Her görenin yazın en sıcağında bile olsa içinin çekildiği görüntülere elbet denk gelmişsinizdir. Buzla dolu bir küvet ya da soğuk suda belirli bir süreyle duruluyor.
Dayanması bir hayli güç bu uygulamanın ne gibi artıları ve eksileri var?
Eski zamanlardan beri hayatımızda olan bir uygulama.
Soğuk tedavi anlamına da gelen kriyoterapi, eski Mısırlılardan günümüze kadar çeşitli dönemlerde bazı tedavilerde kullanıldı.
Prensibi ise oldukça basit: Soğuk; kan damarlarını daraltır, ağrıyı hafifletir ve kas iltihabını azaltır. Buz torbaları, soğuk duşlar ve modern buz banyoları bu terapinin çeşitli versiyonları.
Soğuk suya daldırma ise sporcular arasında en popüler olanlardan biri. 15 °C'den düşük sıcaklıktaki suya, spor sonrası kas ağrılarını hafifletmek, toparlanma sürecini hızlandırmak ve performansı arttırmak için giriliyor.
Ayrıca soğuk sudan çıkan vücut, kendini ısıtmak için daha fazla kan pompalıyor ve bu da kasların ihtiyaç duyduğundan daha fazla oksijen istemesi demek. Bu yüzden de insanlar, soğuk sudan çıkınca kendini daha iyi hissediyor.
Bilim ne diyor?
Soğuk suya girme üzerine yapılmış birçok çalışma var ama bu çalışmaların devam etmesi gerektiği de kabul ediliyor. Birçok çalışma, yukarıda bahsettiğimiz tüm faydaları destekliyor.
Soğuk su, kas dokusuna etki edip ağrı hissini minimuma indiriyor. Ağrıyan bir kas da buzla sakinleşiyor. Ödem azaltmak, yorgunluğu almak, kan akışını değiştirmek, spazmları azaltmak ve hareket aralığını iyileştirmek gibi faydaları da sıralanıyor.
Ancak bazı çalışmalar, hastalıkların adaptasyonunu ve soğuk suyun kaslar üzerindeki doğal iyileşme sürecini bozduğunu da öne sürüyor. Yani kısa vadede rahatlama sağlasa bile uzun vadede kaslar olumsuz etkilenebiliyor.
Soğuk suya daldırmanın zararları yok mu?
Donmak gibi bir korkunuz varsa eğer başta bunun o kadar kolay olmadığını söyleyelim. Tabii ki suyun derecesinin doğru ayarda olması önemli ve hipotermi gibi detaylara dikkat etmek gerekiyor. Ayrıca donma gerçekleşmese bile soğuk suyun etkisiyle ciltte kızarıklık ve tahriş meydana gelebiliyor.
Öte yandan, bu uygulamanın herkes için uygun olmadığını belirtmek gerekiyor. Özellikle dolaşım sorunları, kalp hastalıkları veya belirli rahatsızlıklar olan kişiler için kriyoterapi riskli olabilir. Ayrıca yeterli uyku, egzersiz gibi bazı iyileştirme teknikleriyle daha iyi sonuçlar verdiğini de bilmelisiniz.
Bu yüzden eğer siz de bir çılgınlık yapacaksanız ve kendinizi buz gibi suya sokacaksanız öncelikle bunu doktorunuza danışmanızda fayda var. Ayrıca uygulamanın yaygınlaşmasıyla işlemi yapan merkezler de arttı. Doğru ve güvenilir yer seçtiğinizden emin olmalısınız.
Kaynaklar: PubMed, Science for Sport, Everyday Health, Mayo ClinicBunları da inceleyebilirsiniz: