Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in kirada yüzde 25 sınırına yönelik açıklamalarının ardından gözler ev sahibi ve kiracılara çevrildi. Uygulamaya dair yeni bir karar alınmazsa zam sınırlaması 1 Temmuz'da sona erecek. Bu tarihten sonra kiralar yıllık enflasyon ortalamasına (TÜFE) göre belirlenecek. Kirada zam sınırı ise son 2 yıldır uygulanmaktaydı. Şimşek, yaptığı açıklamada, "Bunu uzatacak bir düzenleme yapmazsak temmuzda bu düzenleme ortadan kalkıyor. Şu anda böyle bir düzenleme yapmaya yönelik çalışmamız yok. Biz şuna inanıyoruz. Piyasada fiyatları arz ve talep belirlesin. Konut arzını artıracağız" ifadelerini kullandı.
FARK AZALACAK
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Başkan Vekili Mustafa Hakan Özelmacıklı, anketleri incelediklerinde yüzde 25 sınırına çok az kişinin uyduğunu belirtirken, " Ev sahipleri genelde bu sınırın üzerinde hareket etti. TÜFE sistemi geldiğinde anlaşmazlıklar azalabilir. Ancak bu sisteme dönüş ile kirası düşük kalan kiracılar ile yeni kiracılar arasındaki fark azalacak. Bu durum mal sahiplerinin evlerini kiraya vermekten kaçınmasına ve bu yerleri satışa koymalarına neden olmuştu. Bu nedenle düzenleme kalktığında konuttaki arz kısmen de olsa arttırılabilir" dedi.
120 BİN DAVA
Ev sahiplerinin 1 Temmuz'a kadar evlerini boş tuttukları yönündeki iddiaları sorduğumuz Özelmacıklı ayrıca, "İstanbul'da metrekare fiyatları yükseldi. 100 metrekare için 20 bin TL kira söz konusu, mal sahiplerinin temmuzu bekleme ihtiyacı yok zaten bu sınır gelmezse TÜFE üzerinden kira zammı yapacaklar. 2023 yılında 120 bine yakın ev sahibi kiracı davası açıldığını biliyoruz. Bu süreçte ev kiralamak isteyenler hızlı olmalı. Kiralık daire sayısı az. Tayin durumları, yatırımcının kiraya vermek için daire almaması, ek emlak vergileri derken özellikle Eylül'e doğru konutta tansiyon yükselir" ifadelerini kullandı.
SINIRA UYULMADI
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Dr. Ahmet Büyükduman ise kira sınırı kalktıktan sonra TÜFE rakamlarına göre kiralara yüzde 65 zam geleceğine dikkat çekerek, "Bu orana rağmen piyasa ortalamasında kalacak kiracılar mevcut, ev sahipleri de uyarlama davası açabilirler. Bu sınıra zaten uyan kişiler de çok az sayıda" ifadelerini kullandı.
Kira uyarlama davalarının artabileceği uyarısında bulunan Büyükduman, kiracıların TÜFE düzeni gelmeden gelirinin yüzde kaçının kiraya gittiğini düşünmelerini ve orta bir yol bulmaları tavsiyesinde bulundu.
TAHLİYE NEDENİ SAYILIR
Öte yandan Avukat Sinan Keskin ise yüzde 25 sınırının kaldırılmasını olumlu bulduğunu belirtirken, şöyle konuştu: "Ekonomide olduğu gibi, konut piyasasının da normalleşmenin başlaması gerekiyor. Yüzde 25'lik kira zammı kısıtlaması, kiracı mağduriyetinden; ev sahiplerinin mağduriyetine doğru evrilmiş durumda. Zam sınırının kaldırılması ile her ay açıklanan TÜFE oranında kira artışları yapılabilecek. Kiracıların, artış oranını tam yapmamaları durumunda; eksik ödenen bedelden dolayı haklarında icra takibi başlatılabilir ve bu durum aynı zamanda tahliye nedeni sayılır."