Trans kadınların, kadın kategorisinde yarışması Tokyo Olimpiyatları'ndan beri büyük bir tartışma konusu. Bu tartışma, temelde erkek gücüne sahip trans kadınların sporda haksız bir rekabet yaratması üzerine. Bu konuda birçok spor federasyonundan yasaklama kararı yakın bir zamanda geldi.
Buna karşılık trans kadınların hormon ve ameliyat ile geçirdiği sürecin sonunda güçlerinin artık erkek gücünde olmadığı ve bu yüzden kadın kategorilerinde yarışmaları gerektiği savunuluyor.
Önce trans ne demek ona bakalım.
Trans kadın sporculardan bahsetmeden önce kavram olarak trans kadın ne demek onu açıklayalım. Transgender, doğumda atanan cinsiyetten farklı bir cinsiyet kimliğine sahip olmak demek.
Transgender kavramı ilk kez 1970’lerde tanımlanıyor. Virginia Prince tarafından yapılan tanımlama şöyle: “sahip oldukları üreme organlarına göre beklenilenin dışında cinsiyet kimliği özelliklerini tam zamanlı sergileyen kişiler”.
Biyolojik olarak kadın ve erkekler hangi spora yatkın?
Herkes istediği sporu yapabilir elbette ama biyolojik olarak kadın veya erkekler bazı sporlara daha yatkın. Olimpiyat verilerine göre kas kullanılan sporlarda erkekler daha avantajlı. Kaslar dışında kalbin boyutu da spor başarılarında etkili. Erkeklerin kalbi kadınlardan daha büyük olduğu için kaslara daha fazla kan pompalayabiliyor.
Kadınların dezavantajı olan bir diğer konu ise yağ oranı. Östrojen nedeniyle kadınlarda daha fazla yağ bulunuyor.
Kadınlar ise avantajını esneklikte gösteriyor. Kadınlar erkeklere göre daha fazla hareket kabiliyetine sahip.
Trans kadınların kadın kategorisinde yarışması doğru mu?
Trans kadınların sporda hangi kategoride yer alması gerektiği spor dünyası için önemli bir tartışma.
Kadın kategorisinde yarışan trans kadınlar için en büyük itiraz biyolojik olarak daha güçlü olmaları ile ilgili. Her ne kadar hormon kullansalar da hâlâ avantajı ellerinde tuttukları iddia ediliyor. Kadın sporcuların çok çalışarak kazandıkları dereceleri hormonları ve kas gücü sayesinde trans kadınların çok daha az emekle kazandıklarının altı çiziliyor.