Trakya’da ortaya çıkan “çayır tırtılı” istilası sekiz kente yayıldı. “Rekoltede kayıp olmayacak” diyen Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kendi veri tabanındaki bilgiler ise kaybın kaçınılmaz olduğunu ortaya koydu. Uzmanlar, tırtıl istilasının daha geniş bir alana yayılmasıyla Türkiye’nin önemli bir “ayçiçeği ve yağ krizi” yaşayabileceğine dikkat çekiyor.
Tarımsal ilaç ve gübre fiyatlarındaki yüksek artış sonrası çiftçi ilaçlama yapamadı. Uzmanların, “ilaçlanamayan tarlalarda rekolte kayıpları olacak” uyarılarına karşın önlem alınmayınca çayır tırtılı, Edirne’den başlayıp kısa sürede Tekirdağ, Kırklareli, İstanbul, Çanakkale, Bursa, Bilecik ve Eskişehir’e kadar yayıldı. Bakanlık, havadan ve karadan ilaçlama yapıldığını belirterek “istilanın rekolte kaybına neden olmayacağını” savundu. Ancak bakanlığın internet sitesindeki Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı’nda yer alan bilgiler, çayır tırtılıyla mücadelede geç kalındığını gösteriyor.
BAŞARI ZOR
Bakanlığın verilerine göre, beş larva döneminde gelişen çayır tırtılının dişileri tek seferde 400 yumurta bırakarak hızla üreyebiliyor. Doğal mücadele yöntemi bulunmayan çayır tırtılına karşı ilaçlı mücadele en geç larva üçüncü evredeyken başarıya ulaşıyor. Geç kalınması durumunda dördüncü ve beşinci evredeki larvalarla yapılan ilaçlı mücadelenin başarıya ulaşmasının zor olduğu belirtiliyor. Bakanlık, “ayçiçeğinde bu yıl yüzde 6 artışla 2 milyon 550 bin ton rekolte beklendiğini” savunsa da çayır tırtılının hızla yayılması bu hedefe ulaşılmasının mümkün olmadığını gösteriyor. Türkiye’nin ayçiçeği ithal ettiği iki ülke olan Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş sürerken oluşacak açığın hangi yolla kapatılacağına ilişkin belirsizlik de sürüyor.
"YÜZDE 15 KAYIP OLUR"
Ziraat Mühendisleri Odası eski Başkanı Günaydın, “Zararlının hangi evrede olduğu, müdahale eşiğini aşıp aşmadığı ve kimyasal mücadelenin en geç hangi tarihe kadar yapılması gerektiği ortaya konmazsa rekolte beklentisi öngörülemez. Zamanında yapılmayan mücadele etkisiz kalacak ya da beklenen etkiyi göstermeyecek” dedi. Çayır tırtılı ortaya çıkmadan önce toprağın derin sürülmesi, ekim nöbeti uygulanması, tırtılın konukçu olacağı bitkilerin temizlenmesi gibi kültürel önlemler uygulanması gerektiğini kaydeden Günaydın, “Ancak bakanlığın bu konularda yönlendiriciliği ve etkinliği kalmadı. İlaç vermedi, drone ve finansman sağlamadı. Yüzde 15’e varan rekolte kayıpları olur. Çözüm, tarımda kamusal bakıştır. Kooperatiflerin ilaçlama için ücretsiz kullanabileceği dron merkezleri kurulmalı, kültürel önlemler alınmalı, çiftçiye finansman ve bilgi sağlanmalı” diye konuştu.
www.idrak34.com