Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nda (YKS) engelli adaylara verilen ek puan için aranan kriterlerin nesnel koşullara bağlanmadığı gerekçesiyle, ÖSYM'ye idari para cezası verdi.
Konuya ilişkin olarak, TİHEK'in incelemesi, %40 görme engelli bir adayın 2023 yılında YKS'ye başvurup engelli ek puan talebinin reddedilmesi üzerine başvurduğu durumu ele almıştır. Aday, talebinin nesnel gerekçelerle reddedilmediğini iddia ederek, ÖSYM'nin uygulamasının nesnel kriterlere dayandırılması ve bu kriterlerin YKS kılavuzuna eklenmesi gerektiği talebini TİHEK'e iletti.
TİHEK, yapmış olduğu inceleme sonucunda, başvurucunun talebinin haklı olduğuna ve ÖSYM'nin engelli ek puanı verme uygulamasının daha net ve nesnel kriterlere dayandırılması gerektiğine hükmetti. Bu düzenlemenin sadece başvurucuya değil, genel olarak farklı veya aynı engeli olan diğer bireyler için de adil olabileceği ve kamu yararı sağlayabileceği değerlendirildi. Bu nedenle, ÖSYM'ye karşı makul düzenleme yapma ilkesine aykırı davranıldığı gerekçesiyle idari para cezası verildi.
TİHEK'in kararında ayrıca, YKS kılavuzunda belirtilen engel türleri ve derecelerinin nasıl değerlendirileceğine dair net usul ve esasların olmamasının da eleştirildiği ve bu sürecin şeffaf bir şekilde düzenlenmesi gerektiği vurgulandı.
Kararda, şunlar kaydedildi:
"Başvuranın engelli ek puanının nesnel koşullara bağlanarak kime nasıl verileceğinin açıkça belirlenmesi ve YKS kılavuzuna eklenmesine ilişkin talebinin yalnızca başvuranın yararına olmadığı, böyle bir düzenlemenin yapılmasının farklı veya aynı engeli olan diğer bireyler için de faydalı olabileceği ve kamu yararı sağlayabileceği değerlendirilmiştir. Bu nedenle makul düzenleme yönündeki talebin amaca uygun, gerekli ve ölçülü olduğu anlaşılmıştır."