Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ekipleri, yüzyılın felaketi sonrası deprem bölgesine gitti. 48 saat boyunca, sarsıntıdan etkilenen illerde inceleme yapan uzmanlar, ön değerlendirme raporu hazırladı. Raporda, depremin ardından hayati önem taşıyan ilk iki gündeki eksiklikler sıralandı. Raporda, koordinasyon eksikliğine dikkat çekilerek şu ifadeler yer aldı:
EKSİ 14 DERECEDE!
“Çoğu ilimizde etkin ve yeterli düzeyde arama- kurtarma çalışması yapılamadı. Barınma alanı kurulamadı. Vatandaşlarımız -14 dereceye varan soğukta gecelerini sokakta geçirmek zorunda kaldı. Depremden kurtulanlar, bir sıcak çaya, çorbaya ulaşamadı, açlıkla da savaştı. Yardımların ulaşımı ve dağıtımında gecikmeler yaşandı. Kırsal alanda tablo çok daha vahim.” Raporda, “AFAD ve ilgili diğer kamu kurumları bu zorlu sınavda başarılı olamadı” denilerek şu tespitlere yer verildi:
- HATAY: İlk iki gün kriz masası kurulamadı, arama kurtarma çalışmalarına başlanamadı. Çalışmalar halkın ve gönüllülerin çabasıyla yürütüldü. Hastaneler yıkıldı. Havalimanı pisti yarıldı. Ulaşım, elektrik, su ve doğalgaz altyapısı çalışmadı. Kurtarma ekipleri halen ihtiyacın altında. Hiçbir gereksinim karşılanamıyor. Kente acilen seyyar tuvaletler kurulmalı.
- MALATYA: Havalimanı terminal binasında hasar oluştu. İki hastane yerle bir oldu. Yeterli uzman arama-kurtarma ekibi yok. Yardım TIR’ı geldi ancak valilik organize edemediği için dağıtım yapılamadı.
- OSMANİYE: AFAD ve Kızılay var ancak dışarıdan destek kabul edilmemektedir. Çadırlar ve kamplar kuruldu ancak yeterli değil. Sadece hiç imkânı olmayanlar kamplara alınıyor. Su çamur gibi.
- ŞANLIURFA: AFAD ve Kızılay ekipleri afet yönetimine hazırlıksız olduğu için müdahalede yetersiz kalındı. Çok fazla yaralı ve çok fazla kayıp çocuk var. Sağlık hizmeti yok denecek kadar az.
- ADIYAMAN: Kurtarma ekipmanları da arama-kurtarma çalışmaları da yetersiz. Afet yönetimine ilişkin hiçbir koordinasyon yok. Gıda desteği var ama her yere ulaştırılamıyor. Bazı köyler için gönderilen gıda malzemesi yardımları AFAD tarafından alıkonularak şehir merkezine çekilmiştir ve çadır kent bölgelerine dağıtılmıştır. AFAD koordinasyonu tek başına yürütmeye çalışmakta ancak başarılı olamamaktadır.
- GAZİANTEP: İlk iki gün Islahiye ve Nurdağı’nda arama-kurtarma çalışmaları yapılamadı.
- DİYARBAKIR: Erken saatlerde kriz masası kuruldu. Hasar tespiti yapıldı. Kentte 17 bina yıkıldı. AFAD ekibinin ekipman sıkıntıları olduğunu gördük. Kriz masası tarafından vinç, kepçe, hilti vb. ekipmanlar temin edildi.
ELBİSTAN’DA BİR EKİP VARDI
- KAHRAMANMARAŞ: Her sokakta yıkım var. Maraş ve Elbistan’da koordineli çalışma yürütülmedi. Elbistan’da ancak üç binada arama kurtarma yapıldı. Bunlardan da yalnızca birinde profesyonel ekip vardı. Yurttaşlar enkaz altındakileri kendi imkânlarıyla çıkarmaya çalıştı. Çadırlar var ama merkeze uzak ve az.
"YETER Kİ BİLİMİ DİNLEYİN..."
Depremde Kahramanmaraş’ta diğer binalar yıkılırken TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası binasının yıkılmadığı görüldü. Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş, yıkıntılar arasında tek başına ayakta duran binanın fotoğrafını sosyal medyada paylaşarak şu yorumu yaptı: “Fazla söze gerek yok. Bilim ve mühendislik böyle büyük bir depremde dahi ayakta kalacak yapılar inşa etmeye yeter. Yeter ki bilim ve teknik halk yararına uygulansın.”