Günümüzdeki otomobil tekerlekleri genellikle sentetik kauçuk, doğal kauçuk, kumaş ve telden yapılıyor.
Öte yandan tren tekerleklerinin malzemesi metal. Neden trenler de otomobiller gibi kauçuktan tekerlekler kullanmıyor ki?
Ağırlık faktörü etkili.
Bildiğiniz üzere trenler, epey ağır araçlar. Bu ağırlığı taşıyacak dayanıklı tekerleklere ihtiyaç var. Kauçuk tekerleklere göre metaller, fazla ağırlığa ve sürtünmeye karşı daha dayanıklı. Trenlerde kauçuk tekerlek kullanılsaydı muhtemelen hemen aşınırdı.
Sürtünmenin düşük olması gerekiyor.
Trenlerin enerji tasarrufu yapabilmesi ve yüksek hızlara ulaşabilmesi için tekerlekler ile raylar arasındaki sürtünmenin düşük olması gerek. Metal tekerlekler, metal raylar üzerinde çok düşük sürtünme sağlıyor.
Böylece daha az enerjiyle daha uzun mesafe gidebiliyorlar. Yani kauçuk tekerlekler kullanılsaydı enerji kaybına sebep olurdu.
Isı dayanıklılığını göz ardı etmeyelim.
Bir tren fren yaptığında, tekerleklerde ve raylarda çok büyük bir ısı açığa çıkıyor. Metal tekerlekler bu ısıya dayanıklı ve hemen soğuyabiliyor. Öte yandan kauçuk böyle bir ısıda eriyebilir.
Genel olarak metal tekerlekler, yüksek dayanıklılıkları sayesinde uzun süre kullanılabiliyor ve bakım ihtiyaçları daha az oluyor. İşte yukarıda bahsettiklerimizi de düşündüğümüzde tüm bu nedenlerden trenlerde kauçuk değil de metal tekerlekler kullanılıyor.
Kaynaklar: Science ABC, Echemiİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: