Bir yakınınız uyurgezerliğe sahip olmasa da filmlerde, dizilerde uyurgezerliğin konu olduğuna mutlaka denk gelmişsinizdir. Özellikle komedi unsuru olabiliyor ancak uyurgezerlik aslında hiç de göründüğü kadar komik değil…
Hem kişinin kendisi hem de yakınları için epey zor olabilen bu durumu daha yakından inceleyelim ve uyurgezerlik hakkında, filmlerin ötesine geçelim.
Temelden başlayalım: Uyurgezerlik nedir?
Uyurgezerlik, bir kişinin tam olarak uyanık olmadan yürümesi veya karmaşık hareketler gerçekleştirmesi durumuna deniyor. Genellikle uykunun “derin uyku” dediğimiz evresinde gerçekleşiyor.
Her yaşta görülebilen uyurgezerlik, çocuklarda daha yaygın. Hatta her 5 çocuktan 1’inin en az bir kere uyurgezerlik deneyimi yaşadığı düşünülüyor. Birçoğu ergenlikte bu davranıştan kurtulsa da kimi zaman yetişkinlikte de devam edebiliyor.
Bazı uyurgezerler, sadece yatakta oturup etrafa bakabiliyor (evet, ürkütücü); bazıları ise yataktan kalkıp dolaşabiliyor, dolapları açabiliyor, üstünü değiştirebiliyor, yemek yiyebiliyor hatta filmlerde gördüğümüz gibi evden çıkıp araba kullanmak gibi riskli şeyler bile yapabiliyor.
Gözleri genellikle açık olsa da, kısmen cevap verseler de, yüzünüze doğrudan baksalar dahi sizi tanıyamazlar. Genellikle sabahları uyurgezerlik anına dair hiçbir şey hatırlamazlar veya parça parça, anlamsız hatırlarlar.
Peki uyurgezerlik neden olur?
Uyurgezerliğin, “Kesin olarak bu nedenden oluyor.” diyebileceğimiz sebebi bilinmiyor ancak tetikleyebildiği durumlar var.
Ailenizde uyurgezerlik veya gece terörü varsa, Uyku düzeniniz bozuksa,Stres ve kaygı yaşıyorsanız,Çok alkol veya uyuşturucu aldıysanız, Sakinleştirici gibi belirli ilaç türlerini kullandıysanız, Tuvalet ihtiyacı için derin uykudan aniden uzandıysanız,Özellikle çocuklarda yüksek ateşle seyreden enfeksiyon varsa,Uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu gibi geceleri aniden ve sık uyanmanıza neden olabilen uyku bozukluklarınız varsauyurgezerlik ortaya çıkabiliyor.
Uyurgezerlere nasıl davranılmalı?
Yapmanız gereken ilk şey, güvende olduğundan emin olmak. Rahatsız edilmezlerse genellikle tekrar uykuya dalarlar, bu yüzden nazikçe yatağa yönlendirebilirsiniz ancak kesinlikle; bağırma, ürkütme fiziksel olarak engellemeye çalışma gibi hamlelerde bulunmamalısınız.
Uyurgezerlik sıklıkla yaşanıyorsa, kişinin kendisine veya başkalarına zarar verme riski altında olabileceğinden endişeleniyorsanız bir doktora görünmekte fayda var.
Kaynaklar: NHS, Sleep Foundationİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimize göz atın: