Geçtiğimiz iki yıl boyunca dünya genelinde yaşanan pek çok kriz, alım gücünü ve teknolojik cihaz üretimi ve satışını ciddi oranda etkiledi. Bu etkiden paçayı kurtaramayan ürünlerden biri de telefonlar oldu. Çip krizi, pandemi, hem ülkemizde hem de dünyada etkisini farklı oranlarda da olsa gösteren enflasyon derken, tüm büyük üreticilerin telefon sevkiyatları günden güne azaldı.
International Data Corporation tarafından yayınlanan yeni bir rapor, bu gidişatın 2022'de de devam ettiğini ve 2023'te olası görünen ufak bir 'toparlanmaya' kadar da değişmeyeceğini gözler önüne serdi. Raporda, dünyanın en büyük 5 telefon üreticisinden dördünün telefon sevkiyatının istikrarlı düşüş dikkat çekti. Sevkiyatta yılın üçüncü çeyreğinde artış yaşayan tek marka ise Apple.
Samsung en çok telefon sevkiyatı yapan marka
Raporda ilk beşte sırasıyla Samsung, Apple, Xiaomi, vivo ve Oppo yer alırken bu markalardan yalnızca Apple geçen yılın aynı dönemine oranla daha fazla telefon gönderimi gerçekleştirdi. Tabii ki bu noktada yeni iPhone 14 serisinin yılın bu döneminde çıkışının da etkisi olabilir.
Ancak buna rağmen Apple, Samsung'u tahtından edemedi. Samsung akıllı telefon pazarında !.2'lik bir oranla ilk sıradayken Apple ise %17.2 ile onu takip etti. Dünya çapında akıllı telefon sevkiyatları, 2022'nin üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine oranla %9,7 düşüşle 302 milyon adedin biraz altına düştü. Bu rakam, yaklaşık 1,5 yıldır bir düşüş grafiği sergiliyor.
Üreticilerin geçtiğimiz üç aydaki sevkiyat sayıları ise sırasıyla şöyle;
Samsung: 64 milyon, bir önceki yılın aynı döneminde 69,5 milyonApple: 51.9 milyon bir önceki yılın aynı döneminde 51.1 milyonXiaomi: 40.5 milyon bir önceki yılın aynı döneminde 44.3 milyonvivo: 25.9 milyon bir önceki yılın aynı döneminde 33.3 milyonOppo: 25.8 milyon bir önceki yılın aynı döneminde 33.2 milyonListede de görüleceği üzere en yüksek düşük oranlarını yaşayan markalar vivo ve Oppo. Her iki markada da yaklaşık 8 milyon adetlik bir sevkiyat düşüşü var.
Peki telefonlar hayatımızın ayrılmaz birer parçası olmuşken, nasıl oluyor da dünya devleri her geçen gün daha az telefon sevkiyatı gerçekleştiriyor?
Aslında girişte son iki yıldır yaşanan bazı gelişmelerden bahsettik. Enflasyon, pandemi, çip krizi gibi pek çok neden bu konuda etkili oldu. Ancak kimi uzmanlara göre teknolojik ürünlerin, özellikle de akıllı telefonların giderek daha dayanıklı hale gelmesinin de bunda payı var.
Hatırlarsanız akıllı telefon üreticileri 'bilinçli yavaşlatmalar' sebebiyle bolca ceza almıştı. Üstelik cezalar gelmeye halen daha devam ediyor. Bu baskı biraz işe yaramış olacak ki özellikle de amiral gemisi telefonların ömrü artık biraz daha uzun. Tabii ki bunu her telefon için söylemek ne yazık ki mümkün değil.
Bir diğer nokta ise bu konuda tüketim ve 'moda' algısının biraz da olsa doyuma ulaşmış olması. Telefonlar hayatın vazgeçilmez bir parçası oldu ve yıllar içerisinde her sene trendlerle değişen, satın alınabilecek bir üründen ziyade 'ne kadar kullanırsam kardır' denilen bir ihtiyaca dönüştü. Üzerine bir de artan enflasyon ve ülkemiz de dahil olmak üzere pek çok yerde görülen 'aşırı pahalı' telefonlar, satın alma kararlarımızı etkilemeye başladı.
Örneğin ülkemizde yeni telefon yerine ikinci el yenilenmiş telefonlara olan ilgi arttı. Hatta öyle ki pek çok 'büyük satıcı' bu yenilenmiş telefonların satışı üzerine yoğunlaştı. Yenilenme merkezleri açıldı, devlet destekli bir proje olarak hayata geçirilen yenileme çalışmalarında TSE belgesi gibi kıstaslar işin içine girdi.
Ancak uzmanlar, her şeye rağmen 2023'ten umutlu. Umutlu derken, tabii ki şirketler adına bir umuttan bahsediyoruz. Uzmanlara göre 2023'te şirketlerin sevkiyatına yönelik bu kötü gidişat son bulacak ve yavaş da olsa bir büyüme yaşanacak.