Kapalıçarşı, 1970’li yıllarda yaşanan döviz krizinde döviz piyasasının kalbinin attığı yerdi. Ekonomi politikaları değiştikten sonra Kapalıçarşı’nın işlevi değişti. Turistlerin ve mücevhercilerin taleplerini gideren bir merkeze dönüştü. Ancak AKP’nin son dönemde dövizi patlatan, rezervleri eriten politikaları Kapalıçarşı’yı yeniden gündeme getirdi.
Piyasada 19.25 olan dolar/TL seviyesi çarşıda 19.65’i bulurken iş dünyası döviz satışı için Kapalıçarşı’yı tercih etmeye başladı. Tam tersi döviz almak isteyenler de ucuz döviz bulabiliyor. Son günlerde çarşının yeni müşterisinin ise Türkiye’nin para otoritesi olan Merkez Bankası’nın olduğu, avantajlı kurlardan döviz almak için her gün çarşıya 5 milyar TL getirdiği, bu paraların kamuya ait araçlarla taşındığı iddia ediliyor.
MERKEZ SIRADAN OYUNCU
İddiaların, odağındaki Kapalıçarşı’dayız. Çarşıda para ve altın taşımak için kullanılan tekerlekli kasaların sayısı esnafa göre son zamanlarda artmış. Kepenkleri kapalı döviz bürolarının sayısı da fazla. Bu bürolarda yüklü miktarda satışlar yapılarak kasalarla taşındığı belirtiliyor. Konuştuğumuz esnaf, “Bu kasalarla para taşıma hep olurdu ama bu aralar biraz fazla olmaya başladı. Çarşı hareketlendi diyebiliriz” diyor.
İstanbul Ticaret Odası Kuyumculuk Komisyonu Başkanı Ercan Özboyacı’ya göre Merkez Bankası piyasada yok. “Şirketler bankalardan daha uygun fiyatlar bulduğunda rağbet gösterebiliyorlar. Zaman zaman böyle yoğun dönemler yaşanabiliyor” diyor.
70’LERE GERİ DÖNDÜK
Muhalefetin ekonomi kurmaylarından gelen tepkiler ise şöyle:
CHP Ekonomi Politikaları Başkanı Faik Öztrak: Türkiye “Cumhuriyet” Merkez Bankası’nın Saray’ın kerameti kendinden menkul politikaları sonucu geldiği yer budur.
Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz: Piyasa düzenleyicisi olan para otoritesi, sıradan bir piyasa oyuncusuna dönüştü. Merkez’in haftalık verilerine bakınca bu iddialar çok da gerçek dışı değil
İyi Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Bilge Yılmaz: 1970’lere geri döndük. Tanzim kuyrukları, yasaklar derken Merkez Bankası ihtiyaç duyduğu dövizi Kapalıçarşı’dan alıyor.
İyi Parti Kalkınma Politikaları Başkanı Ümit Özlale: Spot piyasa ile Kapalıçarşı arasındaki marj da büyüyor. Bu hayra alamet değil. Ekonomi yönetimindeki cehaletin sonucu eşi benzeri görülmemiş bir krizle sonuçlanabilir.