Türkiye, kısa süre sonra, 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerini seçecek. Seçimde, pusuladaki sıralamaya göre, Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan cumhurbaşkanı adayı olarak yarışacak. Milletvekili Genel Seçimine ise 24 siyasi parti ile Türkiye genelinde 151 bağımsız milletvekili adayı girecek. Seçim sürecinde uygulanacak yasakların ne zaman biteceği, yasakların neler olduğu ve propaganda serbestliğinin ne anlama geldiği merak ediliyor. Peki, Seçim yasakları ne zaman bitecek? Seçim yasakları neler? Propaganda serbestliği nedir? İşte ayrıntılar...
SEÇİM YASAKLARI NE ZAMAN BAŞLADI?
14 Mayıs 2023'te yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri için seçim takvimi işliyor. Yasaklar seçime 10 gün kala (04.05.2023) başladı.
SEÇİM YASAKLARI NELERDİR?
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçimlerde uygulanacak yasakları açıkladı.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 79’uncu ve 80’inci maddesi kararı gereğince YSK tarafından açıklanan yasaklar şöyle:
Seçime 10 gün kala artık anket, kamuoyu araştırması ve tahminler yasak olacak ve yayımlanmayacak.Yurt dışında hiçbir şekilde kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandum gibi yayınlar yapılamayacak.Seçim günü saat 06.00'dan gece 24.00'a kadar alkollü içki satışı yasak olacak.Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlar dışında yerleşim yerlerinde kimse silah taşıyamayacak.Seçim günü kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi bütün umumi eğlence yerleri kapalı olacak.Eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilecek.Seçim günü saat 18.00'dan sonra düğünler yapılabilecek.YSK kararlarına göre saat 18.00'a kadar basın yayın organlarında seçimler ve sonuçlarına ilişkin haber tahmini ve yorum yapılması yasak olacak.Saat 18.00 ile 21.00 arasında ise YSK tarafından seçime ilişkin verilecek haber ve tebliğler yayımlanabilecek.Saat 21.00'den sonra ise bütün yayınlar serbest olacak, YSK bu saati daha erkene alabilecek.Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalması halinde aynı hükümler 28 Mayıs'ta da uygulanacak.Bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı il ve ilçelerde 360 ila 380 kişi olacak. Köylerde seçmen sayısının 400'ü aşmaması halinde bir sandıkta oy kullanılabilecek.SEÇİM YASAKLARI NE ZAMAN BİTECEK?
Yüksek Seçim Kurulu tarafından yayımlanan seçim takvimine göre, propaganda serbestliği ve bir kısım seçim yasakları, oy verme gününden önceki gün (13 Mayıs Cumartesi) saat 18.00'de sona erecek.
PROPAGANDA SERBESTLİĞİ NEDİR?
Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, seçim propaganda süresinin sona ermesine kadar, yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açarak sözlü, yazılı veya görüntülü propaganda yapabilecek.
Vatandaşların, elektronik posta adreslerine gönderilecek mesajlarla, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılamayacak ancak siyasi partiler kendi üyelerine her zaman sesli, görüntülü veya yazılı mesaj gönderebilecek.
Oy verme gününden önceki 10 günlük sürede, yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın yapılması ve herhangi bir surette dağıtımı yasak olacak. Bu sürenin dışında yapılacak yayınlar tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun olacak.
Kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığının, denek sayısının, araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanması zorunlu olacak. Yapılacak propagandaların ve yayınların ilkelerini Yüksek Seçim Kurulu belirleyecek.