Nobel Kimya Ödülleri'nin bu yılki kazananları Moungi Bawendi, Louis Brus ve Alexei Ekimov oldu. Bilim insanları Moungi Bawendi, Louis Brus ve Alexei Ekimov "kuantum noktalarının keşfi ve sentezi" ile 2023 Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı.
Nanopartiküller ve kuantum noktaları LED ışıklarda ve TV ekranlarında kullanılıyor ve ayrıca kanser dokusunu çıkarırken cerrahlara yardımcı oluyor.
Yüzyılı aşkın bir süredir verilen ödül, sveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim ediliyor ve 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1 milyon dolar) ile geliyor.
Bununla birlikte bu yılki ödülü kazanan isimlerden Bawendi, Massachusetts Institute of Technology'de (MIT) profesör, Brus Columbia Üniversitesi'nde emeritus profesör ve Ekimov ise Nanocrystals Technology Işirketinde çalışıyor.
Brus, 1972 yılında AT&T Bell Labs tarafından işe alındı ve 23 yıl boyunca zamanının çoğunu nanokristaller üzerinde çalışmaya ayırdı.
Paris'te doğan ve Fransa, Tunus ve ABD'de büyüyen Bawendi, doktora sonrası araştırmalarını Brus'un yanında yaptıktan sonra 1990'da MIT'ye katıldı ve 1996'da profesör oldu.
Ekimovi Sovyetler Birliği'nde doğdu ve ABD'ye taşınmadan önce Vavilov Devlet Optik Enstitüsü'nde çalıştı. Ekimov 1999 yılında Nanocrystals Technology Inc. şirketinde baş bilim insanı olarak görevlendirildi.
Diğer taraftan, Bu yılki ödüllerin üçüncüsü olan kimya Nobeli, bu hafta başında açıklanan tıp ve fizik ödüllerini takip ediyor.
İsveçli dinamit mucidi ve kimyager Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine verilen bilim, edebiyat ve barış alanlarındaki başarı ödülleri, 1901 yılından bu yana veriliyor.
Öte yandan Nobel Kimya ödülleri bazen fizik ödülünün ve Albert Einstein gibi ünlü kazananlarının gölgesinde kalsa da, kimya ödülünü kazananlar arasında radyoaktivitenin öncüsü Ernest Rutherford ve fizik ödülünü de kazanan Marie Curie gibi pek çok bilim insanı yer almaktadır.
Geçen yılın kimya ödülü, moleküllerin bir araya gelerek yeni bileşikler oluşturmasını sağlayan reaksiyonları keşfeden "klik kimyası" alanındaki öncü çalışmaları nedeniyle bilim insanları Carolyn Bertozzi, Morten Meldal ve Barry Sharpless'e verildi.