Tarım alanında adeta bir devrim olarak gelen traktörler, insanların işini büyük ölçüde kolaylaştırdı. Son derece zorlu işleri çok güçlü motorlarıyla kolaylıkla gerçekleştirebilen traktörler, daha az insan gücüyle çok daha büyük arazileri işlememizin önünü açıyor. Peki traktörlerin tasarımının neden böyle olduğunu hiç düşündünüz mü? Neden bu makinelerin ön tekerlekleri küçükken arka tekerlekleri çok daha büyük?
Bugün sizlere tarım alanında günümüzün olmazsa olmazları olan traktörlerin neden arka tekerlekleri büyükken ön tekerlerin daha küçük olduğunu açıklayacağız. Bu noktada devreye maliyetten teknik konulara kadar pek çok husus giriyor.
Öncelikle traktörün nasıl çalıştığını anlayalım.
Traktörler genelde 4x2 çekişe sahiptir. 4 tekerde güç olmak yerine 2 tekerde güç vardır. Bu güç de arkadaki büyük tekerleklere iletilir. Yani traktörlerin arkadan itişli araçlar olduğunu söyleyebiliriz. Kullanım alanları genellikle çamurlu, engebeli araziler olduğu için güçlü motorlara sahip olmaları gerekir.
Traktörlerin arkasında neden büyük tekerlekler vardır?
Dizel motor kullanan traktörler, engebeli arazilerde sorun yaşamadan devam edebilmeleri için arkada büyük tekerleklerle gelirler. Traktörlerin arkasında yer alan büyük ve geniş yüzey alanına sahip lastikler, aracın çekişini en zorlu zeminlerde bile sağlar. Mesela normal bir araba yumuşak topraklı bir tarlaya girerse muhtemelen tekerlekleri zemine batacak ve araç toprakta çakılı kalacak.
Traktörlerin arkasında bulunan ve hem çap olarak büyük hem de geniş bir yüzey alanına sahip olan lastikler, traktörün zemine takılı kalmasını engeller. Bununla birlikte traktör lastiklerinin geniş dişlere sahip olması hareket ettiği zemin yumuşak da olsa patinaj çekmeden hareket etmesine yardımcı oluyor.
Madem bu büyük lastikler bu kadar avantajlı neden önlerde küçük tekerlek var?
Büyük tekerlekler engeller konusunda çok başarılı olsalar da konu çevikliğe geldiğinde çok da başarılı olamıyorlar. Ön tarafta daha küçük tekerlekler olması traktörün çok daha çevik olmasını, keskin dönüşler yapabilmesini sağlıyor. Aynı zamanda büyük tekerlek görüş konusunda da sorunlara neden oluyor. Önde yer alan küçük tekerlekler sürücünün çok daha geniş bir alanı görebilmesini sağlıyor. Son olarak da küçük lastikler büyük lastiklere göre daha uygun fiyatlı.
Lastiklerin büyük olması avantaj sağlasa da önde büyük lastiklere o kadar da ihtiyaç yok. Öndeki küçük lastikler bu sebeple fazladan bir maliyetin önüne geçmiş oluyor. Ortaya çeviklik gibi etkenler de eklendiğinde sadece arkadaki tekerleklerin büyük olması fazlasıyla yeterli oluyor.
Farklı tekerlek boyları ağırlık dağılımını da doğru dağıtıyor.
Traktörlerin motorunun ön tarafta olduğunu biliyorsunuz. Bu da ağırlığın öne doğru yayılması anlamına geliyor. İşte bunu dengeleme görevi arka tekerleklere düşüyor. Son derece ağır olan arka tekerlekler, ağırlığın sadece önde olmasını engelliyor. Ayrıca arka tekerleğin çap olarak büyük olması aksın da daha yukarıda olduğu anlamına geliyor. Bu da traktörün bir kaldıraç gibi çalışmasını sağlıyor. Traktörün böyle olması, araç devrilmeden önce maksimum çekme kuvvetini daha fazla artırıyor. Yani arka tekerlekler aracın hem çekme gücünü güvenli bir şekilde yapmasını sağlıyor hem de traktörün ağırlığını genele yayabiliyor.