Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ‘Gıda İşletmelerinde Karekod Uygulaması’ hayata geçirildi. Buna göre zincir marketler gibi gıda işletmelerinde karekod uygulaması başlıyor. Artık ürün kasaya gitmeden hakkındaki tüm bilgiler öğrenilebilecek. Peki vatandaşlar yeni uygulamayı nasıl kullanacak? Avantajları neler? İşte detaylar...
‘Amaç ürünü sorgulamak"
Konuyla ilgili merak edilenleri Milliyet'e açıklayan Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Hukuk Komisyonu Üyesi Baki Öztürk şu ifadeleri kullandı:
“Tüketicinin güvenilir gıdaya ulaşabilmesi amacıyla başlatılan karekod uygulaması Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hayata geçirildi. Burada amaç vatandaşların, ürünün ilk üretim aşamasından kendisinin tüketim aşamasına kadar olan süreçte aldığı ürünün ne kadar güvenilir olduğunu rahatlıkla sorgulayabilmesidir.
Vatandaş nasıl sorgulama yapacak?
Tüketicinin yapması gereken tek şey “Tarım Cebimde” uygulamasını telefonuna indirip, “Gıda Kontrol” menüsünden “İşletme Denetim Sorgulama” seçeneğine tıklamaktır. Daha sonrasında kamerası ile karekodu okutmalıdır. Her işletmenin kendine özel karekod içeren görselleri sayesinde tüketici, işletmeye ait kayıt/onay numarası, unvan, adres ve en son denetim tarihi bilgilerine rahatlıkla ulaşılabilecek.
İşletmeler https://guvenilirgida.tarimorman.gov.tr adresi üzerinden “İşletme Karekod Oluşturma" linkine tıklayıp gerekli bilgilerini doldurduktan sonra kendilerine özel karekod belgesini oluşturabilirler ve bunları vatandaşların rahatlıkla görebileceği ve sorgularını yapabileceği yerlere asabilirler.
Tarım Cebimde uygulaması aslında sadece gıda işletmelerinin en son ne zaman denetlendiğini göstermiyor. Çiftçi Kayıt Sistemi bilgilerinden, yetiştirilen ürün bilgilerine kadar birçok bilgiyi gösteren bir uygulama. Sürekli olarak da Tarım Bakanlığı tarafından geliştiriliyor.
Vatandaş şüpheli ürün tespit ederse ne yapmalı?
İşletme Denetim Sorgulaması’nda şu anda en son denetimin bilgileri yer almakta ancak Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da karekod sonucunda sadece tarihin değil denetim sonucunun da yer alacağını ve bu konuda da çalışmanın en hızlı şekilde sonuçlanacağını söylemektedir. Yani aslında taklit veya güvenilirliğinden şüphe duyulan bir ürünle karşılaşıldığında vatandaşların yapacağı ihbar sonucunda yapılan denetim sonuçları da yakın zamanda karekod sorgulaması sonucunda görülebilecek. Ancak Tarım Cebimde uygulamasında Tarım ve Orman Bakanlığı’nın iletişim bilgileri de yer almaktadır. Ayrıca vatandaşlar ALO 174 GIDA HATTI ve Ticaret Bakanlığı’nın ALO 175 TÜKETİCİ DANIŞMA HATTI ile ilgili şikayet ve ihbarlarını rahatlıkla oluşturup sonuçlarını da buradan öğrenebilmektedir. Yine yapmış oldukları bu ihbar ve şikayetler sonucunda da Bakanlıklar gerekli denetimleri yapmaktadır.
Getirilen uygulamanın en önemli faydası ürün ve işletmenin güvenilirliğinin vatandaş tarafından rahatlıkla sorgulanabilmesidir. Çünkü vatandaş ‘aldığı ürün taklit mi, ya da herhangi bir üretim hatası ile karşılaşmış mı? İşletme standartlara uygun şekilde mi satış yapıyor?’ bunları sorgulamak istiyor. Bu uygulamanın en büyük faydası vatandaşın ürünleri gönül ferahlığı ile tüketilmesinin önünü açmak. Diğer yandan işletme açısından da faydası kendi güvenilirliğini kanıtlamış olmak ve ticari olarak da satışlarını bu ilkeye dayandırabilmek. Bir işletme açısından düşündüğümüzde en önemli husus ticari itibardır. Bu denetimlerin sonucuna ve tarihine vatandaşın rahatlıkla ulaşabiliyor olması da ticari itibarını belirleyecektir.
Tüketici açısından bir diğer fayda ise işletmeler arası rekabeti sağlaması olacaktır. Taklit veya hileli ürün barındırmayan, sağlık standartlarını yerine getiren işletmeler bu sayede kendilerini ve ticari itibarlarını tüketicinin güvenini kazanarak kullanacaktır. Aslında tüketici açısından da sağlıklı bir rekabet ortamını bizlere kazandıracaktır.
Şu anda gönüllülük esası ile işletmelere getirilmiş bir uygulama olarak karşımıza çıkıyor. İlk olarak Tarım ve Kredi Sıfır Marketi’nde uygulanmaya başlandı. Tahminimiz tüm işletmelerin en hızlı şekilde bu sisteme geçeceği yönünde. Rekabet ortamı ve vatandaşın güvenini kazanmış olmak bir işletme için çok önemli. En son ne zaman denetime girdiğini ve ilerleyen dönemde de denetim sonucunun yer alacağı bir sistemi kendi müşterilerine sunmak tüm zincir marketler ve gıda işletmeleri için çok önemli bir tercih sebebi olacaktır.
Buradaki zorunluluk aslında işletmeler için ticari ortamın ve rekabetin kendi şartlarından kaynaklanan bir gönüllü zorunluluk olacaktır, ancak ilerleyen dönemlerde Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu uygulamayı zorunlu tutması da pek muhtemel görünüyor.”