Türkiye’deki musluk sularının da oranlarında değişiklik göstermekle birlikte, ağırlıklı olarak florürlü ve kireçli olduğunu biliyoruz. Peki sudaki bu florür sağlığımızı nasıl etkiliyor?
Yani florür bize dost mu yoksa düşman mı?
Öncelikle florürlü suyun artılarına bakalım.
Aslında 1945’ten beri dünyanın dört bir yanında içme sularına florür katılıyor. Hatta bu bir halk sağlığı uygulaması olarak yaygınlaşmış durumda. Özellikle çeşitli diş hekimleri ve bazı kuruluşlar, suya florür eklenmesini destekliyor.
Çünkü yapılan geniş kapsamlı çalışmalara göre florürlü su, özellikle çocuklarda diş çürüklerinin önüne geçiyor. Yine Northeastern Üniversitesi’ndeki Neil Maniar isimli profesör de sulardaki florürün, ağız sağlığını iyileştirebilecek etkileri olduğunu vurguluyor.
Elbette bazı diş macunlarının içinde de florür yer almakta fakat florürün direkt olarak musluk suyunda bulunması hem daha etkili hem de daha kullanışlı. Florürlü bir diş macunundansa florürlü bir su, uzmanlara göre çok daha etkili.
Peki florürlü su güvenli mi?
Araştırmacılara göre musluk suyundaki florürün litre başına yaklaşık 0,7 mg seviyesinde olması, insanların diş sağlığına sağladığı avantajlar noktasında yeterli bir ölçü. Ancak florür yine de uzun yıllardır çeşitli tartışmaların ve araştırmaların konusu olmuş, olmaya da devam ediyor.
Çünkü aşırı florürün getirdiği bazı dezavantajlar var.
Örneğin aşırı florür tüketimi, florozis (dişlerin dış yüzünü oluşturan mine tabakasındaki oluşum bozukluğu) rahatsızlığına sebebiyet verebiliyor. Bu durum dişlerde; benekli beyaz, kahverengi veya sarı lekelerin ortaya çıkmasına neden oluyor.
Ayrıca uzun süre, 0,7 mg’dan fazla florür tüketmek ya da buna maruz kalmak, kemiklerin bütünlüğünü tehlikeye atan ve iskelet florozisi ismi verilen bir rahatsızlığa da davetiye çıkarabiliyor.
Bu hastalığın ortaya çıkış sebebi ise iskeletteki aşırı florür birikiminin, kemiklerin sert ve kırılgan hâle gelmesine sebep olması.
Ayrıca uzmanlar son zamanlarda, florürün potansiyel nörotoksik etkileri konusunda da endişelenmeye başladı.
ABD ise bu soru işaretinden yola çıkarak çeşitli araştırmalar yaptı ve yüksek florüre uzun süre maruz kalmanın, özellikle çocuklarda düşük IQ seviyelerine sebebiyet verdiğini ortaya çıkardı.
Öyle ki florüre yüksek veya düşük seviyede maruz kalan çocukların IQ seviyeleri arasındaki fark, 1 ila 2 puan aralığında değişim gösteriyordu.
Özetle florürlü su, diş sağlığı bakımından oldukça faydalı. Ancak bu bileşiğe yukarıda bahsettiğimiz gibi belli oranlarda maruz kalmak oldukça önemli. Çünkü florürün fazlalığı, dişlerde istenmeyen rahatsızlıklara sebebiyet verebilir ve etkileri, IQ seviyelerini bile etkileyebilir.
Şimdiye kadar yapılan çalışmalar ve bulgular bu doğrultuda fakat çoğu bilim insanı, florürün insan vücuduna olan etkileri noktasında çok daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin altını çiziyor.
Kaynaklar: Live Science, Centers for Disease Control and PreventionTemel kaynağımız olan su ile ilgili diğer içeriklerimiz: