Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi’nin (TÜRASAŞ), 2017 öncesinde tedarik ettiği ve bugüne kadar hiç işlem görmeyen 19.2 milyon TL’lik ilk madde ve malzeme stoklarının “depolarda çürümeye terk edildiği” ortaya çıktı. TBMM’ye sunulan 2021 Sayıştay Denetim Raporu’nda, bugüne dek hiç işlem görmeyen ilk madde ve malzemelerin bazılarında “hiçbir kullanımın olmadığı, bazılarında ise çok az miktarda kullanımın olduğunun saptandığı” vurgulandı.
Bu malzemelerden kalanların uzun yıllar “atıl şekilde depoda bekletildiğinin” de tespit edildiği raporda, “Bir üretim işletmesi, üretim biçimine göre maliyet yöntemini belirlemede sipariş maliyet yöntemi veya evre (safha) maliyet yönteminden birisini seçerek maliyetlendirme yapar. Şirket bu iki maliyet yönteminden sipariş maliyet sistemini seçmiş ve maliyet sistemini kurmuştur” bilgisi paylaşıldı. Raporda, “Sipariş maliyet sistemiyle alınan ilk madde ve malzemelerin yıllar boyunca kullanılmadan atıl halde depoda kalması çok uygun değildir” denildi.
YÜKSEK ZARAR RİSKİ
İncelemelerde 2017 öncesinde tedarik edilen ve bugüne kadar hiç işlem görmeyen ilk madde ve malzeme stok tutarının Eskişehir Bölge Müdürlüğü’nde 10 milyon 418 bin 472 TL, Sivas Bölge Müdürlüğü’nde 5 milyon 498 bin 161 TL ve Sakarya Bölge Müdürlüğü’nde ise 3 milyon 357 bin 23 TL olduğunun tespit edildiği raporda, şu tespitler dikkat çekti:
“Teşekkülün etkin bir maliyetleme sisteminin tesis edilmediğini, gerek yıpranma gerekse teknolojik eskime nedeniyle yüksek bir zarar riskiyle karşı karşıya bulunduğunu göstermektedir. Şirketin maliyet ve sipariş sisteminin bir bütün olarak gözden geçirilmesini sağlayan çalışmaların ivedilikle yapılması, etkin bir stok yönetiminin tesis edilmesi, maliyet ve uzun yıllardır işlem görmeyen madde ve malzemelerin en verimli şekilde değerlendirilmesi önerilir.”