Türkiye’nin birçok noktasında son zamanlarda sıklıkla büyük otobüs kazaları meydana geliyor. Uzmanlar, bu kazaların önüne geçilebilmesi, can ve mal kayıplarının önlenebilmesi amacıyla sürücülerin yola çıkarken uykusuz olmamaları ve yola çıktıktan sonra 2 buçuk saatte bir mola vermeleri konusunda uyarılarda bulunuyor. Uzmanlar, özellikle uzun yol sürücülerine mutlaka eğitim verilmesi gerektiğini vurguluyor.
"UYKUSUNU ALMIŞ OLMASI LAZIM"
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Kocaeli Temsilcisi ve Trafik Güvenliği Uzmanı Aşır Altınöz, trafik kazalarının yüzde 87’sinin sürücü hataları sebebiyle gerçekleştiğini söyleyerek, “Otobüs şoförlerinin öncelikle fit olması, sağlıklı bir birey olması gerekir. Son 17 saat içinde 6 saatten az uyumaması gerekir. İyice uykusunu almış olması lazım. Uykusuz, yorgun yola çıkmaması lazım. Otobüs şoförleri gece yolculuk yapıyor, gündüz otobüste uyuyor. Yola çıkmadan önce normal bir yerde uykusunu almış olması lazım” dedi.
“2 BUÇUK SAAT SONRA YOL HİPNOZU BAŞLIYOR”
Yol hipnozunun çok önemli bir konu olduğunu aktaran Altınöz, “Yola çıktıktan 2 buçuk saat sonra yol hipnozu başlıyor. Burada beyin kendisini kilitliyor, sürücü göz açık bir şekilde gidiyor. Ta ki öndeki tıra veya araca çarpana kadar. Şoför son 15 dakikayı hiçbir şekilde hatırlamıyor. Bu konunun gerek sürücü kurslarında, gerek emniyette anlatılması lazım. Yol hipnozu çok önemli bir konu. 9 bin tane duran araca çarpma var, bunların çoğu yol hipnozu. Bir uyku durumu değil, bunun uykusuzlukla bir alakası yok. Ne kadar sağlıklı da olsanız, uykunuzu almış da olsanız, yola çıktığınız zaman sürekli aynı yere bakarak gözleriniz açık bir şekilde ama beyin kendisini kilitliyor ve bir trafik levhasını okuyup, analiz etmiyorsunuz. Dolayısıyla ilerideki yol yapım-bakım levhasını görmüyorsunuz" diye konuştu.
“ARAÇ KULLANMAK YAPTIĞINIZ EN TEHLİKELİ İŞ”
Türkiye’de olan bütün büyük kazaları analiz ettiklerini vurgulayan Altınöz, “Trafik güvenliğinin 6 ana başlığı vardır; sürücü, yolcu, yaya, yol, hava ve araç. Bu konuda öncelikle sürücülerin mutlaka trafik güvenliği eğitimi almaları gerekiyor. En az bir gün ama profesyonel tır ve otobüs şoförlerinin en az 6 ay profesyonel şoförlük eğitimi alması gerekir. Biz her yıl en az 200 tır ve otobüs şoförünü kazalarda kaybediyoruz. Araç kullanmak belki de dünyada yaptığınız en tehlikeli iş. Bir can taşıyorsunuz, ailenizi, çoluğunuzu, çocuğunuzu taşıyorsunuz. Siz direksiyondayken hayatınızdaki en önemli kişi ölse, yaralansa veya sakat kalsa bu sizin geri kalan hayatınızı nasıl etkiler? Bunu aklınızda tutarak, pür dikkat araç kullanmanız lazım” ifadelerini kullandı.
“SAKIN DÖRTLÜLERİ YAKMAYIN”
Altınöz, şöyle devam etti:
"Sol lastiği değiştirirken yol hipnozu olmuş veya hız yapan bir sürücünün hışmına uğrayıp, onun mağduru olabilirsiniz. Bu durumda öncelikle fosforlu bir yelek giymeniz gerekir. Araçtan çok dikkatli çıkıyorsunuz, lastiğini değiştirmeye kalkmadan çekiciyi arıyorsunuz. Çekiciye ulaşamazsanız jandarmaya veya polise haber veriyorsunuz, lokasyon veriyorsunuz, onlar size en yakın çekiciyi gönderecektir. Gaziantep’te olan kazada, kaza yerine giden insanlar acil durum yönetimini bilmedikleri için kendilerini nasıl koruyacaklarını bilemediler. Acil durum eğer gece ise aracın içinde ama olabildiğince yoldan çıkıp bütün ışıkların kapatılması lazım. Sakın dörtlüleri yakmayın. Tamamen yoldan çıkıyorsunuz ve bekliyorsunuz."
“OTOBÜSTE EN GÜVENLİ YERLER ORTA KOLTUKLARDIR”
Çok sayıda tur otobüsü kazası olduğunun altını çizen Altınöz, "Tur otobüslerinde tek şoför oluyor. Gece yolculuk yapıyor, yolu bilmiyor. Bu şekilde otobüs kazasında çok sayıda yerli ve yabancı turist ölüyor. Bu tur otobüslerinin sürücülerine eğitim verilmesi gerekiyor. Bunlarda yolculuk yapacaksanız, kesinlikle gece yolculuğunu tercih etmeyin. İlk ön sırada oturmayın. Otobüslerdeki muavin koltuğuna biz ‘Ölüm koltuğu’ diyoruz. Çarpışmada önce muavin hayatını kaybediyor. Otobüste en güvenli yerler orta koltuklardır. Acil durumlarda bu fosforlu yeleği giymeniz gerekir, her araçta bunun olması gerekir. Bu yelek sizin görünür olmanızı sağlar” dedi.
Altınöz, kazaların bir kısmının da seyir halindeyken sürücünün kalp krizi geçirmesi sonrasında olduğunu ifade ederek, özellikle otobüs şoförlerinin fit, sağlıklı bireyler olması gerektiğini vurguladı. Aşırı kilolu insanların ise otobüs şoförlüğü yapmamaları gerektiğini söyledi.