Sakız çiğnemek, ithalat, ihracat hepsi yasak. Kulağa garip gelen bu yasak yine saçma yasaklar ülkesi Singapur’dan geliyor.
Burundan sümük çıkarmak, grafiti veya tuvalet dışında herhangi bir yere işeme gibi ilginç yasaklarıyla bilinen Singapur’da 1992’den beri sakız satışı yasak. “Ne alaka?” diyenleri içeriğimize alalım.
Singapur, sıkı kuralları ve katı düzeni ile bilinen bir ülke.
1992’de yürürlüğe giren bu yasağın temel nedeni, şehir temizliği ve genel işleyişle ilgili kaygılardı.
O dönemde tren kapılarına sakız yapıştırma ve trenlerin durması gibi olaylar artınca hükûmet karar aldı. Ayrıca çiğnenmiş sakızların sinema, konut siteleri ve halka açık yerlere dikkatsiz atılması temizlik sorununu da ortaya çıkarıyordu.
Hâl böyle olunca da ciddi bir maliyet oluşturuyordu.
Yasak da beraberinde geldi.
Singapur'un o zamanki Başbakanı Lee Kuan Yew, bu duruma son vermek için sakız satışını tamamen yasaklayan kanunu çıkardı. İthalat, ihracat yasaklandı. Marketlerdeki satışlar durduruldu ve artık ülkede sakız çiğnemek yasak hâle geldi.
Tabii ki bunu çok sert ve gereksiz bulanlar da vardı. Mağazaların mevcut stoklarını kısa bir süre de olsa eritmesine izin verilse de artık satış yasaktı ve cezaları da vardı.
Sakız satanlara 100 bin doları aşmayan para cezası, ithalatçılara da hem para hem 2 yılı aşmayan hapis cezası verildi. Kalan stoklara da el konuldu.
İkinci suçta ise 200 bin doları aşmayan para cezası veya 3 yılı aşmayan hapis cezası kuralları koyuldu.
“Çiğnemeyenler muz yesin.” dense de esneklikler yapıldı.
Sakız çiğnemenin yaratıcılığı etkilediğini düşünenlere ise Lee Kuan Yew’in cevabı hazırdı. “Çiğneyemediğiniz için düşünemiyorsanız, muz deneyin.” diyen başkan 2004’te konuya bir esneklik getirdi.
ABD-Singapur Serbest Ticaret Anlaşması'nın sonucu olarak eczacılar ve dişçilere tıbbi reçeteli müşterilere "terapötik" sakız satma izni verildi. Ancak bu sakızı çiğneyip tükürerek çöp olarak bir yere atarsanız da yine yüklü miktarda para cezası veriliyor.
Singapur’un genel olarak disiplinli ve kurallara uyan bir toplum olduğunu göz önüne alarak seyahatlerinizde sakızınıza sahip çıkın. Zaten ülkeye girişlerde cebinizdeki sakızın da kaydını vermek zorundasınız. O da belirli bir miktarda getirmeyi kabul ediyor.
Kaynaklar: BBC, National Library Board, SSOŞaşırtıcı diğer yasaklar: