Basit gibi görünen bir kahve kazası nasıl oldu da McDonald's’ı on binlerce dolarlık tazminat ödemeye mahkûm etti?
İşin arkasında McDonald’s’ın ödediği paranın yanı sıra üzücü detaylar da var.
Her şey bir kahve siparişi ile başladı ve talihsizliklerle devam etti.
1992’de Stella Liebeck adındaki bir kadın Albuquerque, New Mexico’daki bir McDonald's şubesinden kahve sipariş etti. Torunu şoför koltuğunda, kendisi ise yan koltukta oturuyordu ve araba park hâlindeydi. Liebeck, kahveyi dizlerinin arasına almıştı ve krema ile şeker eklemek için kahvenin kapağını açarken olanlar oldu ve tüm kahve Liebeck’in kucağına döküldü.
Bu sıradan bir kahve dökülme vakası gibi görünse de gerçekler çok daha ağırdı. McDonald's kahveyi 82-88 °C sıcaklığında servis ediyordu ki bu sıcaklık üçüncü derece yanıklara sebep olabilecek kadar yüksekti.
Liebeck’in bacakları, kalçaları ve kasık bölgesi ciddi şekilde yandı. Doktorlar, vücudunun %16’sının yandığını, bunların %6’sının üçüncü derece yanık olduğunu tespit etti. Liebeck’in cilt nakli ameliyatı olması gerekti ve toparlanması tam iki yıl sürdü.
Olayın mahkemeye taşınması ile işler karıştı.
Başlangıçta Stella Liebeck, hastane masraflarını karşılamak için McDonald's’tan yalnızca 20.000 dolar talep etti. Fast-food devinin teklifi reddetmesi üzerine jüri, Liebeck’e tazminat olarak başta 200 bin doları uygun gördü ama onun da hatası olduğunu düşünülerek bunu 160 bin dolara düşürdü.
Ama iş bununla da bitmedi. Mahkeme, McDonald’s’ın duyarsız davranışından dolayı 2,7 milyon dolar cezai tazminat ödemesine karar verdi. Bu da McDonald’s’ın neredeyse 2 günlük kahve satışı demekti zira kahve satışlarından elde ettiği günlük gelir yaklaşık 1,3 milyon dolar.
Duruşmada ceza en sonunda 480 bin dolara düştü. Sonrasında ise taraflar kendi aralarında bir anlaşmaya vardı ancak net rakam gizlendi.
Davada birçok detay ortaya döküldü ve bu olay tek değildi.
McDonald’s en başta şirket şartlarına göre kahveyi 82-88 °C sıcaklıkta sattığını ve bunu düşürmeyi planlamadıklarını söylerken jüri, delilleri göz önüne alınca ortaya birçok gerçek de çıktı.
Bu sıcaklıktaki kahvenin dökülmesi 2 ila 7 saniyede üçüncü derecede yanıklara neden olabiliyordu ve Liebeck’i tedavi eden doktor, kadındaki yaralanmanın o güne kadar gördüğü en kötü haşlanma yanıklarından biri olduğunu söylemişti.
McDonald’s, 1982 ila 1992 yılları arasında 700’den fazla kişinin sıcak kahve yüzünden yanmasına neden olmuştu. Sadece erkek veya kadınlar değil çocuklar da McDonald’s kahvesi ile yandığını belirtti. Bunlardan bazılarının sebebi ise şirket çalışanlarının dikkatsizliğiydi.
McDonald’s en başında riskin farkında olmadığını söylese de sonunda bu sıcaklıktaki kahveden kaynaklanan ciddi yanık riskinin farkında olduğu kabul etti. Bunun yanı sıra müşterilerini ve riske karşı uyarmadığını ve bunun nedenini açıklayamadığını da kabul etti.
Gün yüzüne çıkan diğer davaların detayları da şöyle:
Biraz araştırınca McDonald’s’ın başka yanma vakaları da karşımıza çıktı. 2023’te San Francisco'daki bir şubeden yine uygunsuz kapak tasarımıyla haşlanma vakası mahkemeye taşınmıştı. McDonald’s müşteriye yardım talep ettiğini, müşterinin bunu kabul etmediğini ve sıkı gıda güvenliği protokolleri uygulandığını dile getirdi.
Bir başka vakada ise yanan bir çocuktu ve bu sefer ürün kahve değil tavuk nugget idi. Açılan hukuk davasında McDonald’s aileye 800 bin dolar tazminat ödedi ve bu davayı “talihsiz bir olay” olarak nitelendirirken karara saygıyla katılmadıklarını söyledi.
Liebeck ile başlayan McDonald’s davası bazıları tarafından “anlamsız dava” olarak karalanmaya çalışsa da aslında bu olay ile hem kahve sıcaklıkları düşürüldü hem de McDonald’s başta olmak üzere pek çok restoran artık içeceklerin sıcaklığına dair uyarılar koydu. Aslında dünya çapında daha güvenli ürün standartları oluşturulmuş oldu.
Sizin yorumunuz nedir?
Kaynaklar: TTLA, Think Reliability, CAOC, The Poole Law Group, CNNBunları da inceleyebilirsiniz: