasarımları tercih etti. 1970'te ise bu kez de İngiliz üretici Leyland, çokgen direksiyon tasarımını kullanmıştı.
Chevrolet, Plymouth ve Leyland da tıpkı Avions Voisin gibi düşünüyordu.
Çember şeklinde olmayan bir direksiyon hem yol hem de gösterge ekranı için avantajlıydı. Görüş açısı gerçekten de artmıştı. Ayrıca şoföre daha fazla diz mesafesi kalıyordu. Bu da ekstra konfor demekti.
İşte bu nedenler, yıllar boyunca bazı otomotiv üreticileri tarafından kabul gördü ve tercih edildi. 2000'li yıllarda Lamborghini Gallardo ve Audi RS 4 gibi bazı üst segment otomobillerde gördüğümüz kare direksiyonlar, 2010'lu yıllarda LaFerrari ve Aston Martin DB11 gibi modellerde tercih edildiler.
Yeniden bugüne döndüğümüzde, aslında değişen bir şey olmadığını, otomotiv tasarımcılarının tercih ettikleri tasarımların araçlara hayat verdiklerini görüyoruz. Mercedes-Benz ve Volkswagen gibi kimi markalar ise D harfi şeklinde tasarımlar tercih edip diz mesafesini artırıyorlar.
Tesla'da ise daha da ilginç bir durum var. Şirket, "kelebek" olarak anılan bir tasarım tercih ediyor.
Bu tasarımda direksiyonun üst kısmı bulunmuyor. U dönüşü yapmak, sürücü için tam bir işkence! Neyse ki şirket, yıllar boyunca tek seçenek olarak sunduğu kelebek direksiyondan nihayet vazgeçti. Dileyen tüketiciler, bundan sonraki süreçte çember direksiyona sahip Tesla Model S ve Model X tercihinde bulunabilecekler.
Sürüş teknolojileri geliştikçe, direksiyonlar daha gelişmiş yapılara sahip olacaklar. İşte o gün geldiğinde, daire direksiyonlar yerine kare veya dikdörtgen şekillerdeki direksiyonlar daha çok yaygınlaşacaktır.
Haberimizin başında; Peugeot Inception'da direksiyon simidi olmadığını söylemiştik. Şirket bu otomobilde, oyun konsollarından esinlenerek geliştirdiği "Hypersquare" isimli bir sistem kullanıyor. Dikdörtgen görünümlü direksiyonu bir tablet haline getiren mühendisler, aracın kontrolünün bu bölüm üzerinden yönetilmesine imkan tanıyorlar. Bu tür teknolojiler geliştikçe direksiyon simidine duyulan ihtiyaç azalacak ve farklı tasarımlara sahip direksiyonlar tüketiciye ulaştırılacak gibi görünüyor.
En son noktaya geldiğimizde ne mi olacak? Direksiyon, tarihin tozlu raflarına gömülecek!
CES 2023'te sahne alan bir diğer otomotiv şirketi de Chrysler olmuştu. Şirket, Synthesis ismini verdiği kokpiti tanıtmış, bu kokpitte direksiyona yer vermemişti. Bunun nedeni, üçüncü seviye otonom sürüş sistemiydi. Ultra gelişmiş yapay zeka, direksiyona duyulan ihtiyacı ortadan kaldıracaktı. İşte o günlere geldiğimizde tamamen işlevsiz hale gelecek olan direksiyonlar, çok büyük bir ihtimalle tarihe gömülecekler...
Kaynaklar: Carscoops, Stellantis, Avions Voisin