Muhtemelen yine bir felâket senaryosu bizi karşılamış olurdu, peki ya 21. Yüzyıl dünyası buna hazırlıklı mı?
Geçirdiğimiz COVID-19 vakası, tüm dünyayı karantinaya ve salgınlara karşı bilinçli hâle getirdi. Ancak veba kadar ölümcül bir salgının yaşanması, yine aynı durumlara sürükler miydi? İşte yapay zekânın bu konuya cevapları…
Veba, günümüzde muhtemelen kırsal bölgedeki bir hayvandan insanlara geçerek ortaya çıkardı.
İlk vakalar, Orta Asya’daki bir köyde veya Afrika’nın ücra bir bölgesinde görülebilirdi. Ancak modern ulaşım sistemleri sayesinde, hastalığın hızla büyük şehirlere yayılması kaçınılmaz olurdu.
İlk belirtiler grip gibi olduğu için insanlar hastalığı ciddiye almaz ve birkaç hafta içinde vaka sayısı binleri bulurdu. Havalimanları, tren istasyonları ve toplu taşıma araçları hastalığın yayılması için en büyük tehdit hâline gelirdi.
Hastalık ancak büyük şehirlerde çok sayıda vaka çıkmaya başladığında fark edilirdi.
New York, Londra, İstanbul, Tokyo gibi metropollerde hastanelere gelen hastaların ortak belirtileri dikkat çekerdi: Yüksek ateş, şişmiş lenf düğümleri, iç kanamalar ve deri altındaki siyah lekeler.
Sağlık yetkilileri hemen harekete geçer, ancak hastalık çoktan onlarca ülkeye yayılmış olurdu. Dünya Sağlık Örgütü ve hükûmetler, hastalığın veba bakterisi (Yersinia pestis) olduğunu açıkladığında panik başlardı. Antibiyotiklerle tedavi edilebilse de tedavi edilmezse ölüm oranı %50-60’a ulaşabilirdi.
COVID-19 pandemisinden alınan derslerle birlikte birtakım önlemler alınırdı.
Büyük şehirlerde karantinalar başlatılır, seyahat kısıtlamaları uygulanırdı. Maske ve hijyen kuralları sıkılaştırılır, okullar ve iş yerleri uzaktan çalışma sistemine geçerdi. İlaç ve aşı geliştirme çalışmaları hızlandırılırdı.
Ancak bu önlemler, toplumun tepkisini çekerdi. Tıpkı COVID-19 sürecinde olduğu gibi komplo teorileri hızla yayılır, "Hükûmetler bu hastalığı bilerek yayıyor!" diyen gruplar ortaya çıkardı. İnsanlar karantinalara uymamak için kaçmaya çalışır, virüsü daha da yayardı.
Ekonomik ve toplumsal çöküş başlardı.
Hastalık yayılmaya devam ettikçe dünya ekonomisi durma noktasına gelirdi. Uluslararası ticaret ve üretim yavaşlar, lojistik sektörü büyük bir darbe alırdı. Borsa çöker, işsizlik oranları hızla yükselir, marketler yağmalanır, temel gıda ve ilaç stokları tükenirdi.
Büyük şehirlerde, güvenlik güçleri isyanları kontrol altına almaya çalışır, devletler olağanüstü hâl ilan eder, sokağa çıkma yasaklarını yine yaşardık. Tabii bu süreçte ülkeler, yeni nesil aşı ve ilaçları geliştirmek için biyoteknoloji şirketleriyle ortak çalışmalar başlatırdı. Bu da geçmişte olduğu gibi bazı tartışmaları doğururdu:
İnsanlar, aşının kısa sürede geliştirilmesine güvenmez ve aşı karşıtı hareketler güçlenirdi.
Kayıplar yaşansa da aşı geliştirilirdi.
Bilim insanları, mRNA teknolojisiyle hızlı bir şekilde yeni bir aşı geliştirir ve hükûmetler, toplu aşılama programlarını başlatırdı.
Ancak, hastalığın bazı türleri antibiyotiklere direnç geliştirmiş olabilir ve bu durumda ölüm oranı daha da artardı. Bu yüzden yeni ilaçlar ve genetik tedavi yöntemleri devreye sokulurdu. Bir yılda dünya nüfusunun büyük bir kısmı aşılanır ve hastalığın yayılması kontrol altına alınırdı. Ancak geriye milyonlarca ölü, yıkılmış şehirler ve çökmüş ekonomi kalırdı.
Veba, günümüzde gelişen tıp ve teknoloji ile yok edilebilirdi. Ancak sosyal yıkımı, yıllar boyu sürecek kadar etkili olurdu…
Yapay zekâya sorduğumuz diğer senaryolar için: