Otomotiv sektörü son 10 yıldır gittikçe hızlanan adımlarla elektrifikasyon trendine uyum sağlamak için uğraşıyor. CO2 emisyonlarının ve araç egzozlarından çıkan diğer kirleticilerin azaltılması yönünde uygulanan ve gittikçe sıkılaştırılan egzoz emisyon normları nedeniyle önce hibrit modeller, sonrasında da elektrikli otomobillerin sayısı artmaya başladı. 2020 yılı ocak-mart döneminde pazar payı yüzde 3.52 olan hibrit otomobillerin 2023’ün aynı dönemindeki payı yüzde 10.8’e, elektrikli otomobillerin yüzde 0.11 olan pazar payı da yüzde 2.7’ye ulaştı. Pazarda model çeşitliliğinin hızla artması, hibrit ve elektrikli otomobil pazarının hızla büyümeye devam edeceğinin göstergesi.
BATARYA DAHA BÜYÜK
İçten yanmalı motorla elektrikli motorun birlikte görev yaptığı, sınırlı da olsa sadece elektrikli motorla da hareket edebilen hibrit otomobil satışlarına hafif hibrit (mild hibrit) modeller dahil edilmiyor. Hafif Hibrit güç ünitelerinde motor ve şanzıman arasına ya da şanzımana yerleştirilen elektrikli motor sadece kalkış ve ara hızlanmalarda içten yanmalı motora destek veriyor.
Tam hibrit adı verilen teknolojide ise içten yanmalı motor ve elektrikli motor zaman zaman tek tek zaman zaman da birlikte çalışıyor ve batarya da yavaşlamalar sırasında ya da içten yanmalı motor tarafından şarj ediliyor. Şarj edilebilir hibrit (PHEV) teknolojisne sahip araçlarda batarya aynı elektrikli otomobillerde olduğu gibi dışarıdan bir kablo yoluyla şarj edilebiliyor. Bu teknolojide daha büyük bataryalar kullanılarak ortalama 60-80 km tamamen elektrikli motorla ilerlemek mümkün oluyor.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre tam hibrit ve şarj edilebilir hibrit otomobillerin satışları 2020’nin ilk çeyreğinde pazardan yüzde 3.52 pay alırken 2023’ün aynı döneminde yüzde 10.8’e ulaştı. Satış adetleri de 3 bin 504 adetten 18 bin 878’e çıktı. Bu artışta Türkiye’de üretilen Toyota Corolla ve C-HR’ın tam hibrit modelleri önemli rol oynarken, diğer birçok marka da hibrit modellerini pazara sunmaya devam ediyor.
40 BİN SATIŞ BEKLENTİSİ
Elektrikli otomobil pazarında da gelişim çok hızlı. 2020 yılının ilk çeyreğinde sadece 107 adet elektrikli otomobil satılırken pazardan aldığı pay yüzde 0.11 düzeyindeydi. 2023’ün ilk çeyreğindeyse 4 bin 670 adetlik satış ve yüzde 2.7 pazar payına ulaşıldı. 2020 ve 2021’de özellikle lüks elektrikli modeller uygun fiyatlı olmalarıyla öne çıkarken sonraki dönemde, Renault Zoe, MG ZS EV, Skywell ET5 gibi makul fiyatlı modeller ön plana çıkmaya başladı.
Togg’un da 2023 yılı içinde 28 bin otomobil üreteceğini açıklamasıyla birlikte bu yıl 40 bin civarında elektrikli otomobil satışı bekleniyor. 2022 yılında toplam 7 bin 733 adet elektrikli otomobil satılmış ve pazardan yüzde 1.3 pay almıştı. 2023 yılında 40 bin adet civarında elektrikli otomobil satılır ve binek otomobil pazarı da 650 bin adet civarında olursa elektrikli otomobiller yüzde 6,7 civarında pazar payına ulaşacak. Toplamda yüzde 52 gümrük vergisine tabi olan Çinli markaların girmeye hazırlandığı Türkiye pazarında marka ve model çeşitliliği artmaya devam edecek. Pazar hızla büyürken verilen teşviklerle şarj istasyonu kurulumları da hız kazandı. Yine de şarj istasyonu sayısının yeterli olup olmayacağı tüketicilerin aklındaki önemli soru işaretlerinden biri.
ÖN SİPARİŞLER 24 NİSAN’DA BAŞLIYOR
Renault’nun C SUV segmentindeki yeni temsilcisi Austral için ön siparişler 24 Nisan’dan itibaren alınmaya başlıyor. Haziranda teslim edilecek ilk 500 adetlik parti için açılan ön siparişte Austral’in Techno Esprit Alpine donanım versiyonu için anahtar teslimi satış fiyatı 1 milyon 190 bin TL olarak açıklandı. Ön sipariş kaydını oluşturmak için, MAİS yetkili satıcıları ve şubeleriyle temas kurup 250 bin TL ön ödeme yapmak gerekiyor. Yeni Austral’de 20 farklı sürüş destek sistemi, 564 cm2 büyüklüğünde ekrana sahip OpenR Link bilgi-eğlence sistemi, 16 cm ileri geri hareket edebilen arka koltuk sırası, dört farklı sürüş modu gibi özellikler sunuluyor.
İHRACATLA BÜYÜYOR
Şehir içi minibüs ve otobüs üreticisi Karsan, elektrikli modelleriyle Avrupa’da hızla büyürken Kuzey Amerika pazarının yanı sıra Japonya pazarına da giriyor.
Avrupa elektrikli minibüs ve şehir içi otobüs pazarında ilk 5 markadan biri olma ve yüzde 10 pazar payı almayı hedef koyan Karsan, 2022’de elektrikli otobüs pazarında yüzde 277 büyümeye imza attı. Avrupa pazarında yüzde 6.5 pazar payına ulaşan Karsan, Lüksemburg pazarında birinci, Portekiz ve Romanya’da ikinci, Fransa’da üçüncü durumda.
Son dört yılda Türkiye’de üretilen elektrikli minibüs ve otobüs ihracatının yüzde 90’ını yapan Karsan, Kanada ve ABD pazarlarına da girdi. Karsan CEO’su Okan Baş, “Japonya’dan gelen talep Karsan için Uzakdoğu kapısını açtı” dedi.
Megane Sedan üretimi için üçüncü vardiya üretime başlayacaklarını da aktaran Baş şunları söyledi: “Karsan, 2023’te de iki kat büyümeyi hedeflerken 2030’da karbon nötr hedefi koydu. Karsan’ın dördüncü seviye otonom otobüsü de ABD’de Michigan State Üniversitesi’nde ve Norveç’te Staverger’de kullanılıyor.
(Okan Baş)OTOMOTİV ÜRETİMİ VE İHRACATI ARTIYOR
Otomotiv Sanayii Dernegˆi (OSD), 2023 Ocak-Mart dönemi u¨retim ve ihracat adetlerini ac¸ıkladı. Yılın ilk çeyreğinde toplam otomotiv üretimi 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 21 artarak 366 bin 597 adede ulaştı. Otomobil üretimi ise ise yüzde 34 artarak 222 bin 51 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 382 bin 504 adede ulaştı.
Yılın ilk üç aylık döneminde otomotiv ihracatı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 13 artarak 253 bin 828 adet oldu. Bu dönemde otomobil ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26 arttı. Ticari araç ihracatı ise yüzde 4 oranında geriledi. Traktör ihracatı ise 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 11 artarak 5 bin 229 adet oldu.