Steve Jobs, 80’li yıllarından ortasında Apple’dan kovulmuş, bu hikâye sansasyonel bir haber olarak yansımıştı.
Bir kurucu, kendi şirketinden nasıl kovulabilirdi ki? Üstelik konu Apple ve Steve Jobs olunca işler daha da ilginçleşiyor. Bu işin aslı astarı neymiş bakalım.
Steve Jobs ve Steve Wozniak, Apple'ı birlikte kurdular.
Steve Jobs’un Apple’ı garajda kurma hikâyesini muhtemelen duymuşsunuzdur. Bunu, tek başına yapmadı. Steve Wozniak (bilgisayar bilimci) ile ortak girişimleriydi.
Bu iki iş insanının farklı sorumlulukları vardı. Steve Jobs’un görevi yaratıcılıktı. Wozniak ise kreasyonları tasarlıyordu. Tabii tek sorumlulukları bunlar değildi. İşleri birlikte sırtlıyorlardı. Ayrıca pek iş deneyimleri olmayan genç adamlar olduklarından bir yönetim kurulu kurup uzmanları bir araya toplamışlardı.
Steve Jobs, CEO olmak istiyordu.
Jobs ve Wozniak, devrim niteliğinde bilgisayar ürünleri üretmeye başladı. Ancak Jobs, CEO olmak istiyordu. Yönetim kurulu ise Jobs’un ısrarlarına rağmen bu fikre sıcak bakmıyordu, CEO rolüne hazır olmadığını düşünüyorlardı.
1983'te Jobs, PepsiCo'nun CEO'su John Sculley'i Apple'da çalışması için işe aldı. Ne yazık ki bu işe alım, sadece Jobs'un kovulmasını hızlandıracaktı.
Apple, CEO ile çatışma nedeniyle 1985'te Steve Jobs'u kovdu.
Ortadaki Sculley .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
Jobs, iki yeni ürünün (Lisa ve Macintosh) satış beklentilerini karşılayamadıktan sonra Sculley ile çatışma içine girdi. Jobs, Macintosh bilgisayarın başarısına odaklanırken Sculley ve yönetim kurulu daha geniş bir ürün yelpazesi ve kârlılık odaklı bir strateji benimsemek istiyordu.
Bu fikir ayrılıkları, Jobs'ın şirket içindeki otoritesini zayıflattı ve sonunda 1985 yılında yönetim kurulu, Sculley'in lehine bir karar alarak Jobs'ın operasyonel rollerinden uzaklaştırılmasına karar verdi. Bu süreç, Jobs'ın Apple'dan resmen ayrılmasıyla sonuçlandı.
Jobs daha sonra yeni bir şirket kurdu.
Jobs, Apple'dan ayrıldıktan sonra NeXT adında yeni bir bilgisayar şirketi kurdu ve aynı zamanda Pixar Animasyon Stüdyoları'nı satın aldı. NeXT, daha sonra Apple tarafından 429 milyon dolara satın alındı. İşte bu, Jobs'ın 1997 yılında Apple'a geri dönmesini sağladı.
Büyük bir hisse senedi satışı şirketin hisse senedinin fiyatını düşürdükten sonra Apple'ın yönetim kurulu, o zamanki CEO'su Gil Amelio'yu kovdu.
Onun yerine yönetim kurulu Steve Jobs'u işe aldı. Jobs'ın dönüşü, Apple'ın yeniden doğuşuna ve dünyanın en değerli şirketlerinden biri hâline gelmesine öncülük etti.
Hiç aklınıza gelir miydi koskoca Apple’ın kurucusu Steve Jobs’un böyle bir hikâyeyle kendi şirketinden kovulacağı?
Kaynak: The Corporate Governance InstituteSteve Jobs hakkında daha fazla içerik: