Bu soruya vereceğimiz yanıt hem teknolojik hem de biyolojik boyutlarıyla olacak.
Gizli fotoğraflarınızı, mesajlarınızı silmediyseniz size bazı haberlerimiz var.
Parmak izi teknolojisinin mantığı nedir?
Parmak izi tarayıcıları, günümüz akıllı telefonlarının güvenlik sistemlerinin olmazsa olmaz bir parçası hâline geldi. Parmak izi tarayıcıları, parmak uçlarımızdaki benzersiz desenleri analiz ediyor ve her bireye özel bir biyometrik veri oluşturuyor. Telefonlarımızı açarken bu desen taranıyor ve eğer önceden kayıtlı olan veriyle eşleşirse, cihaz açılıyor.
Ancak bu teknoloji yalnızca parmak izi desenine bağlı değil. Tarayıcılar, aynı zamanda derinin yüzeyinde bulunan elektriksel aktiviteyi de algılıyor.
Buradaki en kritik nokta, parmak izinin sadece fiziksel bir desen olmayıp aynı zamanda canlılığın bir işareti olarak da algılanıyor olması. Yani telefonumuzun bizi "canlı" olarak algılaması gerekiyor.
Öldüğümüzde parmak izimiz çalışır mı?
Ne yazık ki (veya belki de neyse ki), öldüğümüzde vücudumuzda bazı biyolojik değişiklikler meydana geliyor. Parmak uçlarımızdaki derinin yapısı ve nem dengesi zamanla bozuluyor ve canlılığın kaybıyla birlikte elektriksel aktivite de duruyor.
Bu da biyometrik güvenlik sistemlerinin vücudumuzun artık "canlı" olmadığını fark etmesi anlamına geliyor. Birkaç saat sonra cildimizdeki bozulmalar başlıyor ve parmak izi teknolojisi artık bizi tanıyamaz hâle geliyor.
Birçok parmak izi tarayıcısı, parmak ucundaki bu elektriksel aktiviteyi kontrol ederek, sadece desenleri değil, parmağın canlı olup olmadığını da tespit ediyor. Öldüğümüzde bu elektriksel aktivite kayboluyor ve telefonumuz bu nedenle parmak izimizi tanıyamıyor.
Adli tıpta parmak izi kullanımı
Elbette parmak izi, öldükten sonra da önemli bir rol oynuyor. Adli tıpta, kimlik tespitinde hâlâ en güvenilir yöntemlerden biri.
Ölümden hemen sonra parmak izi alımı mümkün çünkü biyolojik yapılar hemen bozulmuyor. Ancak burada önemli olan, telefonların biyometrik tarayıcılarının farklı bir mantıkla çalışıyor olması.
Adli tıp uzmanları için parmak izleri önemli bir kimlik doğrulama aracı olmaya devam ederken, telefonlarımız bunu kabul etmeyebiliyor. Yani yırttık!
Telefon güvenliği için alternatifler
Gelişen teknolojiyle birlikte yüz tanıma ve iris tarayıcı gibi biyometrik güvenlik yöntemleri de popüler hâle geldi. Bu sistemlerin bazıları, özellikle yüz tanıma sistemleri, ölü bir insanın yüzüyle açılabilir olabilir.
Yine de birçok gelişmiş sistem, canlılık algılama (liveness detection) adı verilen bir özellik kullanarak, kişinin canlı olup olmadığını anlayabiliyor.
Sonuç olarak teknoloji dünyası biyolojik gerçeklerle de iç içe geçmiş durumda. Bu yüzden de öldüğümüzde bile gizlilik ve güvenlik önemini koruyor. Yani, içiniz rahat olsun! Öldükten sonra kimse parmak izinizle telefonunuza giremeyecek.
Kaynaklar: Live Science, How Stuff Works, India Times, Sophos NewsDikkatinizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: