Ya da en çok anlamı olan kelime gibi sorular sorsak?
Bazılarınızın belki de daha yeni duyacağı bazı Türkçe hakkında ilginç bilgiler:
Türkçede en uzun kelimeler.
20 harften oluşan “kuyruksallayangiller, ademimerkeziyetçilik, egzistansiyalizm ve elektroensefalografi kelimeleri, Türkçede en uzun kelimeler olarak kabul ediliyor.
“Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine” kelimesini de duymuşsunuzdur. 70 harf ile en uzun kelime olarak bir dönem karşımıza çıkmış olsa da en uzun kelimeden bahsetmek için anlaşılır olması gerekiyor.
Gerçi bu verdiğimiz kelime “Hemencecik başarısızlaştırıcı hâline getiremeyebileceğimiz kişilerden biriymişsiniz gibi” anlamını taşısa da “sizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine” eki ile bir kelimeyi 117 harfe taşımak da mümkün.
O yüzden de biz ilk verdiğimiz 4 kelimeyi, en uzun kelime olarak kabul edebiliriz.
En çok eş anlamı bulunan kelime.
“Abdesthane, aralık, ayakyolu, yüznumara, hacet yeri, hela, kabine, kenef, memişhane, kademhane, lavabo” yani 11 kelime, tuvaletin eş anlamı kelimeleridir.
En çok anlamı olan kelime.
“Çıkmak” deyince aklınıza kaç tane anlamı geliyor? Kaç tane sayabildiniz bilemiyoruz ama TDK sözlükte “çıkmak” kelimesinin tam 54 farklı anlamı bulunuyor.
En uzun kısaltma.
“İYSSKSİİD”, neyin kısaltması olduğunu bilen var mı? Bilmeyenlere hemen açıklayalım. 9 harften oluşan bu kısaltmanın açılımı: İş Yerinde Sağlık, Sağlık Korunması ve Sigorta ile İlgili Danışma.
Türk dilinin ilk sözlüğü.
Kâşgarlı Mahmud’un yazdığı “Dîvânu Lugâti't-Türk” ilk sözlüğümüz. Türk topluluklarının dili, edebiyatı, yaşayışı ve âdetleri üzerine yirmi yıla yakın malzeme topladıktan sonra Bağdat’a gelen Kâşgarlı, 1072’de yazmaya başladığı eserini 1074’te tamamlayarak Halife Muktedî Biemrillah’a sunmuştur.
Türk Dil Kurumunun ilk baskısı ise 1945’te yayımlanmış ve bugüne kadar 12 baskısı yapılan “Türkçe Sözlük”, günümüz Türkçe sözlükçülüğünün temel eserlerinin başında geliyor.
Türkçe Sözlük içerisinde bulunan sözlük metni sayısı.
12. baskıda; 82.135 madde başı, 18.133 madde içi olmak üzere söz, terim, deyim ve anlamdan oluşan 132.334 söz varlığı bulunuyor. Ayrıca sözlükte 45.372 örnek cümle olup sözlük metni ise 1.756.396 sözden oluşuyor.
Türkçede inceltme işareti kalkmadı.
Şapka, düzeltme veya uzatma işareti gibi isimlerle de kullandığımız inceltme işareti, sanılanın aksine hâlâ varlığını koruyor. Öyle olmasa “hala” ile “hâlâ”yı ya da “adet” ile “âdet”i nasıl ayırt ederdik?
Türkçeden diğer dillere geçen kelime sayıları.
Sırpçaya geçen 9 bine yakın Türkçe kelime bulunurken Bulgarcaya yaklaşık 3 bin 500 kelime geçmiş. Binin üzerinde Macarcaya, birkaç yüz kelime Arnavutçaya ve Rumenceye kelime verirken Rusçaya ise Türkçeden geçen kelime sayısı ise bin 500’ün üzerinde.
İngilizcede Türkçe alıntıların sayısı ise 400’ün üzerinde. Tabii ki bu sayıların bir bölümü Türkçe aracılığıyla geçen Arapça, Farsça kökenli kelimelerden oluşuyor. Türkçe kökenli alıntıların sayısı ise 100’ yakın.
Fransızca ve Almancaya verdiğimiz kelimelerin sayısı da ortalama 100 civarında.
Türkçedeki ek sayısı.
Değişken biçimleriyle beraber Türkçede 350’yi aşkın ek bulunuyor. -acak/ecek, -dem/tem, -gen, -küç, -maca/meçe bunlardan sadece bazıları.
Türkçe konuşan kişi sayısı.
Türkçe konuşan kişi sayısı ise 90 milyona yakın. Dünyanın en çok konuşulan dilleri arasında ise 17. sırada bulunuyor.
Sizin de Türkçe hakkında ilginç bilgileriniz varsa yorumlara bekliyoruz.
Bu içeriklerimize de göz atarak Türkçenizi geliştirebilirsiniz: