Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 11 ilde hissedilen depremlerden bölgede yaşayanlar hem fiziksel hem de psikolojik ciddi şekilde etkilendi.
Depremlerden etkilenen kişilere yardım ederken bu sürecin de profesyonel bir şekilde yönetilmesi gerektiğini vurgulayan Uzm. Psikolog Aykut Koçak, “Depremi yaşantılamış kişilerin sorduğu sorulara doğru bilgiler verilmesi gereklidir. Kişiye ‘Her şey daha iyi olacak, en azından hayattasın’ gibi güvenceler ve gerçekçi olmayan tesellilerde bulunmamalıdır. Geçmişe yönelik, ‘Keşke şöyle olsaydı’ gibi cümleler kurulmamalıdır. Bu cümleler kişide, suçluluk, yetersizlik, çaresizlik, hayal kırıklığı gibi olumsuz duygular oluşturur. Eleştirel değil anlayışlı bir tutum sergilemeye dikkat edilmelidir. Yardımlar noktasında da zorlayıcı olunmamalıdır” diye konuştu.
KENDİNİZE ZAMAN TANIYIN VE SABIRLI OLUN
Depremin, doğrudan yaşamayan yetişkinler ve çocuklarda dahi çeşitli korkulara yol açtığını aktaran Koçak, yetişkinlere, “Depremin ardından yetişkinlerde kaygı, unutkanlık, uyku sorunları, baş dönmesi, ağlama nöbetleri, öfke kontrolünde zorlanma, gündelik hayatı sürdürme de zorlanma gibi duygusal, zihinsel, fiziksel ve davranışsal tepkiler ortaya çıkabilir. Bu tepkiler karşısında kendinize zaman tanıyın ve sabırlı olun. Depremi yaşayan kişilerle, irtibat halinde olun, onlarla iş birliği içerisinde kalmaya çalışın. Günlük rutinlerinizi sürdürmeye çalışın ve sevdiklerinizle daha fazla zaman geçirin” tavsiyesinde bulundu.
ÇOCUKLARINIZIN DEPREMLE İLGİLİ SORULARINI GEÇİŞTİRMEYİN
Çocukların deprem gibi travmatik yaşam olaylarında her yaş grubunda farklı tepkiler verdiğini ifade eden Koçak, şunları kaydetti:“Çocuklar depremle ilgili soruların cevaplarını hayal güçlerini kullanarak arar. Bu nedenle çocuğun sorduğu hiçbir soru geçiştirilmemeli ve fazla detaylandırmadan yaşına uygun dürüst cevaplar verilerek olayı doğru anlamlandırmasına yardımcı olunmalıdır. Ebeveyn panik içerisindeyse çocuklardan sakin olmaları beklenmemelidir. Çocuğu deprem ve enkaz görüntülerden uzak tutmaya dikkat edin. En çok duymak ve hissetmek istedikleri şey, güvende olduklarını bilmektir. Güvende ve birlikte olduğunuzu sık sık ifade edin. Yakın temasta bulunun. Sarılmak, öpmek güven duygusunu artırır. Daha fazla zaman geçirin ve oyuna yer açın.”
ŞİKAYETLERİNİZ AZALMAZSA BİR UZMANDAN DESTEK ALIN
Uzm. Psikolog Koçak, bu süreçte çocuklarda ebeveynle uyuma isteği, yalnızlıktan korkma, okula gitmek istememe, alt ıslatma, parmak emme, sürekli deprem konusunu açma ve konuşma gibi tepkilerin oluşabileceğini söyleyerek, ebeveynlere, “Unutmayalım ki normal olmayan bir durum yaşıyoruz ve kayıplarımız var. Dolayısıyla yaşanan tüm bu belirtiler yaşanılan olayla baş edebilme çabalarının sonucudur. Bunların çok doğal ama geçici tepkiler olduğunu unutmayın. İlk haftalarda yoğunluğu değişerek sürebilecek olan bu tepkilerin zamanla azalması beklenir. Şikâyetlerin azalmadığını ve çocuğun gündelik yaşantısını etkilemeye başladığını, kendisine ya da başka birine zarar verme fikirlerinin oluştuğunu gözlemlerseniz bir ruh sağlığı uzmanından destek almaktan çekinmeyin” önerisinde bulundu.