?>

Osmanlı'da Halkın Padişaha Sunduğu Ateş Dilekçesi

Osmanlı Devleti’nde halkın şikâyetlerini padişaha ulaştırdıkları bir yol vardı. Kimisi uğradığı haksızlığı dile getirmek için, kimisi de içinde bulunduğu durumdan hoşnut olmadığını beyan edebilmek adına padişahın huzuruna çıkmadan bir dilekçe hazırlarlardı: Ateş

Teknoloji - 4 ay önce

Bu dilekçenin birden fazla yolu vardı. Kimisi denizin ortasına bir kayıkla açılarak yapıyor, kimisi de Cuma selamlığında padişahın çıkışını bekliyordu.

Padişah ise elbette bu dilekçelere hiçbir zaman kayıtsız kalmıyordu.

Padişaha sesini duyurmanın bir yolu olarak ateş yakılıyordu.

Yapılan eylemden dolayı “ateş dilekçesi” adını alan bu dilekçe, padişahla birebir görüşme, danışma fırsatı bulamayan; ancak içinde bulunduğu durumun da bir tek padişah ile hallolacağına inanan halk tarafından yapılıyordu. Mahkeme kararlarından hoşnut olmayanlar, bir haksızlığa uğrayanlar padişahın huzuruna çıkmak için bu yolu bulmuşlardı.

Farklı şekillerde gerçekleştiğini söylemiştik. İlki, sahil sarayını gözlemleyerek padişahın pencere önünde olduğu anı beklemekti. Padişah, camın önüne çıktığı anda kayıklarına atlayarak denize açılırlar, içinde saman ve talaş bulunan bir kabı da yanlarında taşırlardı.

Bu ateşi tutuşturarak padişah görsün diye bir taşın üstüne koyarlardı.

Bugünkü İstanbul gibi düşünmeyin, o dönemler şehrin her tarafından bu ateşler görülüyordu. Aslında anlamı da derindi: “Padişahım! Gördüğüm zulüm ve haksızlığa karşı artık başımda ateş yanıyor.” Anlamına gelen bu ateş sayesinde padişah, şikâyeti olan bu kişiyi huzuruna çağırır; sorununu hemen dinler ve çözerdi.

“Ateş İstidâsı” olarak da bilinen bu yöntem, bir de cuma selamlığında gerçekleşirdi ki bu, daha yaygın olanıydı.

Padişahlar, her cuma halkın arasına karışır, cuma namazı için camiye giderlerdi.

Halk, her haftanın bu gününde padişahı göreceği için heyecanlı vaziyetteydi. Bilhassa şikâyeti olanlar da cuma gününü beklerlerdi. Padişahtan talebi olanlar meydanda toplanır, selamlığın bitmesini beklerlerdi. Halkın ellerinde bulunan istidâlar, sır kâtibi tarafından toplanarak padişaha arz edilirdi.

Bu kalabalık arasında kendini gösteremeyen, sesini duyuramayan kişiler de yine benzer bir yöntemle ellerinde bulunan tasları yakarak başlarının üstüne koyarlar, kâtibin onları görmelerini sağlarlardı.

Bu, ayrıca kişinin ateş gibi yandığını beyan eden bir semboldü. Padişah ise teker teker okur, gerekli mercilere iletir ve gerekenin yapılmasını emrederdi. Bu arzuhâllere bugün, Osmanlı Arşivleri’nden ulaşabilmekteyiz.

Kaynaklar: Ekrem Buğra Ekinci

İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:

Haftanın Öne Çıkanları

Reha Muhtar'ın sağlık durumuyla ilgili açıklama: Hayati tehlikeyi atlattı

2024-08-23 17:23 - Gündem

Dilan Çıtak 'Tatlıses' soyadını kaldırdı

2024-08-24 13:27 - Magazin

Dilan Polat fenomenliğe devam edecek mi? Avukatı Sevinç Horoz açıkladı

2024-08-21 14:48 - Magazin

Yavaş'tan İmamoğlu'na: Terbiyesizlik etti! CHP kurultayı öncesi bomba kulisler

2024-08-23 17:37 - Gündem

Tekirdağ'da korkunç cinayet: Anneni öldürdüm eve git bak

2024-08-24 14:18 - Yaşam

Mehmet Ceyhan açıkladı! İşte maymun çiçeğinde en riskli il

2024-08-25 00:53 - Sağlık

CHP'li Özgür Özel ile Ekrem İmamoğlu'ndan 'Malazgirt Zaferi' ayıbı!

2024-08-26 22:33 - Politika

Sağlık Bakanı Memişoğlu'ndan Osmaniye'ye ziyaret

2024-08-23 19:38 - Sağlık

Abdülkadir Selvi'den bomba kulis: İmamoğlu terbiyesizlik yaptı

2024-08-23 19:28 - Gündem

İmamoğlu'ndan 'deprem' pişkinliği! Peki bu zamana kadar ne yaptı?

2024-08-20 18:22 - Politika

İlgili Haberler

Neden Aşırı Düşünüyoruz?

22:37 - Teknoloji

SpaceX’in “Starship” Roketi Ne İçin Kullanılacak?

22:07 - Teknoloji

Yapay Zekâ Destekli Mini Bilgisayar ASUS NUC 14 Pro AI ile Tanışın!

21:22 - Teknoloji

Apple, AirPods'u Bir Sağlık Cihazına Dönüştürecek

21:17 - Teknoloji

OPPO Find N5'in Çıkış Tarihi ve Özellikleri Sızdırıldı

21:13 - Teknoloji

Günün Manşetleri

Cenaze yolunda kahreden kaza: Çok sayıda yaralı

07:07 - Gündem

Asgari ücret belli oluyor! İşte masadaki o rakam

06:57 - Ekonomi

Kar geliyor..Meteoroloji'den son dakika açıklaması...

06:53 - Gündem

Artvin'de gece meydana gelen heyelan karayolunu ulaşıma kapattı

04:58 - Gündem

Adalet Bakanlığına 20 stajyer kontrolör alınacak

03:28 - Ekonomi