Türkiye ve İsveç arasındaki Güvenlik Mekanizması toplantısı 21 Ocak 2025 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilecek. 18 Eylül 2024 tarihinde Ankara’da yapılması öngörülen toplantı, İsveç heyetinin uçağının arızalanması sebebiyle ertelenmişti.
Toplantıya Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İsveç Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard ve İsveç Adalet Bakanı Gunnar Strömmer katılacak.
Güvenlik Mekanizması toplantısı, iki ülke kurumları arasında terörizm konularındaki iş birliğinin geliştirilmesi bakımından önem taşıyor.
Dışişleri Bakanı Fidan'ın toplantıda,
- Terörizmle mücadelede iş birliği alanında Türkiye'nin, İsveç’ten PKK/PYD/YPG ve FETÖ’ye karşı atılmasını beklediği ilave adımları aktarması,
- Bahse konu terör örgütlerinin finansman ve propaganda faaliyetlerini sonlandırmasının sağlanmasını beklediğimizi kaydetmesi,
- Avrupa’da yükselen aşırı sağ, İslam karşıtlığı ve ırkçılık akımlarından duyduğumuz endişeyi ve bu akımlarla etkili şekilde mücadele edilmesini arzu ettiğimizi vurgulaması,
- Savunma sanayii alanındaki kısıtlamaların kaldırılmasının ardından yeni dönemde sonuç odaklı ve uzun vadeli bir iş birliği geliştirmeyi hedeflediğimiz mesajını vermesi bekleniyor.
GÜVENLİK MEKANİZMASI
2023 NATO Vilnius Zirvesi marjında Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri’nin katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda, Türkiye ile İsveç arasında Bakanlar seviyesinde “Güvenlik Mekanizması (Security Compact)” ihdas edilmesi kararlaştırılmıştı.
İsveç’in terörizmin her biçim ve tezahürüyle mücadelesi temelinde, Haziran 2022’de imzalanan Üçlü Mutabakat Zaptında kayıtlı taahhütlerinin tümüyle uygulanması doğrultusunda bir “yol haritası” sunması üzerinde mutabık kalınmıştı.
ÜÇLÜ MUTABAKAT ZAPTI
28 Haziran 2022 tarihinde düzenlenen NATO Madrid Zirvesi marjında, Türkiye ile İsveç ve Finlandiya arasında, anılan ülkelerin terörle mücadele ve savunma sanayii alanlarındaki taahhütlerini kapsayan Üçlü Mutabakat Zaptı imzalandı.
İsveç ve Finlandiya, Üçlü Mutabakat Zaptıyla,
i) Terörle mücadele mevzuatlarının güçlendirilmesi,
ii) PKK ve uzantılarının anılan ülkelerdeki faaliyetlerinin engellenmesi,
iii) FETÖ ve PKK/PYD/YPG’ye destek verilmemesi,
iv) Türkiye’nin terörle bağlantılı iade/sınırdışı taleplerinin ivedilikle işleme konulması,
v) Terör örgütlerinin propaganda, finansman ve eleman devşirme faaliyetlerinin engellenmesi/yasaklanması,
vi) Türkiye’ye yönelik savunma sanayii ihracatına getirilen kısıtlamaların kaldırılması hususlarında taahhütlerde bulundu.
Bu kapsamda, İsveç tarafından atılan bazı adımlar:
A) Yeni Terörizmle Mücadele Yasası, Üçlü Mutabakat Muhtırasının imzalanmasından kısa bir süre sonra 1 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe girdi.
B) “Terör örgütü ile angajmana girilmesi” ve “terör örgütüne destek verilmesi” halinde örgütlenme özgürlüğünün sınırlandırılması için, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde İsveç Anayasası’nda değişiklik yapıldı.
C) Anayasa değişiklikleriyle birlikte güncellenen Terörizmle Mücadele Yasası 1 Haziran 2023 tarihinde yürürlüğe sokulmuş ve söz konusu yasa kapsamında terör örgütüne katılım suç haline getirildi.
D) İsveç, Türkiye’yle bağlantılı dava ve konularda eşgüdümü teminen bir İrtibat Savcısı atadı.
E) PKK’nın İsveç’teki ana finansman kaynaklarından sözde “Kürt Kızılayı” oluşumunun İsveç’teki banka hesabı kapatıldı.
F) Bazı PKK mensuplarıyla ilgili yargı süreci başlatıldı.
G) İsveç güvenlik kurumları tarafından Şubat 2024’te yayınlanan yıllık değerlendirme raporlarında PKK’nın finansman ve propaganda faaliyetlerine atıfta bulunuldu.