İnsan beynini biyolojik olmayan bir cisim üzerinde taklit etmek günümüz teknolojisiyle pek de mümkün değil. Fakat bilim insanları, yaptıkları yeni çalışmada en azından insanın en temel bilişsel yeteneklerinden öğrenme ve hafızanın biyolojik olmayan cisimler üzerinde taklit edilebileceğini gösterdi.
İnsan saçının sadece 1000’de biri kalınlığında nano teller kullanan bilim insanları, tellerin öğrenmeye ve bir önceki hareketlerini hatırlamaya başladığını keşfetti. Bu tellerde hiçbir biyolojik unsur yer almıyor, yalnızca iletkenliği yüksek olan gümüşten oluşuyordu.
Teller, bir önceki hareketlerini hafızalarında tutmayı başarıyor, hatalarından öğreniyor:
Biyolojik olmayan herhangi bir şeyin öğrenmesini veya bir şeyi hafızasında tutmasını beklemek oldukça sıra dışı. Fakat bu teller ile yapılan deneylerde teller, elektrik sinyallerine tepki veriyor ve kendi içinde ağlar kuruyordu. Üstelik kurulan bu ağlar, önceki sinyallerde yaptıkları en az 7 adımı “hatırlıyordu”.
Üstelik bu 7 adım, insan beyninin çalışan hafızasında tutabileceği ortalama bilgi sayısıyla eşdeğer idi. İnsan beynindeki bu sayı, 1994 yılında yayımlanan “Sihirli yedi sayısı, artı veya eksi iki: Bilgi işleme kapasitemizin bazı sınırları.” başlıklı makalede ortaya konmuştu.
İyi de teller nasıl öğreniyor, bir şeyleri hatırlıyor?
Teller, kendilerine bir elektrik sinyali verildiğinde tıpkı nöronlar gibi tepki veriyor, nöronlardaki ‘sinaps’ adlı bağlantı noktaları gibi davranıyordu. Fakat tellerin öğrenmesi ve hafızaları kendi kendilerine oluşmuyordu.
Bilim insnaları, elektrik sinyali vermelerinin ardından bekledikleri sonucu, tel ağının ortaya koyduğu sonuçla karşılaştırdı. Elde edilen veriler ışığında tellerin bağlantı noktaları güçlendiriliyor veya köreltiliyor, böylece istenilen sonuca yaklaşılıyordu.
Tellerin hafızası ise insanlarda hafızayı ölçmek için kullanılan ‘n-geri’ testinin yapılmasıyla görüldü. Test kapsamında tel ağına bir dizi uyaran sunuldu ve her yeni uyarıda, bir önceki adımlar karşılaştırıldı. Ağın en az 7 adımı her sinyalde tekrarladığı görüldü.
Bilim insanlarının yeni çalışması, fiziksel donanımlara da öğrenme ve hafıza kurma yeteneklerinin kazandırabileceğine ışık tuttu. Araştırma, Science Advances’da yayımlandı.